یولیا تیموشنکو نخست وزیر سابق اوکراین پس از آزادی از زندان
تحولات سیاسی اوکراین که در هفته های اخیر بسیاری شهرهای این کشور را عملا به صحنه جنگ تبدیل کرده بود، در روزهای اخیر به شدت سرعت گرفت به طوری که روز شنبه چندین رخداد مهم ناظران بین المللی و حتی مردم این کشور اروپای شرقی را غافلگیر کرد.
در پی اعتراضات هواداران یولیا تیموشنکو نخست وزیر سابق اوکراین، روز شنبه مجلس این کشور به رئیس جمهور رای عدم اعتماد داد، رئیس مجلس استعفا کرد، یکی از مخالفان دولت بر کرسی او نشست و زمام امور کشور را در دست گرفت و تیموشنکو پس از دو سال از زندانی در خارکیف رها شد و به جمع هوادارانش در میدان استقلال کی یف پیوست.
این رخدادها که می تواند به معنای قدرت گرفتن دوباره طرفداران روابط قوی تر با غرب در اوکراین تلقی شود، در سراسر جهان واکنش های مثبت و منفی و بازتاب هایی را در پی داشت.
دفتر مطبوعاتی باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا روز شنبه در بیانیه ای ضمن استقبال از تحولات سیاسی در اوکراین و آزادی یولیا تیموشنکو گفت مقامات آمریکایی همچنان از تمام طرف ها در اوکراین می خواهند به خشونت پایان دهند.
این بیانیه می گوید ایالات متحده بر گفت و شنود دمکراتیک در اوکراین، در همکاری با متحدان خود، روسیه و سازمان های اروپایی و بین المللی متمرکز خواهد بود.
در این میان سخنگوی وزارت امور خارجه ایران هم روز شنبه از تحولات اخیر در اوکراین ابراز نگرانی کرد.
به گزارش خبرگزاری ها مرضیه افخم تاکید کرد: مداخله خارجی در تحولات اوکراین می‌تواند اختلافات را تعمیق و اوضاع را وخیم‌تر کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران کشته شدن جمعی از مردم و نیروهای دولتی اوکراین در جریان تحولات اخیر را تاسف بار خواند و افزود: امیدواریم آشتی ملی و تفاهم بین دولت و مخالفان هرچه زودتر برقرار و بحران کنونی خاتمه یابد.
اما جالب است که بیانیه هایی اینچنین که هر کدام از یک سوی درگیری ها در اوکراین حمایت می کند، در رسانه های ایران هم دیده می شود.
روزنامه اصلاح طلب شرق روز یکشنبه در مطلبی با عنوان رئیس‌جمهور اوکراین فرار کرد، «تیموشنکو» آزاد شد» نوشته است: نشسته روی ویلچر با صدایی که از هیجان می‌لرزد، سخن می‌گوید. کلماتش با لحنی میان گریه و فریاد از گلو خارج می‌شوند. زندانی دیروز، امشب قدرتمند‌ترین زن اوکراین است. هنوز چند ساعتی بیشتر از گریز ناگزیر رئیس‌جمهوری از کاخ ریاست‌جمهوری نگذشته است که «بانوی نارنجی» در میدان «استقلال» سرود آزادی و پیروزی سر داده است.
و در مقابل روزنامه وطن امروز اتفاقات اوکراین را کودتای خیابانی غربگرایان دانسته و نوشته است: دیروز کی‌یف طی کودتایی خیابانی رسما به دست مخالفان دولت اوکراین افتاد.
روزنامه رسالت نیز بحران در کی یف را نتیجه مداخله غرب در امور داخلی اوکراین دانسته و نوشته است: با تسلط مخالفان در کی یف، بحران تازه در اوکراین شروع شده است.
اما کارشناسان همچنین به لایه ای دیگر از بحران کنونی در اوکراین اشاره می کنند و آن جنگ قدرت میان آمریکا و روسیه است.
دکتر جهانگیر کرمی، استاد روابط بین الملل دانشگاه تهران، در گفت و گو با شرق پارسی در این باره گفت: “تحولات به شدت حاد و پیچیده اوکراین که طی این چند روز رخ داده و خروج رییس جمهور اوکراین از کی یف در پی اعتراضات گسترده ای که در این کشور به وقوع پیوسته، شرایط این کشور را در وضعیت وخیم و بحرانی قرار داده است به طوری که اوکراین عملا در مسیر جنگ داخلی احتمالی و حتی فروپاشی قرار گرفته و اکنون این کشور در پروسه گذار تا زمان انتخابات قرار دارد.”
وی افزود: “این تحولات و حمایت گسترده غرب از معترضین می تواند پیامی جدی برای روسیه تلقی شود که غرب این قدرت را یافته تا تحولاتی مانند بهار عربی را در پیرامون روسیه و متحدان آن ساماندهی و هدایت کند. به ویژه این نکته که غرب به دنبال انتقام از روسیه و نفوذ گسترده این کشور در سوریه و خاورمیانه دارد.”
دکتر کرمی همچنین درباره پیام سیاسی احتمالی تحولات اوکراین به کشورهایی مانند ایران گفت: “تحولات اوکراین چندان ارتباطی با ایران ندارد و ایران هم اکنون در پی تعامل با غرب است و شرایط و تحولات فعلی اوکراین حتی در گذشته نیز ارتباط مستقیمی با ایران نداشته است و نمی تواند پیام سیاسی و ژئوپولتیکی برای ایران داشته باشد . اگر قرار بود چنین اتفاقی که در اوکراین افتاده برای ایران پیامی داشته باشد قاعدتا باید در کشورهای پیرامونی ایران مانند عراق و افغانستان و کشورهای شمالی و یا حتی جنوبی ایران اتفاقاتی شبیه اوکراین رخ داده باشد.”
