جک استراو وزیر امور خارجه سابق بریتانیا در جریان دیدار با حسن روحانی در تهران در اکتبر سال ۲۰۰۳ – عکس از گتی ایمجز
جک استراو وزیر خارجه سابق بریتانیا گفته است در نظر دارد به منظور بهبود روابط کشورش با ایران، به تهران سفر کند.
وزیر خارجه سابق بریتانیا در گفتگویی با بخش فارسی شبکه بی بی سی که روز یکشنبه منتشر شد، ابراز امیدواری کرده است که روابط دو کشور در دوران ریاست جمهوری حسن روحانی بهبود پیدا کند و سفارتخانه های دو کشور در تهران و لندن بازگشایی شود.
آقای استراو گفته است که به دولت حسن روحانی، رئیس جمهور منتخب ایران خوشبین است و بعد از پیروزی آقای روحانی در حالی که سفارتخانه های دو کشور در پایتخت طرف مقابل تعطیل است، از طریق سفارت عمان، برای رئیس جمهور منتخب ایران پیام تبریک فرستاده است.
جک استراو در حال حاضر نماینده مجلس عوام بریتانیا و از مسئولان گروه دوستی پارلمانی بریتانیا و ایران است.
آقای استراو گفته است که حسن روحانی “یک مقام حکومتی باشخصیت بود که همیشه می‌دانست درباره چه صحبت می‌کند، و کاملا بر موضوعات مسلط بود.”
او با ذکر خاطراتی از گفت و گو با مقام های دولت ایران در زمان ریاست جمهوری محمد خاتمی گفته که “اگر ما توانسته بودیم با دکتر روحانی و آقای خاتمی به توافقی آبرومندانه برسیم، ایران با این مشکلاتی که در ۸ سال اخیر گرفتار آنها بوده، مواجه نمی‌شد.”
او به دیدارهای متعددش از ایران از جمله سفرش به تهران پس از حوادث یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ و حمله به برج های دوقلوی سازمان تجارت جهانی در نیویورک اشاره کرده و گفته “آقای خاتمی واقعا به طرف غربی‌ها قدم برداشت. دلیل اولین سفر من به تهران هم همین بود. او ضمانت داد که تهران به آمریکا و بریتانیا در سرنگون کردن طالبان کمک خواهد کرد.”
جک استراو همچنین در این گفتگو درباره چشم انداز بازگشایی سفارتخانه های دو کشور گفت، “مسأله اصلی، که آقای هیگ (وزیر خارجه کنونی بریتانیا) هم علنا آن را روشن کرده، تضمین امنیت دیپلمات‌های ما در صورت بازگشت به تهران است. روابط دو کشور بالاخره به سطح سابق بازخواهد گشت. طبعا مشکل خاصی برای بازگشایی سفارت ایران در لندن وجود ندارد، اما زمینه این کار باید به طور متقابل فراهم شود.”
وی افزود: “تصمیم‌گیری در این باره هم با آقای هیگ است، نه من. اما رویه معمول در مواقعی که به یک سفارتخانه آسیب زده شده، پرداخت خسارت است.”
جک استراو گفت: “واقعیت این است که به نظر من روشن بود که دولت آقای احمدی‌نژاد داشت در جهت برقراری مجدد روابط دیپلماتیک (بازگشایی مجدد سفارت) حرکت می‌کرد، چون رهبر ایران کمابیش از آنچه در ماه اکتبر گذشته روی داد، عذرخواهی کرده بود.”
وزیر خارجه سابق بریتانیا در پاسخ به سؤال بی بی سی فارسی درباره حداقل خواسته قدرت های جهانی از ایران در جریان مذاکرات جاری گفت: “در مورد حداقل‌های لازم نمی‌توانم نظر بدهم، چون دیگر در دولت نیستم. من جزو مذاکره‌کنندگان نیستم، و نمی‌خواهم وانمود کنم که در جریان امور هستم. اما به نظر من پیشنهادهای مطرح شده در استانبول یا آلماتی نسبتا مناسب بودند.”
وی افزود: “این پیشنهادها تفاوت چندانی با آنچه در توافق پاریس به آن رسیدیم ندارد. به نظر من مسأله اصلی این است که در زمینه بازرسی‌ها و ضمانت‌های ایمنی، و همچنین حق غنی‌سازی شفافیت کامل وجود داشته باشد. پس از آن به نظر من راه برای عادی‌سازی نسبی اوضاع باز است. اگر اراده رسیدن به توافق وجود داشته باشد، این کار شدنی است.”
جک استراو افزود: “اما اگر این اراده وجود نداشته باشد، روند فعلی ادامه خواهد داشت. من مطمئنم که اروپایی‌ها اراده رسیدن به توافق را دارند، و فکر می‌کنم این مسأله در مورد جان کری [وزیر خارجه آمریکا] و آقای اوباما هم صدق می‌کند.”
وی گفت: “خیلی مایه خوشحالی است که دکتر روحانی زمانی به ریاست جمهوری انتخاب شده که در آمریکا رئیس جمهوری بر سر کار است که دومین دوره حکومتش را می‌گذراند، قدرتمند است و وزیر خارجه خوبی دارد. پس انشا الله [که کار به نتیجه می‌رسد].”
وزیر خارجه سابق بریتانیا پیشتر هم با حضور در برنامه “دیلی پالیتیکس” در شبکه بی بی سی تصریح کرده بود “از جمله حوادث مهم منطقه در ماه پیش، انتخاب دکتر روحانی به عنوان رئیس جمهور منتخب در ایران است و چیزی که من از دولت (بریتانیا) خواسته‌ام این بوده که ما بیشترین تلاشمان را برای تعامل دوباره با ایران انجام دهیم. در این زمینه فرصت دوباره‌ای وجود دارد… دیدگاه من درباره ایران حتی اندکی ساده‌لوحانه نیست، من خودم (با ایران) مذاکره کرده‌ام…”
جک استراو در فاصله سال های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۶ با حسن روحانی، دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی ایران مذاکره می کرد و در این چارچوب بارها به ایران سفر کرده بود.
