آیت الله خامنه ای در دیدار با اعضای مجلس خبرگان ایران
آیت الله خامنه ای رهبر ایران با اشاره به اظهار نگرانی نمایندگان مجلس خبرگان از مسائل فرهنگی کشور، تأکید کرد: “من هم از مسائل فرهنگی نگرانم و در این نگرانی نمایندگان محترم خبرگان سهیم هستم.”
رهبر ایران صبح پنج شنبه در دیدار با نمایندگان مجلس خبرگان این کشور گفت: “توجه به فرهنگ دینی و انقلابی یکی از وظایف خطیر مسئولان کشور است”.
آیت الله خامنه ای همچنین گفت: “مسئله فرهنگ مهم است زیرا اساس ایستادگی و حرکت نظام اسلامی، مبتنی بر حفظ فرهنگ اسلامی و انقلابی و تقویت جریان فرهنگی مؤمن و انقلابی است.”
وی اظهار داشت که “شکست در عرصه اخلاقی و پایمال شدن انسانیت و پدیدار شدن هویت اصلی تمدنِ غربی مبتنی بر اومانیسم یکی از نشانه های برهم خوردن آرامش ظاهری جبهه استکبار است و خاطرنشان کرد: “قتل و غارت و خشونت، فساد و شهوت رانی های مسخ کننده همچون ترویج ازدواج همجنس گرایان، حمایت صریح از تروریسم خشن و وحشی در منطقه و اهانت آشکار به مقدسات و بزرگان دین، نمونه های عینی از شکست تمدن غرب در مسائل اخلاقی است.”
رهبر ایران در سخنان خود همچنین تصریح کرد: “دولت محترم باید به این موضوع توجه کند و مسئولان فرهنگی نیز باید توجه داشته باشند که چه می کنند، زیرا در مسائل فرهنگی نمی توان شوخی و بی ملاحظه‌گی کرد.”
رهبر ایران پیشتر نیز بارها درباره سیاست های فرهنگی در این کشور به شدت ابراز نگرانی کرده بود.
وی در ۱۹ آذرماه ۱۳۹۲، (دهم دسامبر ۲۰۱۳ ) هم با انتقاد از “اظهارات غیرمسئولانه در خصوص لزوم آزادی‌های فرهنگی همچون غرب”، بر ضرورت برنامه‌ریزی، هدایت و نظارت فرهنگی حکومت تأکید کرد.
وی گفته بود: “سپردن مسائل فرهنگی به مردم نافی وظیفه نظارتی و هدایتی دولت نیست و حضور حکومت و دولت در عرصه فرهنگ نیز به معنای سلب حضور مردم نمی باشد.”
حسن روحانی، رئیس جمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی که در این جلسه حاضر بود، در جریان رقابت های انتخاباتی چند ماه پیش گفته بود که امور فرهنگی را باید به فرهنگیان سپرد.
علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت حسن روحانی هم در مواردی از سپردن امر ممیزی به خود ناشران سخن گفته بود، هرچند گام عملی در این موارد برداشته نشده است.
علی جنتی همچنین دیماه امسال در گفتگو با شبکه تلویزیونی الجزیره گفته بود که در شرایط جدید سیاست دولت آقای دکتر حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، ایجاد آزادی های بیشتر در حوزه مطبوعات، در حوزه انتشار کتاب، در حوزه ساخت فیلم ها و تولید فیلم های سینمایی است. وی گفته: “ما تلاش می کنیم فضای بازتری را برای کار هنرمندان و اصحاب فرهنگی ایجاد کنیم.”
حسن روحانی رئیس جمهور ایران در سخنرانی در دیماه امسال تقسیم بندی هنرمندان به ارزشی و غیرارزشی را بی‌معنا دانست و گفت که هنر خودش ارزش است. او تسلط فضای امنیتی بر عرصه فرهنگ را نادرست خواند و با رد ایده ساخت آثار سفارشی توسط هنرمندان تاکید کرد که وظیفه دولت مداخله در هنر نیست.
تندرو‌ها در ایران به طور کلی نگران هستند که هشدار‌هایشان به اندازه کافی مورد اعتنای دولت یازدهم قرار نگرفته است. روزنامه کیهان در شماره روز شنبه ۲۱ دی خود با توصیف گروهی از هنرمندان به عنوان «علف هرز، بی‌درد، و هنرمندنما» خطاب به حسن روحانی نوشت «انتظار نمی‌رود رویکرد سکولاریستی به هنر از سوی ایشان توجیه شود.»
محمدرضا نقدی رییس سازمان بسیج دانشجویی ایران نیز چندی پیش در واکنشی انتقادی به دیدار روحانی و هنرمندان گفت «قطعاً هنر این نیست که به ملتی که بر روی پای خود ایستاده است، پشت پا بزنیم.»
رهبر ایران در سخنرانی آذرماه گذشته خود گفته بود که “تهاجم فرهنگی” واقعیتی است که او از سال ها قبل در مورد آن هشدار داده بود و اکنون چهره های فرهنگی کشورهای اروپایی هم از “تهاجم فرهنگ آمریکایی” سخن می گویند.
او به دستگاه های مسئول هشدار داد که دیر واکنش نشان دادن به “پدیده های نوظهور تهاجم فرهنگی” می تواند مشکل آفرین باشد و گفت که جلوی نفوذ بعضی از این پدیده ها را باید به کلی گرفت، هر چند بعضی دیگر از آنها را می توان “پذیرفت یا اصلاح کرد”.
محمد تقی فاضل میبدی، عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم و استاد دانشگاه مفید قم، در گفت و گو با شرق پارسی درباره اظهارات رهبر ایران گفت : “ایشان نسبت به سیاستهای فرهنگی هر دولتی اخطارهایی داشتند و این هشدارها نسبت به دولتهای آقای خاتمی و احمدی نژاد هم بوده است. سخن ایشان که بارها تکرار شده درباره هجوم فرهنگ بیگانه به ایران است و نسبت به این مورد بارها به مسئولین فرهنگی هشدار داده و ابراز نگرانی کرده اند”.
فاضل میبدی با اشاره به این نکته که فرهنگ باید جذابیت داشته باشد تا جوانان جذب فرهنگ شوند گفت : “هر اندازه جلوی ماهواره و سایتها گرفته شود جذابیتی برای جوانان ایجاد نمی شود و ما باید بر اساس فرهنگ ایرانی و اسلامی تحولی در خود ایجاد کنیم تا جوانان ما به فرهنگ ایرانی باور داشته باشند. متاسفانه طی سالهای اخیر تمامی ذهنها درگیر مبارزات سیاسی بین گروه ها و جناح ها بوده و با این اوضاع فرهنگی چهل تکه در ایران ایجاد کردیم که نمی تواند نقشی جدی در ایران بازی کند”.
اما علی اصغر رمضانپور، معاون فرهنگی سابق وزارت ارشاد ایران در دوره دوم ریاست جمهوری محمد خاتمی در این باره گفت: «واکنش آقای خامنه ای پاسخی است به انتقاد های تندی که در یک ماه اخیر از سوی برخی از چهره های تندرو مانند آقای مصباح یزدی و امامان جمعه تهران در انتقاد به سیاست های فرهنگی دولت آقای روحانی مطرح شده است. اگر چه او اغلب در باره اوضاع فرهنگی ابراز نگرانی می کند اما این سخنان از زمان بر سرکار آمدن دولت آقای روحانی تازگی دارد و نشان دهنده آغاز انتقاد های فرهنگی رهبر جمهوری اسلامی به برنامه های فرهنگی دولت است.»
وی افزود: «این انتقادات پس از آن صورت می گیرد که حمایت آقای خامنه ای از مذاکرات بر سر برنامه اتمی طیف گسترده ای از نیروهای تندرو را نگران کرده بود. البته لحن رهبر جمهوری اسلامی به شدت انتقاد او به برنامه های فرهنگی دولت آقای خاتمی نیست اما به نظر می رسد بیشتر نوعی هشدار به این دولت باشد. هشداری که هدف آن پیشگیری از تغییر فضای فرهنگی در کشور است. اشاره او به بی ملاحظگی شاید اشاره ای باشد به سیاست هایی مانند مطرح شدن سیاست برداشتن بررسی پیش از چاپ کتاب از سوی وزیر ارشاد یا مطرح کردن ضرورت آزاد کردن فیسبوک. به این ترتیب آقای خامنه ای هم به برخی از نیروهای حزب اللهی که نگران منزوی شدن در فضای فرهنگی کشور هستند قوت قلب می دهد و هم از دولت می خواهد که به حمایت از این نیروها ادامه دهد. به نظر می رسد اکنون که گفت و گو ها بر سر برنامه اتمی تا حدی پیش رفته است رهبر جمهوری اسلامی از دولت می خواهد تا تغییر را به تغییر در حوزه سیاست خارجی و اقتصاد محدود کند و از رسیدن دامنه تغییر به حوزه فرهنگ جلوگیری کند.»
