موج اعتراضات مردم بصره به وضعیت بد معیشتی و خدمات رسانی در چند روز گذشته فروکش کرده اما پیامدهای آتش زدن کنسولگری ایران و مقر احزاب و گروه حشد شعبی همچنان ادامه دارد. به دنبال بازداشت گسترده معترضان در سه روز گذشته دفتر هیات حشد شعبی در بصره از تشکیل سازمان بسیج داوطلبانه خبر داد. این سازمان که چندین هزار نیرو در آن عضویت دارند منجر به نگرانی فعالان و گروه های جوان شده است.
برخی از فعالان بصره می گویند این سازمان به منظور «سرکوب اعتراضات» تشکیل شده است. منابع حشد شعبی اصرار دارند آن را به عنوان یک گروه خدماتی و دارای کارکرد پشتیبانی ماموران امنیتی معرفی کنند.
دفتر بسیج حشد شعبی در بصره دو روز پیش از تشکیل سازمان بسیج خبر داد. به گفته این دفتر «این گروه از گردان نیروهای داوطلب و ذخیره تشکیل شده که در همه مناطق بصره مستقر شده اند. این اولین گروه این سازمان است که وظیفه پشتیبانی (حشد شعبی) و دستگاه امنیتی را به عهده دارد».
این گروه به مناسبت تاسیس بیانیه صادر کرده و گفته «این سازمان به دنبال رویدادهای اخیر بصره و سوءاستفاده خرابکاران مورد حمایت کشورهای خارجی از مطالبات معترضان برای ایجاد بی ثباتی در بصره و خدشه دار کردن حیثیت (حشد شعبی) تشکیل می شود. این نهاد وظیفه حفظ امنیت و حمایت از املاک عمومی و خدمتگزاری به مردم در شرایط اضطراری را بر عهده دارد».
ده ها تن از مردم بصره روز یکشنبه (۱۶ سپتامبر) در حمایت از حشد شعبی و اعلام نارضایتی از آتش زدن مقرهای این گروه و احزاب دیگر در این شهر به خیابان ریختند.
حشد شعبی بر کارکرد خدماتی و داوطلبانه بسیج تاکید کرده و فالح الزاملی نماینده ائتلاف الفتح وابسته به حشد شعبی گفت «این گروه به مردم خدمتگزاری می کنند و جامعه را نظامی نمی کنند». با همه این اظهارات اما فعالان از این بیم دارند که این گروه به ابزار سرکوبگری مردم بصره به ویژه جوانان و معترضان تبدیل شود.
احمد البصری یکی از فعالان اهل بصره در این باره گفت «تشکیل نیروی داوطلب خیلی خطرناک است. این گروه مثل بسیج ایران است.» او در گفتگو با «الشرق الاوسط» از دولت حیدر العبادی که «هیات حشد شعبی» زیر نظرش قرار دارد خواست تا با «صدور بیانیه ای در مورد ماهیت و وظیفه این نیروهای داوطلب توضیح دهد و به این پرسش پاسخ دهد که چرا تصمیم تشکیل این گروه، درست در شرایط کنونی گرفته شده است».
نائل الزامل فعال مدنی هم از «موج بازداشت و بازجویی گسترده توسط سه دستگاه امنیتی (هسته الصقور) و (اطلاعات بصره) و (فرماندهی عملیات) خبر داد.»
الزامل به «الشرق الاوسط» گفت «بازداشت ها یا صبح زود در خانه ها و یا در خیابان انجام می شود».
فعالان می گویند دستکم ۲۰ نفر از جمله ولید الانصاری (یکی از فعالان بصره) در دو روز گذشته بازداشت شده اند.
الزامل درباره هدف تشکیل سازمان بسیج توسط گروه حشد شعبی گفت «آنها می خواهند نفوذ خود را افزایش و به داخل محله ها بکشانند تا جامعه را ملیتاریزه کنند و از این گروه به عنوان ابزاری برای سلطه گری و خبرچینی استفاده کنند. این اتفاق در دوره بعث هم با تشکیل سازمان های حزبی اتفاق افتاد.
او در مورد داوطلبی بودن عضویت در این گروه یادآور شد «به ظاهر داوطلبانه است اما در مضمون اقشار ساده و تنگدستی که در حشد شعبی عضویت ندارند جذب این گروه خواهند شد و بی گمان یک گروه مسلح و با همان هویت (حشد) هستند».
او گفت «تا حالا ۳۰ هزار نیروی داوطلب در این گروه عضویت دارند. هنوز هم معلوم نیست که قرار است چه جور خدماتی به مردم بصره بدهند. هدف آنها به نظر من همان سلطه گری و ارعاب است».
گفتنی است هنوز بیانیه ای از سوی دفتر نخست وزیر عراق درباره سازمان بسیج داوطلبانه که حشد شعبی خبر راه اندازی آن را داد صادر نشده است.
