ملک سلمان بن عبد العزیز خادم حرمین شریفین و رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه… دیدار سران منجر به گسترش و تحکیم روابط دو جانبه شد
ریاض- عبد الله آل هیضه
در سال ۲۰۱۶، تحرکات دیپلماتیک مؤثر عربستان سعودی قابل ملاحظه بود؛ تحرکاتی که حامل پیام هایی مبنی بر قدرت ریاض در مانور دادن و به جریان انداختن ائتلافاتی با موازنه های جدید بود. دستاورد برخی از این تحرکات قابل ملاحظه بود و برخی دیگر هم دیدگاه های مثبت فراوانی با خود به همراه داشت.
ریاض در این راستا به مسائل بسیاری پرداخته و در برخی از این پرونده ها موفق به انهدام پل های فتنه گری شد که توسط برخی کشورها برای اخلال در مسیر وحدت کشورهای عربی خلیج به آن دامن زده می شد. به راستی که درسال ۲۰۱۶ شاهد گسترش دامنه ائتلاف و هم پیمانی ها بودیم، این در حالیست که برخی قدرت های جهانی از تعامل مطلوب با بحران ها و چالش های خاورمیانه صرفنظر کردند.
سفرهای پادشاه
ملک سلمان بن عبد العزیز خادم حرمین شریفین در ماه آوریل به مصر سفر کرده که به تعمیق روابط سیاسی و اقتصادی دو کشور انجامید. یکی از دستاوردهای برجسته این سفر اعلام احداث پل ملک سلمان بود که دو کشور را به یکدیگر وصل می کند. ملک سلمان، همچنین در سال ۲۰۱۶، پیش از اینکه در صدر هیات پادشاهی عربستان سعودی در کنفرانس سران اسلامی شرکت کند راهی ترکیه شد. پیش نویس طرح تشکیل شورای هماهنگی میان دو کشور در جریان این سفر امضا شد.
خادم حرمین شریفین در هفته های اخیر سال ۲۰۱۶ به چهار کشور خلیج سفر کرد. او به ترتیب از ابوظبی پایتخت امارات و دوحه پایتخت قطر و منامه پایتخت بحرین و کویت پایتخت کشور کویت بازدید نمود.
کنفرانس سران
پادشاهی عربستان سعودی از ماه های آغازین سال ۲۰۱۶ ریاست دوره کنونی شورای همکاری خلیج را به عهده گرفت و همین باعث شد تا عربستان سعودی به عنوان نقش آفرین ترین کشور خلیج در راستای تحقق وحدت کلمه کشورهای خلیج ظاهر شود.
پادشاهی عربستان سعودی همچنین پذیرای سه اجلاس سران به منظور اقدام مشترک خلیجی برای تعامل با رویدادهای منطقه بود. اجلاس سران مشورتی در ماه مه در شهر جده برگزار شد. یکی از دستاوردهای این اجلاس، اعلام تشکیل “هیات امور اقتصادی و توسعه” بود. این نهاد از اهداف مهم و آینده محور و توسعه محور برای کشورهای شورای همکاری به حساب می آید.
دو اجلاس سران در یک روز در عربستان سعودی برگزار شدند. اجلاس سران کشورهای خلیج و رئیس جمهور آمریکا عمدتا به بررسی مسائل امنیتی و دخالت های ایران پرداخت. باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا در پایان اجلاس از رفتار ایران و حمایت این کشور از گروه های تروریستی ابراز نگرانی کرد و وعده داد تا کشتی های حامل سلاح در منطقه را زیر نظر بگیرد. اجلاس دوم برای نخستین بار با حضور سران کشورهای عضو شورای همکاری و رئیس جمهور مراکش تشکیل شد. بیانیه پایانی این نشست بر مالکیت مراکش بر صحرا تاکید کرد.
کشورهای آسیانه میانه
در نیمه های سال ۲۰۱۶ بود که دید و بازدیدهای متقابل بین مقامات عربستان سعودی و پایتخت های برخی کشورهای آسیانه میانه آغاز شد. شماری از سران و مقامات دولتی کشورهای آسیانه میانه (قزاقستان و قرغیزستان و ترکمنستان) در کنار رئیس جمهور آذربایجان توسط ملک سلمان بن عبد العزیز مورد استقبال قرار گرفتند. هدف از این سفرها به ریاض هم بحث و بررسی روابط دو جانبه و تعمیق روابط بین عربستان سعودی و این کشورها در زمینه دیپلماتیک و اقتصادی و توسعه و برقراری روابط نزدیک تر به منظور مبارزه با تروریسم عنوان شد. عربستان و کشورهای آسیانه میانه چندین توافقنامه برای گسترش روابط اقتصادی و سرمایه گذاری و گسترش همکاری های اقتصادی و اجتماعی و سیاسی امضا کردند.
محمد بن نایف جهانیان را مورد خطاب قرار داد
شاهزاده محمد بن نایف ولیعهد و معاون رئیس شورای وزیران و وزیر کشور عربستان سعودی در صدر هیات سعودی در هفتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل شرکت کرد.شاهزاده محمد بن نایف در سخنرانی در این نشست گفت “پادشاهی عربستان سعودی موفق به کشف و خنثی کردن ۲۶۸ عملیات تروریستی پیش از انجام آن در خاک کشور و حتی در برخی کشورهای دوست شد”.
تحکیم روابط با ترکیه
ریاض و آنکارا شاهد سفرهای مسئولان ارشد دو کشور در سال ۲۰۱۶ بودند که در صدر آنها دیدار ملک سلمان و پرزیدنت رجب طیب اردوغان قرار دارد. دیدارهای مسئولان بلندپایه دو کشور ادامه یافت. شاهزاده محمد بن نایف در سفر به ترکیه با مقامات این کشور دیدار و دو طرف بر سر تحکیم همکاری ها در زمینه امنیتی و نظامی سیاسی به توافق رسیدند. عربستان سعودی در جریان کودتای نافرجام ترکیه در ماه ژوئیه در راس کشورهای حامی ملت ترکیه و دولت منتخب در این کشور بود.
محمد بن سلمان در آمریکا و فرانسه
سفر شاهزاده محمد بن سلمان جانشین ولیعهد و معاون رئیس شورای وزیران و وزیر دفاع به آمریکا در ماه ژوئن حائز اهمیت بود؛ چرا که این سفر بعد از بروز نشانه های عدم جدیت دولت آمریکا در تعامل با مسائل خاورمیانه و به ویژه مسائل مربوط به ایران و بحران سوریه منجر به تحکیم همکاری های دیرینه ریاض و واشنگتن در مسائل سیاسی و امنیتی و اقتصادی شد.
شاهزاده محمد بن سلمان در سفری سه روزه به فرانسه با فرانسوا اولاند رئیس جمهور فرانسه دیدار و دو طرف درباره مسائل مختلف گفت و گو کردند. شاهزاده محمد با مقامات عالیرتبه دیگر فرانسه هم دیدارهایی داشت.
کنترل سیاست نفتی
اجلاس سران کشورهای “گروه ۲۰” در اوایل ماه سپتامبر در چین برگزار شد. هیات عربستان سعودی به ریاست شاهزاده محمد بن سلمان در این نشست شرکت کرد. جانشین ولیعهد و وزیر دفاع عربستان سعودی و ولادمیر پوتین رئیس جمهور روسیه دیدار و دو طرف بیانیه مشترکی را امضا کردند. خالد الفالح وزیر انرژی عربستان سعودی وهمتای روسی خود الکساندر نواک در بیانیه مشترکی از اقدامات مشترکی برای ایجاد ثبات در بازار نفت خبر دادند. این دیدار و دیدارهای بعدی مسئولان در حوزه بازار جهانی انرژی موجب کنترل آهنگ بازار نفت و ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا شد.
کشورهای آفریقایی
روند تحکیم روابط دیپلماتیک عربستان سعودی و کشورهای آفریقایی به ویژه کشورهای شاخ آفریقا و آفریقای مرکزی ادامه یافت که در این میان، برخی سران آفریقا در سفر به ریاض توافقنامه هایی برای اجرای پروژه های گوناگون امضا کردند
