ریچارد اوتاوای، رییس کمیته روابط خارجی مجلس عوام بریتانیا – عکس از وبسایت شخصی اوتاوای
رییس کمیسیون امور خارجه مجلس عوام بریتانیا گفته است این کمیسیون معتقد است وزارت خارجه بریتانیا باید خود را برای اعتراف به هرگونه نقش بریتانیا در سرنگونی مصدق نخست وزیر ایران آماده کند، اما این امر به تمایل ایران برای برداشتن گام های مشابه بستگی دارد.
ریچارد اوتاوای در گفتگویی با روزنامه شرق که روز یکشنبه منتشر شده، گفته است وزارت خارجه بریتانیا باید در زمان و مکان مناسب به نقش این کشور در کودتای ۲۸ مرداد اعتراف کند.
آقای اوتاوای در این گفتگو که بر مبنای گزارش ۵۳ صفحه ای اخیر مجلس عوام بریتانیا با عنوان «سیاست بریتانیا در قبال ایران» صورت گرفته، با اشاره به اینکه رابطه تهران و لندن «تا امروز به بی‌اعتمادی و ترس از اینکه یک‌طرف در تلاش برای بی‌ثبات کردن طرف مقابل است، دچار بوده» گفت: «برداشت دو طرف آنست که منافع ما خیلی به‌ندرت می‌تواند با هم منطبق باشد. اما این رابطه می‌تواند با نقشی که ایران برای بازی در امنیت و ثبات منطقه انتخاب می‌کند و همچنین بالابردن استانداردهای حقوق بشر، توسعه یابد.»
این نماینده مجلس عوام در پاسخ به این سوال که اکنون چه انتظاری از ایران وجود دارد، گفت: «ایران به‌صورت بالقوه بازار بزرگی برای سرمایه‌گذاری و صادرات بریتانیا است. روزی که دیپلماسی معمول دوباره برقرار شود، یعنی تحریم‌های تجاری لغو و اعتماد دوسویه ایجاد شود، دولت بریتانیا باید امکان توسعه تجارت دوسویه و واردات گاز و نفت ایران را موردبررسی قرار دهد.»
وی افزود: «این به این معنا خواهد بود که ایران باید دودلی خود در مورد نفوذ تجاری خارجی در کشور را کنار نهد و نسبت به سرمایه‌گذاری خارجی گشودگی بیشتری داشته باشد. در حال حاضر دولت بریتانیا به خاطر شرایط نامناسب این مساله را نه ترویج می‌کند و نه حمایت.»
آقای اوتاوای از سوی دیگر در این گفتگو با اشاره به مذاکرات جاری هسته ای بین ایران و گروه ۱+۵ گفته است: «حس گسترده و همه‌گیری وجود دارد مبنی بر اینکه چشم‌انداز رسیدن به یک توافق بلندمدت بر سر برنامه هسته‌ای ایران بیش از هر زمان دیگری است؛ امری که در صورت تحقق می‌تواند باعث فرونشاندن ترس از امنیت منطقه شود.»
کمیته روابط خارجی مجلس عوام در گزارشی که اواسط ماه ژوئیه درباره روابط بریتانیا و ایران منتشر شده آورده است که «حسن روحانی رییس جمهور ایران باید به عنوان کسی که به معنای واقعی در پی توافق قابل اتکا با اعضای دائمی شورای امنیت به علاوه آلمان (گروه ۱+۵) درباره برنامه هسته ای ایران است، مورد اعتماد قرار گیرد. برنامه انتخاباتی واضح و سابقه او به عنوان شخصی از داخل رژیم، به او در بالاترین سطح در داخل ایران، قدرت و اعتبار می دهد.»
این گزارش در همین حال تصریح کرده است که آقای روحانی «یک عملگرا است که درصدد لغو تحریم ها است و نه یک اصلاح طلب، و او را باید بر اساس اقداماتش سنجید و نه سخنانش.»
آقای اوتاوی، پس از انتشار این گزارش گفته بود: «در وضعیت مطلوب، ما می توانیم روابطی پخته و سازنده با ایران داشته باشیم که بر اساس آن هر دو طرف بتوانند از این وضعیت از نظر سیاسی، راهبردی، تجاری و فرهنگی بهره ببرند. اما چشم انداز غلبه بر سال ها بی اعتمادی بین طرفین دور به نظر می رسد و ما نیاز داریم که دست کم بخشی از نگرانی هایمان را درباره نقش ایران در ثبات و امنیت منطقه رفع کنیم.»
کمیته روابط خارجی مجلس عوام بریتانیا همچنین از تصمیم اخیر وزارت خارجه بریتانیا مبنی بر بازگشایی سفارت این کشور در تهران استقبال کرده بود.
از سوی دیگر بر اساس این گزارش، نبود نمایندگی مستقیم دیپلماتیک بریتانیا در ایران مانع تاثیرگذاری لندن در رخدادها، جمع آوری اطلاعات و ایجاد تماس های شخصی شده است که برای روابط دیپلماتیک سازنده، حیاتی است.
در بخشی از این گزارش آمده است در حالی که اغلب کشورها برای احیای روابط با ایران تلاش می کنند تعلل در این امر موجب عقب افتادن بریتانیا از سایر کشورها می شود.
دیوید کامرون نخست‌وزیر بریتانیا ماه پیش در گفتگو با بی بی سی گفته بود که لندن به بازسازی روابط دیپلماتیک با تهران متعهد است اما با چشمان باز و هوشیار این کار را پی خواهد گرفت.
کامرون گفت که بازگشایی سفارت کشورش در تهران که آغاز روند آن توسط ویلیام هیگ وزیر خارجه بریتانیا اعلام شد گامی مهم در جهت بازسازی دیپلماتیک با ایران است.
نخست وزیر بریتانیا همچنین گفت حمله به سفارت کشورش در سال ۲۰۱۱ موجب قطع کامل روابط با ایرانی‌ها شد اما دو کشور باید وارد مذاکرات بیشتر شوند و قدم به قدم به سوی بهبود روابط‌شان پیش بروند.
