بورس تهران – عکس از رویترز
پس از انتشار گزارش تحلیلی مرکز پژوهش های مجلس و نیز اعلام نرخ بیکاری از سوی وزیر کار در هفته جاری این سوال با دیگر مطرح شد که چگونه نرخ بیکاری که تاکنون فقط کمتر از ۱۳ درصد اعلام میشد ناگهان به ۲۴ درصد افزایش پیدا کرده؟
سازمان غیردولتی شفافیت بین‌الملل بر این نکته تاکید دارد که یکی از عوامل اصلی رشد فساد در اقتصاد کشورها عدم شفافیت و صحت داده های اقتصادی در آن کشور است. انحصارات یکی از عوامل شناحته شده شکست رقابت آزاد بازار به شمار می رود و نحوه تخصیص درآمد های ارزی، نحوه تخصیص تسهیلات تکلیفی بانک ها، عدم شفافیت عملیات گمرکی و نیز شیوه عملی اجرای مناقصات دولتی که در عمل بزرگترین کار فرما و در عین حال پیمانکار کشور نیز است، که حاصل این همه عدم شفافیت، شکل گیری و تعمیق فساد مالی است.
علی ربیعی وزیر کار اخیرا اعلام کرده که ۴۵ درصد کل جویندگان کار در ایران را فارغ التحصیلان دانشگاهی تشکیل می‌دهند. این در حالی است که در سال های گذشته حجم بسیار زیادی نقدینگی به نام ایجاد بنگاهای زود بازده و تولید اشتغال به جامعه تزریق شد ولی چرا حاصل آن تولید اشتغال بسیار کمتر از حد انتظار بود؟ جواب را میتوان در علل مذکور در عدم شفافیت لازم در نتیجه رشد فساد اقتصادی و در نهایت نبود شرایط مناسب سرمایه گذاری جستجو کرد، همه این عوامل موجب می شود که به هر میزان که وام و تسهیلات هم که به جامعه تزریق شود به جای تولید اشتغال فقط به بالا رفتن میزان نقدینگی کمک کرده در نتیجه تورم لجام گسیخته کنونی را شاهد باشیم.
در حالی که شاهد هستیم نظام اقتصادی ایران شدیدا از عدم دسترسی آزاد به داده های اقتصادی رنج می برد و قبح عددسازی به خصوص در دولت گذشته تبدیل به یک عرف شده بود مبنا و شاخص قراردادن بورس برای اقتصاد کلان ایران و سعی در سر سامان دادن بازار بورس به اعتبار اینکه، بورس تهران شاخص مهم اقتصاد ایران است اقدام خلاف تعاریف بنیادی ساختار بورس است. رنگ ها در تالار شیشه ای در اغلب موارد بر اساس داده های آماری است از این رو است که هر گزارش خلاف واقع اقتصادی شاخص ها را گمراه می کند.
همانگونه که پیشبینی شده بود نرسیدن شنیدن اخبار خوش هسته ای بازار را دچار تلاطم شدید نکرد ولی همچنان سایه سنگین ابهام در بازار سرمایه ایران محسوس است، و نتیجه مذاکرات هسته ای حرف اول را میزند. نکته بعدی که در گزارش مرکز پژوهش های مجلس هم به تحلیل آن پرداخته و در بازار بورس به شدت می تواند موثر واقع شود، موضوع نرخ ارز است و نیز زمزمه هایی که بر تک نرخی شدن آن به گوش می رسد.
در این مجال نیت بر بررسی فوائد و زیان تک نرخی شدن ارز نداریم ولی در کل میتوان گفت با وجود مثبت بودن همواره تک نرخی بودن ارز در اقتصاد کشور میتواند نتایج ناخوشایندی بر سهام برخی صنایع داشته باشد.جهش نرخ ارز پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری و برخی اخبار مثبت هسته ای، بازار را در شرایط کنونی به مرحله ای رسانده است که بورس با وجود کاهش نرخ بهره بانک ها که انتقاد بسیاری از اقتصاددانان غیر بورسی را در پی داشت با در نظر گرفتن ریسک سرمایه گذاری در بورس خیلی از حقیقی های غیر حرفه ای را به سرمایه گذاری در سایر بخش ها همچون ارز و یا بانک ها متقاعد می کند.
در این هفته سازمان خصوصی سازی برنامه عرضه های خود در یک ماه پیش رو را منتشر ساخت. بر این اساس قرار است بلوک یک درصدی سهام بانک صادرات در روز ۱۸ خرداد در بورس، همچنین ۱۰۰ درصد سهام مجتمع صنعتی اسفراین و ۱۰۰ درصد سهام شرکت سرمایه گذاری گسترش و توسعه صنعت در روز ۱۹ خرداد از طریق فرابورس عرضه شود. به علاوه ۵ درصد سهام شرکت ایران ایرتور و۱۰درصد سهام پتروشیمی بروجن در بیستم همین ماه از طریق مزایده واگذار می شود.
همچنین اعلام شد که در روز دوم تیر ماه بلوک ۱۷ درصدی سهام پالایش نفت بندرعباس به قیمت تابلو بورس در روز عرضه (معادل قیمت بسته شدن در روز قبل از عرضه) به اضافه ۳۰ درصد در بورس اوراق بهادار تهران عرضه خواهد شد. ولی با این وجود با توجه به مبهم ماندن موضوع نحوه قیمت گذاری مسکن و عدم تحرک محسوس در صنایع پتروشیمی به سختی بتوان هفته ای جذاب را پیشبینی نمود.
با توجه به نرخ تورم و شرایط اقتصادی افزایش نرخ سود بانک ها و افزایش مجدد ارزش ارز در نیمه دوم سال محتمل می رسد.
مسکن مهر مردم را خانه دار نکرد ولی چاهی شد که تا ۹۹ سال نمیتوان از آن خارج شد! این گفته وزیر اسبق مسکن مهندس عبدالعلی زاده در انتقاد از سیاست های گذشته بخش مسکن مطرح کرد. وی در تحلیلی خواندنی با بررسی اوضاع بازار مسکن خواستار افزایش میزان وام مسکن شد. وی پیشبینی کرد بخش مسکن شاهد آشفتگی های گذشته نخواهد بود ولی افزایشی حدود ۲۰ درصد را مبتنی بر اوضاع کنونی کشور محتمل دانست.
