نسخه های خطی و کارهای مینیاتوری و عکس های کمیاب

لندن – عبیر مشخص
آثار برتر هنری اسلامی هر سال در ماه اکتبر در خانه های حراج لندن به فروش می رسند. این قطعه های هنری هیچ وقت کهنه و تکراری نمی شوند و همیشه برای دوستدارانشان جذاب هستند. سرپرست بخش هنرهای اسلامی و هندی و بخش قالی حراج کریستیز که ۲۵ اکتبر برگزار می شود آثار هنری ارزشمندی را نشانمان دادند. ۳۰۰ قطعه اثری از دوره های تاریخی گوناگون و سبک های هنری متفاوت جمع آوری شده اند. این آثار بیانگر داستان های متعدد درباره دوره های اجتماعی گوناگون در جوامع اسلامی و نیز مناسبات بازرگانی بین کشورهای اسلامی و غرب از قرن نهم تا نوزدهم میلادی از هند در شرق تا اندلس در غرب هستند.
هرچند ورق زدن کاتالوگ های حجیم این حراجی و دیدن تصاویر این آثار هنری دیدنی لذت بخش است اما بی گمان بازدید از این حراجی و دیدن این آثار از نزدیک به ویژه در زیرزمین ساختمان حراجی حال و هوای دیگری دارد. قطعات هنری گوناگون در قفسه ها و روی میز و کف زیر زمین چیده شده اند.
سارا پلمپلی کارشناس آثار هنری حراجی کریستیز ما را در گشت و گذار بین آثار هنری در زیرزمین همراهی می کند. او وقتی درباره اهمیت و صاحبان پیشین این آثار صحبت می کند خیلی ذوق زده می شود.
او به تابلوی نقاشی قرن هفدهم میلادی که مسئولان گالری امید فراوانی به آن برای جذب خریداران بسته اند اشاره می کند. این تابلو را رضا عباسی کشیده است. در این تابلو، مردی با چهره درستکار و شرافتمندانه به تصویر کشیده شده که در سایه درخت بزرگی زانو زده و گویا به رودخانه زلال و آبی نگاه می کند. سارا ضمن اشاره به این تابلو می گوید که نقاش، این تابلو را به خاطر تقاضای یکی از اشراف زادگان کشیده است. او افزود «شیوه مینیاتوری به کار رفته در این تابلو متفاوت است. موضوع نقاشی های مینیاتور معمولا شکار یا صحنه های مجلس پر جمعیت است اما در اینجا تنها تصویر یک نفر کشیده شده است. این تابلو در جلد آلبومی نگهداری شده که گمان می رود با نقاش بوده است. موضوع تابلوی دوم زنی است که گمان می رود همسر مردی است که در تابلوی اول کشیده شده است. این مرد میرزا محمد شافهی نام دارد. و گمان می رود که این دو تابلو به عنوان یادگاری عشق این دو نفر همیشه همراه میرزا بوده است. در این دو تابلو، دو نفر به طرف یکدیگر در حرکت هستند و درختان در میان این دو فاصله انداخته اند. فکر می کنم که دو تابلو در یک آلبوم عکس بوده اند.»

ظروف سرامیکی قرن دهم


دو بشقاب سرامیکی با خوشنویسی (خط کوفی) روی لبه مزین شده اند. این دو بشقاب هم در این گالری به فروش می رسد. در این تابلو، دو فضای متفاوت یعنی نوشته های سیاه رنگ و صفحه سفید بشقاب ها منجر به ایجاد تضاد بصری می شود. سخنان حکیمانه ای بر بشقاب ها حک شده است. در بشقاب دیگری، دو پرنده که در مقابل یکدیگر قرار دارند نقاشی شده است. این ظروف با توجه به دوره ساخت آنها به قیمت بالایی به فروش می رسند.

لنگه های چوبی در قدیمی

در یکی از قفسه ها، چند بلوک چوبی سبز رنگ با اندازه های گوناگون وجود دارد. حاشیه این قطعه های چوبی مزین به نقش و نگار بوده و در وسط آن یک طرح ترسیم شده است. تصویر افرادی که زیر سایه درختی نشسته اند بر روی دو لنگه ترسیم شده است. چند بشقاب و لیوان هم در کنارشان قرار دارند و احتمالا موضوع تابلو گردش چند نفر به یکی از باغ های خوش آب و هوا است. این چند بلوک چوبی متعلق به لنگه های دری هستند که در دوره صفویه در قرن هفدهم ساخته شده است.

صندلی دوره اندلس

صندلی عتیقه دارای نقش و نگار دوره ناصری در اندلس در اواخر قرن پانزدهم و اوایل قرن شانزدهم در این حراجی به فروش می رسد. این صندلی که شکل های هندسی ستاره ای و گلدار بر روی آن حک شده نقره کاری شده است. دفترچه راهنمای حراجی به این نکته اشاره می کند که این نوع صندلی کمیاب است و دو نمونه از آن در موزه متروپلیتن نیویورک و موزه گرانادا نگهداری می شود. قیمت این صندلی چیزی حدود ۶۰ تا ۸۰ هزار پوند برآورد شده است.

 

ساعت های انگلیسی

 

در یکی از قفسه ها هم ساعت هایی در اندازه های بزرگ در صندوق های بزرگ قرار داده اند. این ساعت ها در دوره عثمانی رواج داشته اند. این ساعت های انگلیسی توسط جورج بریار ساعت ساز معروف انگلیسی طراحی شده اند. چندین مدل ساعت توسط این ساعت ساز ساخته و روانه بازار عثمانی شد و برخی از آن دارای طرح اعداد عربی بودند.