قاهره – عبد الستار حتیته و سوسن ابو الحسین- الشرق الاوسط: سامح شکری، وزیر امور خارجه مصر در گفتگو با الشرق الاوسط گفت کشورش تلاش می کند تا حمله به غزه را متوقف کند. وی تاکید کرد مصر دارای «مسئولیت تاریخی» در قبال ملت فلسطین است. متن گفتگو به شرح زیر است:

طرح مصر برای آتش بس در غزه در یک مرحله بسیار مهم مطرح شده است. آیا این تصمیم در یک لحظه مشخص گرفته شد یا اینکه پیش از آن تماس هایی با طرف های مختلف به ویژه اسراییل و جناح های فلسطینی برقرار شد؟

در آغاز باید یک نکته را روشن کنم. مصر دارای مسئولیت تاریخی در قبال ملت فلسطینی است. مصر تلاش های بسیاری درباره مساله فلسطین انجام داده و انجام می دهد، چرا که بر این باور است که حق ملت فلسطینی در بر پایی دولت مستقل در مرزهای چهارم ژوئیه ۱۹۶۷ به پایتختی قدس شرقی آشکار است.

طرح مصر برای آتش بس از این باور ما سرچشمه گرفته که باید برای توقف مصائب ملت فلسطینی در نوار غزه تلاش هایی صورت گیرد. حمله به غزه قربانیان و مجروحانی بر جای گذاشته که تعداد آنها هر ساعت رو به افزایش است. مصر نمی تواند تنها تماشاگر باشد. ما با انجام دادن یک ارزیابی فراگیر در خصوص گزینه های قابل دسترس و پس از گوش فرا دادن به تمام مواضع و با توجه به آنها طرح مذکور را مطرح کردیم. کما اینکه این طرح در وهله اول در جهت تدابیر فوری برای توقف حمله اسراییل و حفظ سلامت ملت فلسطینی و در وهله دوم در جهت کاستن از رنج ملت فلسطین، حفظ کرامت و حقوق این ملت برای برخورداری از امنیت پیشنهاد شده است. چنان که محتوای این طرح کامل فقط به آتش بس فوری محدود نمی شود، بلکه شامل فراخوان برای توقف کلیه عملیات جنگ طلبانه از جمله حمله زمینی به نوار غزه و هدف قرار دادن شهروندان غیرنظامی و گشودن گذرگاه ها و آسان سازی رفت و آمد و عبور کالاها از طریق گذرگاه های مرزی است. این طرح به مواضیع مربوط به امنیت نیز می پردازد.

آیا فرصتی برای موفقیت اجرای چنین طرحی وجود دارد؟

بدون شک فرصت موفقیت طرح مصر بستگی به توانایی اجرایی آن دارد به ویژه بند مربوط به آتش بس فوری که در وهله نخست به قبول و همکاری کلیه طرف های درگیر و مسئولیت پذیری آنها دارد، چرا که با ادامه حمله نظامی تعداد بیشتری از بیگناهان مردم فلسطین جان خود را از دست می دهند. ما احتمال چنین حملاتی را در سایه تنش دوره اخیر پیش بینی می کردیم و بدین سبب مصر مدتی پیش کلیه طرف های درگیر را نسبت به نتایج خطرناک به بن بست رسیدن روند صلح و افزایش قابل ملاحظه تنش بین فلسطینی ها واسراییلی ها در دوره اخیر هشدار داد. طرح مصر برای رسیدن به آتش بس پایان تلاش های این کشور در این باره نیست. هدف ما رسیدن به آتش بس چند ماهه یا بیش از آن نیست، چرا که پس از این دوره نیز دوباره شاهد تنش و خشونت خواهیم بود. ما تلاش داریم تا با جستجوی علل اصلی بحران کنونی به حل نهایی و منصفانه برای پایان دادن به درگیری فلسطین و اسراییل برسیم. این امر از طریق اجرای گفتگوهای جدی و برنامه ریزی شده و بر اساس معیارهای بین المللی مورد توافق، تحقق پذیر خواهد بود که به نوبه خود به تحقق اهداف ملت فلسطینی و برخورداری آنان از زندگی با کرامت و آزادی و استقلال منجر خواهد شد. ملتی که هدفش برپایی حکومت مستقل خود در مرزهای ۱۹۶۷ به پایتختی قدس شرقی است.

در خصوص عراق، از أغاز بحران عراق تاکنون مصر اکنون تماس های فشرده ای را با طرف های مختلف برقرار می کند. شما نیز به عراق سفر کردید. نتیجه این سفر را چگونه ارزیابی می کنید؟

اوضاع در عراق بسیار پیچیده است. مصر اهمیت خاصی به برقراری امنیت در عراق می دهد، چرا که این کشور یک بخش جدایی ناپذیر از سیستم امنیت ملی کشورهای عربی است. من به دستور رییس جمهوری به عراق سفر کردم تا بیانگر اهمیت روابط تاریخی بین دو کشور و حفظ امنیت عربی را از نظر مصر باشم. در این سفر با مقامات ارشد عراق از جمله نخست وزیر نوری مالکی و وزیر امور خارجه هوشیار زیباری دیدار کردم. در این دیدارها من تاکید کردم که مصر کاملا آگاه است که جریانی در جهت دامن زدن به اختلافات در عراق دامن می زند و این کشور را از فرصت رسیدن به توافق ملی مورد نظر محروم می کند. چالش واقعی در موفقیت نیروهای ملی در رسیدن به توافق برای یک طرح ملی است که کلیه جریان های برادر در عراق را دور هم جمع کند تا با قاطعیت به مقابله با طرح های ویرانگر و تروریسم و تندروی و خنثی سازی تلاش ها برای دامن زدن به دودستگی در عراق بپردازند. در این دیدارها آمادگی مصر برای ارائه کمک و پشتیبانی لازم به دولت و ملت عراق برای برون رفت از بحران کنونی را اعلام کردم.

روابط با کشورهای خلیج را چگونه ارزیابی می کنید؟

روابط مصر با کشورهای خلیج عربی مستحکم و تاریخی است. مصر توجه خاصی به امنیت خلیج و کشورهای آن دارد و اجازه نمی دهد که امنیت خلیج با مشکلاتی مواجه شود، چرا که امنیت خلیج بخشی از امنیت ملی مصر است. روابط مصر با کشورهای خلیج در زمینه های سیاسی و اقتصادی و تجاری و فرهنگی و غیره پیشرفت روزافزونی داشته و هماهنگی بین دو طرف در این عرصه ها نیز از سطح عالی برخوردار بوده که منجر به برقراری امنیت در منطقه شده است. در اینجا دوباره قدردانی مصر از موضع گیری عربستان، امارات، کویت و بحرین را تاکید می کنم که بدون شک نشانه ای از همبستگی عربی است.

و درباره تحولات پرونده سوریه وضع چگونه است؟

من فکر می کنم که همه بر عدم وجود حل نظامی برای بحران سوریه اتفاق نظر دارند و اینکه راه حل سیاسی تنها گزینه است که همه در نهایت به آن رجوع می کنند. با وجود این راه حل های سیاسی تاکنون نتیجه ای نداشته است. این امر منجر به ادامه جنگ شده و کلیه طرف های مسلح می خواهند جنگ را به سود خود پایان ببخشند و این امر بعید به نظر می رسد. برخی نیروهای مخالف اعتدال گرا آمادگی رسیدن به راه حل سیاسی که انتقال به یک مرحله جدیدی از حکمرانی در سوریه است، را دارند. این راه حل اهداف سوریه برای رسیدن به دولت دموکراتیک غیر طائفه گرا و غیر تندرو را تحقق می بخشد. چنین راه حلی مورد حمایت مصر خواهد بود و برای رسیدن به آن تلاش خواهیم کرد.