پوسترهای انتخاباتی

پوسترهای انتخاباتی

انتخابات امسال مجلس شورای اسلامی از آن جهت بااهمیت شمرده شد که نخستین انتخابات سراسری پس از انتخابات پرسروصدای ریاست جمهوری در سال ۱۳۸۸ است. با گذشت نزدیک به سه سال از آغاز اعتراضات به نتایج انتخابات، معترضان همچنان بر مخدوش بودن نتایج پافشاری می‌کنند و در آخرین اقدام از این سلسله اعتراضات، نهمین انتخابات مجلس را تحریم کرده‌اند.

نزدیک به ۴۷ هزار شعبه اخذ رأی در سراسر کشور برای اخذ رأی از ۴۸ میلیون ایرانی واجد شرایط در این انتخابات دایر شده است. در حالی که صدا و سیمای جمهوری اسلامی و دیگر رسانه‌های حکومتی گزارش‌هایی را مبنی بر حضور پرشور مردم در انتخابات منتشر کرده‌اند، رسانه‌های وابسته به اپوزیسیون داخلی خبر از تحریم گسترده مردم این انتخابات می‌دهند.

امیر طاهری، روزنامه نگار

امیر طاهری، روزنامه نگار

امیر طاهری روزنامه نگار ایرانی که سردبیری روزنامه کیهان را تا نخستین روزهای انقلاب بر عهده داشت، برنده جایزه “روزنامه نگار بین المللی” یا به عبارتی اسکار مطبوعات، در باره پروسه انتخابات و مفهوم انتخابات چنین می گوید: «انتخابات در ایران همیشه وجود داشته و انجام شده است. آخرین انتخابات در دوره شاه هم انتخابی تک حزبی بوده است که نماینده های حزب رستاخیز تنها نماینده‌های این انتخابات بودند.»

وی افزود: «در جمهوری اسلامی هم انتخابات همیشه برگزار شده است؛ اما انتخاباتی که در ایران برپا شد، انتخاباتی واقعی و دموکراتیک نبود. این انتخابات دموکراتیک نیست چرا که نمایندگان باید از سوی شورای نگهبان تایید شوند.»

در انتخابات جمهوری اسلامی همیشه رهبر جمهوری اسلامی ایران، در برابر لنز دوربین‌های خبرگزاری‌های دولتی و خارجی، رای خود را به صندوق می‌اندازد تا تیتر یک خبر تلویزیون و وبسایت‌های خبری شود. شخصیت‌های شناخته شده دولتی هم به ترتیب آرا خود را به صندوق ها می اندازند. اسفند سال پیش محمود احمدی‌نژاد رییس جمهور، صادق لاریجانی رئیس قوه قضاییه ایران، و علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی به پای صندوق‌های رای رفتند.

البته انتخابات این دوره سروصداهایی هم داشت. از از جایی که اصلاح طلبان انتخابات را تحریم کرده بودند، رای دادن محمد خاتمی رئیس جمهور اصلاح طلب ایران تیتر اخبار شد. رای دادن مردی از جبهه اصلاحات، که موضع تحریم را اتخاذ کرده، موجب خشنودی جبهه محافظه‌کار شد و ناامیدی اصلاح‌طلبان را به دنبال داشت. خاتمی صندوق رای مستقر در حسینیه پنج تن منطقه آبسرد گیلاوند واقع در حوزه انتخابیه دماوند و فیروزکوه را انتخاب کرد و احتمالا دلیل این انتخاب گریز از خبرساز شدن رای وی بوده است.

طاهری بر این باور است که: «انتخابات مهم است زیرا به جای آن که برنامه ای با دستور یا امر به خشونت اعمال شود، طی روند انتخابات در کشور پیاده می شود. انتخابات می تواند احزاب را تشویق کند تا با شور بیشتری، هر چند در عرصه‌های محدود، در کشور فعالیت کنند. در مرز حوزه های انتخابیه افرادی که انتخاب می شوند افرادی هستند که دارای جایگاه اجتماعی هستند. در مطالعه ای ذکر شده که در هر انتخاباتی بین ۲۰ تا ۳۰ نمایندگان به خاطر مسائل قومی و ریشه های قبیله‌ای و خویشاوندی در هر صورت انتخاب می شدند.»

فاکتور بعدی مطرح شدن برخی چهره های دینی در انتخابات بود که در سایت های فارسی زبان مورد بحث قرار گرفت. گزارش‌های رسیده حاکی از آن بود که هشت تن از مراجع تقلید ایران، آیات عظام حسین وحید خراسانی، سید موسی شبیری زنجانی، سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، شیخ یوسف صانعی، سید محمد صادق روحانی، سید صادق شیرازی، سید علی محمد دستغیب شیرازی و شیخ اسدالله بیات زنجانی، در این انتخابات شرکت نکرده‌اند. این موضوع نشانگر بروز اختلاف شدیدتر در سران دینی است؛ به ویژه هنگامی که آیت‌الله مکارم شیرازی، یکی از مراجع تقلید مشهور شیعه و از نزدیکان به حکومت، شرکت در انتخابات را «واجب شرعی» دانسته بود.

نبرد اصلی انتخابات سال پیش، همچون سال‌های گذشته، بین اصلاح‌طلبان و محافظه‌کاران بود؛ با این تفاوت که، امسال درصد مشارکت یا تحریم مردم نشانگر پیروزی یا شکست طرفین بود. اصلاح‌طلبان، که اکنون در برابر حکومت مواضع تندتری نسبت به گذشته اتخاذ کرده‌اند، با شرکت نکردن در انتخابات، قصد به رخ کشیدن قدرت و بنیه اجتماعی خود را دارند؛ گرچه از قوت دیگر احزاب و نهادهای مخالف حکومت با طیف‌های سیاسی گوناگون نیز بهره می‌گیرند.

به قول طاهری «انتخابات در جمهوری اسلامی انتخابات ایده‌آلی نیست» اما گزینه‌ای در کشورداری است.