کانی علوی
دیوار برلین، مشهور به پرده آهنین که اصلی ترین نماد جنگ سرد و آلمان تجزیه شده بود، پس از ۲۸ سال پابرجایی در تاریخ ۹ نوامبر سال ۱۹۸۹به تاریخ پیوست. همه ساله در این تاریخ بسیاری از بازماندگان آن دوران با گذاشتن گل در آثار به جای مانده از این دیوار، یاد کسانی که در آن سال ها به هنگام فرار از آلمان شرقی به آلمان غربی کشته شده بودند را گرامی می دارند. خاطرات کسانی که در آن روز‌ها زندگی کرده‌اند، با دیدن بقایای این دیوار تکرار می شود.
کانی علوی، هنرمند نقاش ایرانی، بیش از سی سال است که در برلین زندگی می کند. این نقاش پر کار ایرانی که یکی از چهره‌های مطرح و شناخته شده در محافل هنری آلمان است در مدرسه عالی هنر برلین در دو رشته نقاشی و طراحی تحصیل کرده است.
کانی علوی پس از فروریزی دیوار ۱۵۵ کیلومتری برلین، ۱۱۸ نقاش از ۲۱ کشور دنیا را گردهم آورد تا برای نخستین بار بخشی از دیوار برلین به درازی ۱۳۰۰ متر را در طول مدت شش ماه نقاشی کند. به همین دلیل، کانی علوی از سوی رییس‌جمهور آلمان مدال لیاقت، عالی ترین نشان آلمان را دریافت کرده است.
شرق پارسی با کانی علوی، سرپرست و نقاش این نمایشگاه خیابانی درباره این اقدام ابتکاری و فعالیت‌های بعدیش گفتگویی انجام داده است که در اینجا می خوانید.
شرق پارسی: آقای علوی چطور شد که رنگ‌های زیبا و زنده قلم موی نقاشی، بدنه خاکستری، سرد و بتونی دیوار برلین را گرم و پرشور کرد؟
کانی علوی: سال ۱۹۸۹ بود که در فاصله چهارمتری دیوار برلین زندگی می کردم. تمام صحنه‌ها را از نزدیک دیدم. وقتی دیوار آن شب باز شد با دیوار خانه ام چهار متر فاصله داشت، از آلمان شرقی به غربی صحنه را نقاشی کردم. برای اولین بار گروهی از هنرمندان مختلف دنیا ۱۳۰۰ متر را بین شش ماه نقاشی را تمام کردیم. یک سال بعد در سال ۱۹۹۱ سعی کردم بر حسب نیاز فرهنگی کشور نقاشی های دیوار را در فهرست میراث فرهنگی به ثبت برسانم.
پرسش: برای ماندگاری و حفظ این نمایشگاه چه اقداماتی انجام دادید؟
پاسخ: سال ۱۹۹۶ انجمنی درست کردم به اسم انجمن مستقل، یک گروه مختار و مستقل هنری، از طریق این انجمن، هنرمندانی را از کشورهای مختلف آوردم تا دیوار داخل خاک آلمان شرقی را نقاشی کنند. بنابراین برای اولین بار رفتیم در آلمان شرقی یک ماه بعد نقاشی کردیم. هزینه نقاشی دیوار برلین در سال ۱۹۹۰ دو میلیون یورو هزینه داشت. من همان هنرمندان را بعد از بیست سال آوردم برلین، کار بازسازی با حضور ۱۱۸ نفر از ۲۱ کشور انجام دادم. آن سال‌ها، سال‌هایی بود که شناسایی نقاشان محدود بود و تازه از زمان بازشدن دیوار برلین گذشته بود. در آن زمان نقاشانی ازآلمان شرقی، لهستان، چکسلواکی، کوبا، کره جنوبی، کرده شمالی دعوت کردیم. دعوت از کشورهای مختلف بسیار سخت بود. ما رنگ و وسایل و قلم مو را برای هر کسی که می آمد، آماده کردیم. برخی ار افراد، شب جایی برای خوابیدن نداشتند پیش دوستانمان ماندند.
بار دوم چند سال پیش در سال ۲۰۰۹ سعی کردم برای همان ۱۱۸ نفر نقاش هتل، بلیت و غذا فراهم کنم، البته چهار نفر از این تعداد از دنیا رفته بودند. ما توانستیم این دیوار را از طریق کمک‌های دولتی تا سال های ۲۰۰۹ با دو میلیون و نیم یورو بازسازی کنیم. چند وقت پیش می خواستند یک بخشی از دیوار را بردارند، از طریق رسانه ها اعلام کردیم و توانستیم با این کار آن ها را متوقف کنیم. یک مقدار پول فراهم کردیم و بخشی از ساختمان سازی و زمین را خریدیم و آزاد کردیم.
پرسش: همه روزه چه تعداد بازدیدکننده از این نمایشگاه فضای باز دیدن می‌کنند؟
پاسخ: از زمانی که دیوار را بازسازی کردیم، هر روز ده هزار نفر از دیوار بازدید می کنند. بعد از انجام این کار بود که از سوی رییس جمهور آلمان به من جایزه ملی داده شد.
پرسش: آیا تصمیم دارید این نقاشی‌ها که بیانگر آزادی، همبستگی، برابری و صلح هستند را در نقاط دیگر جهان انجام دهید؟
پاسخ: در حال حاضر تلاش می‌کنم موزه بسازم، اما اینکه از چه طریق پول آن تامین شود مورد بحث است. باید این منابع مالی فراهم شود و موزه‌ای ساخته شود تا دیوارهای دنیا در اینجا به نمایش گذاشته شود؛ دیوار کره شمالی، یونان و ترکیه، فلسطین و اسرائیل، مکزیک و آمریکا، دیوارهایی که به دلایل سیاسی و به زور بر مردم تحمیل شده‌اند. ما از طریق کارهای هنری شاید نتوانیم همه دیوار‌ها را فرو بریزیم، ولی سعی می‌کنیم از طریق این فعالیت هنری فرهنگ ساختن این دیوار‌ها را حذف کنیم.
پرسش: برای اجرای چنین پروژه ای در کره جنوبی چه برنامه ریزی هایی انجام داده اید؟
پاسخ: در حال حاضر برای سفر به کره جنوبی برنامه ریزی کرده‌ام تا در سال ۲۰۱۴مشابه پروژه دیوار برلین را در مرز دو کره (شمالی و جنوبی) اجرا کنم. این پروژه از سوی پارلمان کره جنوبی تایید شده و بودجه ای به مبلغ یک میلیون یورو از سوی آن ها فراهم شده است. دولت آلمان نیز در حال بررسی تخصیص این منبع مالی است. دولت آلمان هم باید بابت اجرای این پروژه یک میلیون یورو پرداخت کند.
محل اجرای این پروژه مکانی بین کره شمالی و جنوبی در مرز است که با خاک کره شمالی چند متر فاصله دارد. تعدادی از نمایندگان کره شمالی محل اجرای نقاشی‌های دیواری را تایید کرده اند. نقاشانی از ۳۰ کشور دنیا از جمله اسراییل و فلسطین، قرار است در این پروژه با ما همکاری کنند. هر یک از نقاشان باید در یک زمان ۱۴ روزه، پروژه نقاشی دیوار بین دو کره را به پایان برسانند، چرا که بودجه مالی در این مدت تمام می‌شود، باید پول هواپیما را از ۱۴ روز قبل تامین کنیم. سعی می کنیم سوژه های نقاشی ها به گونه ای تبلیغی نباشد و هر نقاشی در رابطه با صلح و دوستی باشد. به نقاشان موضوع نمی دهیم و فشار نمی آوریم تا آزادانه کار کنند
گروهی هستند که هر هفته دو بار از کره جنوبی به کره شمالی می‌روند و در آنجا دفتر دارند و در حال تدارک اجرای این پروژه هستند.
