عبدالحلیم خدام (راست) و الزمیل عضوان الأحمری در حال مصاحبه – عکس از الشرق الاوسط
پاریس – عضوان الاحمری- الریاض – فهد الذیابی و هدی الصالح – عبدالحلیم خدام معاون سابق رییس جمهور سوریه از محل اقامت خود در پاریس، پایتخت فرانسه، با لحنی دردناک از رنج و مصیبت ملت سوریه در حال حاضر سخن گفت. عبد الحلیم خدام ۸۲ ساله که از مخالفان رژیم سوریه است در گفتگو با الشرق الاوسط اظهار داشت هر گونه صلحی بین کشورهای خلیج و ایران پس از پایان یافتن بحران سوریه توسط تهران نقض خواهد شد.
وی که از چهره های معروف سوریه است، در طی دهه های متوالی نقش بارزی در سیاست این کشور ایفا کرد. خدام سمت معاونت رییس جمهوری سوریه و وزارت امور خارجه و رهبری حزب بعث و استانداری قنیطره و حمات را بر عهده داشت. این گفتگو به شرح زیر است:
الشرق الاوسط: آیا سوری ها در انتخابات ریاست جمهوری به بشار اسد رای خواهند داد؟
عبدالحلیم خدام: این رای گیری یک کاغذ بازی بیش نیست. ورقه های رای گیری که وارد صندوق های اخذ رای می شود ارزشی ندارد چرا که رای دهندگان از سر اجبار یا ترس به بشار یا نامزد دیگر رای خواهند داد. این انتخابات نیست و همه نیز این حقیقت را می دانند ولی بشار اسد این انتخابات را از روی دهن کجی به دنیا برگزار می کند.
مقصر اصلی نابودی سوریه در وقت حاضر کیست؟
دو طرف اصلی مسئول وضع کنونی هستند. روسیه و ایران و رژیم که در مقابل آنها جامعه عرب قرار دارد. آنچه در سوریه در جریان است یادآور آغاز نکبت در فلسطین است. در اینجا باید یک نکته مهم را در نظر داشته باشیم و آن اینکه جریان های تندرو در سوریه وجود نداشتند و ملت سوریه در مجموع تندرو نیست ولی مردم احساس می کنند که مورد ظلم واقع شده اند و دنیا از آنان روی گردانده است. این موضوع باعث شده تا خیلی از سوری ها به سمت افراط گرایی بروند که همان از دست دادن تعادل در رفتار است.
بله درست است که افراط گرایی به شکلی ناگهانی در سوریه آغاز نشد. “ارتش آزاد” جدای از گروه های تروریستی بر علیه رژیم می جنگید. بعد از آن چه اتفاقی افتاد؟
همانطور که گفتم، با افزایش فشارها بر ملت سوریه و سهل انگاری کشورهای جهان در ازای وی، همه به جنگ و پیکار پرداختند. برخی بدون شک از این هیجان سازماندهی نشده سوء استفاده کردند.
آیا منظور شما “داعش” و “النصره” است؟
بله منظورم این دو سازمان و دیگر گروه های مسلح است. ولی “جبهه النصره” تفاوت اساسی با “داعش” دارد. اغلب جنگجویان “النصره” را سوری تباران تشکیل می دهند و آنان ها با رفتن بشار اسلحه را زمین خواهند گذاشت.
چه کسی “داعش” را به سوریه آورد؟
ایران “داعش” را به سوریه آورد. کسی در این حقیقت شکی ندارد. ایران یک بخش اساسی در جنگ در سوریه است… سازمان های اسلامگرای شیعه و سپاه پاسداران و حزب الله (لبنان) در کنار بشار اسد می جنگند. سرنگونی رژیم ضربه دردناکی به رژیم ایران وارد می کند. شاید بپرسی چرا؟ پاسخ من این است: سرنگونی رژیم اسد به نقش ایران در عراق پایان داده و نقش “حزب الله” را در صورت عدم پایان به آن کمرنگ خواهد کرد. کما اینکه شبه نظامیان ایران و شاخه های وابسته به آن ها کاهش می یابد. باور کن، در صورتی که این اتفاق رخ دهد نفوذ ایران در منطقه کاهش می یابد. به این دلیل است که ایرانی ها با حمایت تسلیحاتی و ارسال جنگجویان به پشتیبانی از رژیم اسد می پردازند. اگر بگویم “داعش” مستقیما از سوی ایران هدایت می شود سخن گزافی نیست.
آیا جنگ ایران در کنار اسد در سوریه به روابط تاریخی آل اسد و ایران باز می گردد؟
تقریبا. تمرکز ایران روی موضوع طائفه گرایی است. آنها استدلال عجیبی دارند و می گویند قصد حمایت از قبر حضرت زینب را دارند ولی آیا واقعا حضرت زینب به نیروهای تروریستی شیعی نیازمند است که به سوریه بیایند و به نام حمایت از وی به کشتار مردم بپردازند؟
ایران با چه سناریویی ممکن است که از اسد روی گرداند؟ مثلا در قبال آشتی با کشورهای خلیج یا یک معامله جهانی یا ..؟
چه کسی گفته است که ایران در جستجوی آشتی با کشورهای خلیج است؟ ایران فقط در پی برقراری آرامشی موقتی است تا بحران سوریه پایان یابد. پس از آن به سراغ کشورهای دیگر می رود تا به شعله ورکردن بحران در آن مناطق مانند بحرین بپردازد. ایران با حمایت از حوثی ها در یمن قصد ناآرامی در مرزهای سعودی را دارد. منطقه عربی در سال های آینده درگیری منازعات طائفه گرای بی سابقه ای خواهد شد. سوریه برای ایران به مثابه مرگ یا زندگی است.
چگونه مخالفان به پیروزی خواهند رسید؟
اتحاد اپوزیسیون وحمایت از آن، طی یک ماه منجر به سرنگونی رژیم دمشق خواهد شد. بشار اسد با موشک و هواپیماهای جنگی و تانک وارد جنگ شده ولی مخالفان هواپیما یا تانک نمی خواهند، آنها فقط موشک های ضد تانک و ضد هوایی می خواهند.
بنا بر پیش بینی نهادهای اطلاعاتی جهانی بحران سوریه تا ده سال دیگر ادامه خواهد یافت آیا چنین چیزی امکانپذیر است؟
اگر آنها بخواهند تا بیش از ۲۰ سال دیگر نیز ادامه خواهد یافت و اگر آنها بخواهند تا یک ماه دیگر بشار اسد سرنگون خواهد شد. نگرانی آنها درباره گروه های مسلح است ولی به محض سرنگونی بشار آنان نیز به کار خود پایان می دهند.
از سوی دیگر وزیر خارجه کویت شیخ صباح خالد الصباح که تازه از تهران به کویت بازگشته در نشست دیشب وزرای خارجه کشورهای خلیج در ریاض از پیام های ایرانی پرده برداشت. وزیر کویتی گفت: ۱۸ میلیون ایرانی خواستار تغییر سیاست کشورشان نسبت به کشورهای خلیجی همجوار ایران هستند.
وشیخ صباح خالد الصباح بر اهمیت پرداختن به مسائلی پرداخت که در روابط دو جانبه کشورهای خلیج و ایران نگران کننده به شمار می رود. و در خصوص برنامه اتمی ایران کشورهای خلیج امیدوارند گرایش های جدید ایران به یک واقعیت مثبت بدل شود تا تنش ها بین کشورهای منطقه از بین برود.
از سوی دیگر معاون وزیر خارجه عربستان امیر ترکی بن محمد بن سعود در گفتگویی با الشرق الاوسط درباره نقش میانجی گری کویت بین ایران و کشورهای خلیج در پی سفر امیر کویت به تهران گفت: کویت کشوری دوست و برادری است و ما اطمینان داریم که کوشش های کویت به سود کشورهای همکاری کشورهای خلیج است.
