نیروهای ارتش لبنان – عکس از رویترز

ارتش لبنان در محدود کردن نظراتش درباره گزارش ها درباره تصمیم یکی از سربازان خود که پست خود را ترک کرده و به جبهه النصره ملحق شده اصرار دارد. ارتش صرفا اعلام کرده که این رویداد را باید به صورت مجزا در نظرگرفت و این سرباز را فراری دانست نه پناهنده.

بخش اطلاعات ارتش لبنان به سختی تلاش کرده تا نظراتش را به منظور محدود کردن گزارش ها درباره این رویداد به رسانه ها منعکس کند و این امر موجب واکنش هایی مشکوک شده و هشدارهایی را درباره سیاست نادیده گرفتن این رویدادهای ناخوشایند در لبنان به دنبال داشته است.

موضوع عاطف سعد الدین که از ارتش لبنان فرار کرد و به جبهه النصره ملحق شد رویداد بی سابقه ای در لبنان بوده که دست کم گرفتنش عاملی برای فراموشی موضوع نخواهد بود.

مرد جوانی که به نظر می رسد سرباز فراری باشد در ویدیویی ظاهر شده و توضیح می دهد که کنترل حزب الله بر ارتش لبنان برای انجام این کار در وی ایجاد انگیزه کرده است. اظهارات این سرباز درباره نفوذ حزب الله و بی عدالتی هایی که براساس اظهارات وی در مقابل سنی های لبنان صورت می گیرد به صورت مبسوط ارائه شده است.

این ویدیوی ۶ دقیقه ای شبیه ویدیوهایی است که توسط اپوزیسیون سوریه در آغاز قیام سوریه منتشر می شد و در آن سرباز کارت هویت خود را به عنوان اثبات داستانش نشان می دهد و داستان را درحالی تعریف می کند که پشت یک میز نشسته و پرچم جبهه النصره در پشت سر وی آویزان شده است. این ویدیو با ورود دو مرد که ماسک زده و مسلح هستند و سعد الدین را در آغوش گرفته و فرار وی را تبریک می گویند، خاتمه می یابد.

آنچه در این ویدیو قابل توجه به نظر می رسد وضوح اظهارات سرباز است. این حقیقت را هم باید درنظر گرفت که ویدیو چند باری متوقف می شود و دوباره پخش می شود که این امر به روشنی حاکی از انجام تدوین روی آن است. اما در اجرا و انتخاب واژگان وی مساله ای وجود دارد که موجب می شود احساس کنیم داستان وی دارای یک علت است و صرفا یکی از بحثهای سیاسی قدیمی را که در زمانهای متفاوتی شکل گرفته مطرح نمی کند، بحث هایی که در برخی از آنها صداقت وجود دارد و بی تردید در برخی دیگر تعصب فرقه ای مشاهده می شود.

در حقیقت مساله فرار این سرباز تنها سیلی به صورت ارتش لبنان نیست بلکه ضربه ای به افرادی است که حتی اندکی اعتقاد دارند که لبنان می تواند از آتش های جنگ سوریه بدون این که دچار هیچ گونه جراحت و خسارتی شود، جان سالم به در ببرد. انتشار واژگانی چون «فرار از ارتش» و پافشاری بر این که رسانه ها باید از استفاده واژه «پناهنده» پرهیز کنند چرا که این واژه ضدارتش است، راه به جایی نخواهد برد.

حقیقت این است که در یک رویداد مجزا همانطور که ارتش می گوید، از این مساله با عنوان پناهندگی یاد می شود اما این رویداد در یک بافت سیاسی عمومی و آشتفه رخ داده است. اگر این بافت وخیم تر شود به دیگران این انگیزه را می دهد تا اقدامات خطرناکی انجام دهند که می تواند اثرات مخربی روی تمام مردم لبنان داشته باشد. چند ماه و چند سال گذشته مملو از رویدادهایی بوده که به صورت اجتناب ناپذیری پناهندگی از این نوع را رقم زده است و نگرانی های جدی درباره رشد خطرات گسترده ای که مردم لبنان با آن رو به رو هستند را ایجاد می کند.

با نگاهی به گذشته می توان دریافت که ارتش لبنان از اوایل دهه ۱۹۹۰، به نفع حزب الله و متحدان آن به حاشیه رانده شده است ، چرا که در این کشور، ارتش تنها گروه مسلح مسئول مرزها و دفاع از نیست. این رویدادها موجب شد که ارتش لبنان مورد هدف واقع شود، ارتش نشانه اقتدار کشور است اما در ماه های اخیر حضور ارتش در لبنان بیشتر به چشم می خورد.

باز بودن مرزهای لبنان وقتی که مساله حزب الله و حضور آن به میان می آید، سادگی نفوذ اعضای جبهه النصره به کشور و حملات آن به ارتش و هدفهای دیگر ابعاد مختلف بحران هستند. اختلاف فرقه ای و تنگنای سیاسی ایجاد شده ابعاد دیگری هستند که آنها هم از اهمیت برخوردارند.

ویدیو این پناهنده هشدار تازه ای از فروپاشی است که لبنان را هم به عنوان یک ایده و هم به عنوان یک کشور تهدید می کند. در واقع واژه پناهنده یا فراری در کشوری که همه یا پناهنده شده اند یا فراری بی معنا است.