عکسی از مجموعه الحمرا در ریاض در سال ۲۰۰۳ به علت انفجار خودروی بمب گذاری شده در یک عملیات تروریستی بصورت گسترده ای آسیب دید (عکس از رویترز)
با این که همه را به درد آورد، اما غیر منتظره نبود. کسی که مسجد کویت را منفجر کرد هم عربستانی بود! پیش از آن کسانی که دو مسجد را در منطقه الشرقیه در عربستان سعودی منفجر کرده بودند عربستانی الاصل بودند؛ ویدیویی از یک فرد تروریستی که در عراق بازداشت شده است عربستانی بود؛ همچنین داعش از کشته شدن یکی از مبارزان خود در سوریه که عربستانی است خبر داد؛ ماه گذشته هم جبهه النصره کشته شدن مسؤل میدانی خود در سوریه را اعلام کرده بود که او عربستانی است؛ علاوه بر این هواپیمای والدرون آمریکایی در یمن یک عربستانی به نام الربیش که از فرماندهان «القاعده» است، را به قتل رساند، و این لیست بسیار بلند است.
تصویری که کشیده شده است نا گزیر نشان دهنده مشکل بزرگی به نام افراط گرایی، و موجی از افراط گرایان است. اکثر کسانی که کشته شدند، و یا همچنان در نقاط مختلف جهان مبارزه می کنند، از جوانان هستند، و اکثر آن ها زیر سی سال سن دارند. این یعنی اینکه اکثر کسانی که امروز از افراط گرایان عربستان سعودی هستند، هنگامی که حملات ۱۱ سبتامبر (شهریور) سال ۲۰۰۱ به وقع پیوست کودک بودند. حملاتی که در آن زمان همه جامعه عربستان را شوکه کرد، زیرا ۱۵ نفر از کسانی که سوار هواپیماها شده بودند و حملات را انجام داده بودند عربستانی بودند و به همراه آن ها چهار نفر دیگر بود که از میان آن ها دو نفر اماراتی و یک نفر لبنانی و یک مصری بود.
آن موقع این سؤال مطرح شده بود که چرا سازمان القاعده این تعداد افراد زیاد را از یک ملیت انتخاب کرده بود در حالی که صدها نفر جنگجو از ملیت های دیگر وجود داشت؟
در آن زمان گفتیم که سازمان با حمله به ایالات متحده، عربستان سعودی را هدف قرار داد و می خواست دو کشور را در تضاد و رویارویی با یکدیگر قرار دهد. و در حقیقت هم آن موقع حملات سیاسی شدیدی آغاز شد که خواستار محاسبه عربستان سعودی بودند و آن را منبع شر در نظر گرفته بودند، و این حملات کاسته نشد تا زمانی که جورج دبلیو بوش رئیس جمهور آمریکا، برای انتقام عراق را به عنوان هدف انتخاب کرد.
اینک این پرسش مجدداً و به قوت مطرح می شود که چرا عربستانی ها جامعه خود را اصلاح نمی کنند و از انحراف فکری که شرارت آن از مرزها فراتر رفت جلوگیری نمی کنند؟ کاملاً روشن است که این افراد منحرف که تعداد آن ها هزاران نفر است، دست پرورده افراط گرایی هستند، وگرنه چرا باید فردی به کویت سفر کند و بر اساس یک تماس تلفنی که از سازمان داعش دریافت کرده است، شهروندان کویتی را به قتل برساند! قاتلان به افرادی تبدیل شده اند که گویی در خواب مغناطیسی فرو رفته اند، در یک روز به کویت سفر کرد و پس از چند ساعت خود را منفجر کرد و سیصد نماز گزار را کشته و زخمی کرد! کاملاً روشن است که بر اساس تفکری که به خورد آن ها داده شده است، انجام عملیات چیزی نمی خواهد بجز صدور دستور برای رفتن به مکانی که شاید پیش از این حتی یک بار هم در زندگی آن را ندیده باشد. نماینده سازمان در گیت فرودگاه به پیشواز او رفت و او را با کمربند انفجاری مجهز کرد و با یک خودرو او را به مسجد منتقل کرد تا جنایت خود را مرتکب شود. چقدر از این افراد منحرف داریم که منتظر یک تماس تلفنی هستند تا بدون پرسش و یا تفکر، خود را منفجر کنند؟
افراط گرایی مشکل عربستان سعودی به تنهایی نیست، تونس هم سهم بزرگی از مبارزان در سازمان های افراطی دارد و همچنین مراکش و دهها کشور دیگر. اما فرار از رویارویی با واقعیت، و بهانه تراشی، مشکل را حل نمی کند. واقعیت این است که افراط گرایی ریشه دار شده است ، و آن هم از زمانی که سیاست در دهه هشتاد وارد مساجد شد، و روحانیون شروع به اظهار نظر در امور سیاسی کردند. بدون اعتراف به عامل اصلی، یعنی انتشار تفکر افراطی، نمی توان با تروریسم مبارزه کرد و آن را از بین برد، بلکه بازی بازرسی، و موش و گربه بازی ادامه خواهد داشت، و هر زمان که گروهی دستگیر شدند، افراط گرایان گروه دیگری را تولید می کنند و این بازی ادامه خواهد یافت.
کاملاً اشتباه است که به آن تنها به عنوان یک مشکل امنیتی نگاه کرد، بلکه این معضل مانند یک توپ برفی، روز به روز بزرگ تر می شود تا این که به یک بحران سیاسی تبدیل خواهد شد. افراط گرایان خطر بزرگی بر امنیت کشورهای خود و امنیت جهان هستند و منافع و روابط کشورها را در معرض خطر قرار می دهند.
با این حال کسانی هستند که با استناد به اینکه این یک مشکل عمومی است از مسؤلیت فرار می کنند. شواهد نشان می دهد که ایران دهها هزار افراطی دارد که در نبردهای عراق و سوریه و یمن درگیر هستند، با این حال هیچ کس با انگشت به آن چه ایرانیان انجام می دهند اشاره نمی کند. تفاوت بین ما و بین ایران این است که تروریست های عربستانی، گروه هایی شورشی هستند که پیش از دیگران، عربستان سعودی را تهدید می کنند. اما تروریست های ایرانی گروه هایی هستند که در سیستم های وابسته به دولت ایران مانند ارتش دخیل هستند، و از دستورات آن اطاعت می کنند و به اهداف آن ها خدمت می کنند.
سال های سختی پس از حوادث ۱۱ سبتامبر گذشت، و دولت عربستان سعودی تلاش کرد در سطوح مختلف روابط خود را اصلاح کند. روابطی که تقریباً پانزده تروریست عربستانی نزدیک بود آن را نابود کنند ولی با سختی فراوان موفق به بهبود آن شد. اما باز هم دوره جدیدی از تروریسم و اتهامات و سرزنش ها آغاز شده است.
