ستاد کل نیروهای مسلح ایران به علت آنچه کمبود نیروی انسانی ناشی از کاهش زاد و ولد در این کشور خوانده در پی افزایش مدت خدمت سربازی است.
این درحالی است که نمایندگان مجلس ایران پیشتر طرحی را برای حذف خدمت اجباری سربازی ارائه کرده بودند.
مدت خدمت وظیفه عمومی یا سربازی در ایران بر اساس قانون ۲۴ ماه است. این مدت در سال‌های اخیر بارها دستخوش تغییر شده است. بر اساس آخرین تغییر، مدت خدمت سربازی برای مشمولانی که از فروردین سال ۱۳۹۱ به خدمت اعزام شدند از ۲۴ به ۲۱ ماه کاهش پیدا کرد.
اما به نظر می رسد ستاد کل نیروهای مسلح ایران از این اقدام راضی نبوده است. موسی کمالی، جانشین اداره منابع انسانی ستاد کل نیروهای مسلح ایران روز یکشنبه (۲۴ آذر/ ۱۵ دسامبر) احتمال افزایش دوباره سه ماهه مدت خدمت را مطرح کرد.
ستاد نیروهای مسلح اعلام کرده است به دلیل “سیر نزولی آمار تولد” در تأمین نیروی انسانی خود “دچار مشکل شده” است. جانشین اداره منابع انسانی ستاد کل نیروهای مسلح در نشست خبری روز یکشنبه گفت: «موالید کشور سیر نزولی دارد. برای نمونه موالید سال ۵۹ حدود ۲ میلیون و ۴۵۱ هزار نفر بود… این تعداد سال ۷۴ به یک میلیون و ۳۰۵ هزار نفر و سال ۸۰ تعداد یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر بوده است.»
موسی کمالی در نشست خبری با اشاره به بند الف ماده ۴ قانون خدمت وظیفه عمومی گفت: «در صورتی که مشمول مازاد یا کمتر از تعداد مورد نیاز باشد ستاد کل می تواند مدت خدمت را به کمتر یا بیشتر ۲۴ ماه تغییر دهد.»
ستاد نیروهای مسلح از این‌رو در پی لغو طرح‌های کسر خدمت است. موسی کمالی افزود: «این احتمال وجود دارد که در سال ۹۳ تمام یا بخشی از کسر خدمت ها برداشته شده و خدمت به ۲۴ ماه برسد.» این تغییر اما شامل کسانی که تا پایان سال۹۲ وارد خدمت شده اند نمی‌شود.
لایحه خدمت اجباری نظام وظیفه ۱۳۸۹ سال پیش در ایران به تصویب رسید. این لایحه سال ۱۳۰۳ خورشیدی توسط رضا پهلوی به چهارمین مجلس شورای ملی ارائه شد و علی‌رغم مخالفت ملاکان بزرگ و روحانیان به تصویب رسید.
خدمت اجباری نظام وظیفه پس از جنگ هشت ساله عراق با ایران، بارها شامل معافیت‌ها و طرح‌هایی برای کسر خدمت شد.
از سوی دیگر مرکز پژوهش‌های مجلس ایران شهریور ماه سال جاری با ارائه طرحی هفت گزینه‌ای خواستار جایگزین شدن این طرح با خدمت سربازی شد.
نمایندگان مجلس ضمن اشاره به “مشکلات فرهنگی و اجتماعی” حوزه نظام وظیفه خواستار “نوآوری و و خلاقیت و طراحی الگوهای جدید مبتنی بر عقلانیت” شده بودند که با شرایط زمان و مکان همخوان هستند.
از جمله مشکلاتی که نمایندگان به آنها اشاره کرده بودند، امنیت محور بودن سربازی و غفلت از ابعاد فرهنگی و اجتماعی آن، رفتار تحقیرآمیز با سربازان، مشکلات تغذیه‌ای آنها، تأثیرات منفی اقتصادی و پائین بودن منزلت اجتماعی سربازان بود.
اما ستاد نیروهای مسلح در پاسخ به این طرح نمایندگان مجلس اعلام کرد که “اساساً مجلس حق ورود به موضوع مدت خدمت وظیفه سربازان را ندارد.”
موسی کمالی، جانشین منابع انسانی ستاد کل نیروهای مسلح تأکید کرد که در این زمینه “کمبود یا نبود قانون نداریم”. او به نمایندگان خاطر نشان کرد که تصمیم‌گیری در مورد سربازی به عهده ستادکل نیروهای مسلح داده است.
کمالی در این میان درباره وضعیت خرید خدمت سربازی ایرانیان خارج از کشور نیز گفت: فروش سربازی ایرانیان خارج از کشور از تاریخ یکم شهریور ۹۲ متوقف شده است.
