دوبی میزبان اکسپو ۲۰۲۰

بیش از پنجاه سال پیش، پسری هفت ساله با خانواده اش از نمایشگاه جهانی سیاتل دیدن کرد. او تحت تاثیر اختراعات علمی و فناوری قرار گرفت که به نمایش گذاشته شده بود. او بر قطارهای مونوریل سوار شد، از سواری بر قطارهای تفریحی شهر بازی لذت برد، و از نمایشگاه اختراعات آینده بازدید کرد، از جمله نمایشگاهی که در آن دستگاهی متحورانه به نمایش گذاشته شده بود که به عنوان کامپیوتر شخصی شناخته می شد. آن نوجوان بیل گیتس بود.

امروز، بیل گیتس، بنیانگذار مایکروسافت و یکی از بزرگترین مخترعان فناوری تاریخ، می گوید از تجربه نمایشگاه جهانی سیاتل در سال ۱۹۶۲ الهام گرفته بود. این تجربه شاید زندگی او را تغییر داد ـ و در این روند او زندگی میلیاردها نفر را عوض کرد.

اکنون، نوبت دوبی است که الهام بخش مخترعان و پیشروان آینده باشد. موفقیت دوبی در کسب میزبانی نمایشگاه جهانی در سال ۲۰۲۰، دستاوردی چشمگیر است. این امر نتیجه تقریبا دو سال فعالیت به رهبری بعضی از فعال ترین شخصیت های رسمی دوبی بود. فعالیت تبلیغاتی این نمایشگاه و طرح های لجستیک و زیربنایی و همینطور دیدگاه راهبردی این نمایشگاه که مکانی برای ارتباط دادن بهترین مغزها از سراسر جهان شمرده می شود، مواجهه با بزرگترین چالش های زمین را شامل می شد.

نمایشگاه جهانی دوبی و عنوان متحورانه آن یعنی اکسپولایو که با شعار «اتصال افکار، خلق آینده» ایجاد می شود، متفکران بزرگ را دور هم جمع خواهد کرد تا درباره موضوعاتی از امنیت انرژی و آب گرفته تا اشتغال جوانان و پارادایم نوین اقتصادی به بررسی بپردازند. این نمایشگاه همچنین در پی یافتن راه حل هایی پایدار برای شکاف های فزاینده ای خواهد بود که ما در جهان امروز با آن مواجهیم، از دسترسی به خدمات درمانی تا فناوری زیربنایی.

این به جا است که دوبی درصدد تبدیل چهارراه و نقطه اتصال از طریق نمایشگاه جهانی است. بالاخره، این مبنای اصلی دوبی است، بزرگترین شهر جدید قرن بیست و یکم، جایی که بیش از ۲۰۰ ملیت با هم زندگی می کنند، کار می کنند و رویا می پردازند. دوبی همچنین یکی از متصل ترین نقاط زمین است.

هر نود ثانیه یک هواپیما از دوبی به پرواز در می آید یا در آن به زمین می نشیند. هر دقیقه، یکصد کانتینر در بندرگاه های دوبی به زمین گذاشته می شود. هر روز بیش از ۳۰ هزار بازدید کننده بین المللی به دوبی می آیند تا به بیزینس بپردازند یا فقط مناظر شهر را ببینند. دوبی با بیش از ۱۱ میلیون بازدید کننده بین المللی، در میان ده مقصد برتر در جهان قرار دارد و رتبه آن حتی از شهرهایی چون نیویورک، آمستردام، شانگهای و پکن بالاتر قرار می گیرد.

فرودگاه بین المللی دوبی قرار است تا سال ۲۰۱۵ پررفت و آمدترین فرودگاه جهان از نظر مسافران بین المللی شود. به رغم همه اینها، هنوز جای زیادی برای رشد وجود دارد. فرودگاه جدید بین المللی المکتوم، که در همسایگی محل نمایشگاه جهانی قرار خواهد داشت، تا سال ۲۰۲۰ به روی هواپیماهای مسافری باز خواهد شد. این فرودگاه وقتی به ظرفیت کامل برسد، خواهد توانست ۱۶۰ میلیون مسافر را حمل کند.

دوبی همچنین در محل تقاطع مهم ترین روند جغرافیای اقتصادی (ژئوـاکونومیک) قرار دارد که اکنون به جهان ما شکل می دهد: بروز بازارهای نوظهور و کشورهای در حال توسعه و ارتباطات تجاری جنوب ـ جنوب در سراسر جهان. در حالی که وزن تولید ناخالص ملی جهانی بیش از پیش بین غرب و شرق، شمال و جنوب به صورت مساوی تقسیم می شود، کریدورهای جدید تجاری و مقاصد جدید سرمایه گذاری در حال ظهور است.

از قاهره تا کراچی، از جاکارتا تا جده، از ریو تا ریاض، دوبی نقش اتصال کلیدی را ایفا می کند، شبکه های جدید تجاری می سازد، و مردم را در سراسر جهان به هم متصل می کند. جهان به ترمینال ها، دروازه های ورود و نقاط اتصال نیاز دارد. ترمینال ها همواره از ونیز قرن شانزدهم تا آمستردام در قرن هفدهم تا لندن قرن هیجدهم و پاریس و نیویورک در قرن های نوزدهم و بیستم، از کاروانسراهای جاده ابریشم تا روم باستان، نقشی حیاتی در تجارت، توسعه، تبادل فرهنگی و انتقال افکار در آینده مشترک ما بازی می کرده اند.

نمایشگاه های جهانی، در طول تاریخ در شیکاگو، پاریس، سیاتل، مونترال، شانگهای و غیراز آن، شهرها را به نقطه اوج برده و موجب پیشرفت بشریت بوده اند. دوبی هم اکنون شهر جهانی معتبری است، بنابراین به نمایشگاه جهانی برای کسب اعتبار نیاز ندارد، اما از منطقه ای آسیب دیده خود را به نمایش گذاشته است. بنابراین بر شانه های نمایشگاه جهانی دوبی مسئولیت سنگینی قرار دارد.

یکی از نامیمون ترین شکاف هایی که جهان ما با آن روبرو است، «شکاف در امیدواری» است. جوانان بسیاری در مقابل بیکاری، فساد و بحران اقتصادی امید خود را از دست می دهند. البته هیچ راهی برای اندازه گیری امید وجود ندارد اما همانطور که آلبرت اینشتین زمانی گفته بود: «هر چیزی که قابل شمارش است، الزاما شمرده نمی شود؛ هر چیزی که شمرده می شود الزاما به حساب نمی آید.» امید به حساب می آید، و این شکاف در امیدواری باید پر شود.

یک راه این کار آن است که از همین لحظه نمایشگاه جهانی ۲۰۲۰ دوبی را زنده کنیم، و روندی را آغاز کنیم که به صورتی بسیار فعالانه و ملموس طی آن فرهنگی جدید از نوآوری را در جهان عرب ایجاد کنیم، و از محیطی کمک کننده برای دستاوردهای علمی و فناوری، فعالیت های اقتصادی و رشد اقتصادی ملموس و کارآفرین حمایت کنیم.

این نمایشگاه را می توان «نمایشگاه دوبی ۲۰۲۰ نوآوری عرب» نامید و این باید برنامه ای باشد که تمامی بازیگران متعدد را از اکوسیستم نوآوری شرکت ها و دولت و سرمایه گذاران گرفته تا دانشگاه ها و فعالان اقتصادی و مخترعان به هم متصل کند؛ و این برنامه باید همین الان آغاز شود نه در سال ۲۰۲۰.

هیچ نیرویی برای رشد اقتصاد، تحرک افراد، و ساخت جهانی بهتر، قدرتمندتر از اختراع نیست. جهان عرب در اختراعات بسیار عقب مانده است. دوبی و امارات عربی متحده در جایگاه خوبی قرار دارند که به عنوان ترمینال «اختراعات عرب» کار کنند.

من در آرزوی آن روز، در ۷ سال آینده هستم که چهره های امیدوار نوجوانان مصری یا سعودی یا دختران اماراتی و مغربی را ببینم که در رویای مبدل شدن به بیل گیتس آینده در سالن های نمایشگاه جهانی دوبی قدم می زنند. نمایشگاه جهانی دوبی این دین را بر گردن دارد که نه تنها برای آنها الهام بخش باشد بلکه همینطور به حمایت از سیاستی متحورانه در سراسر جهان عرب کمک کند که بر اساس محیطی گسترده و آماده برای تحقق رویاهای این نوجوانان فراهم شود.

بیل گیتس اگر جایی غیر از آمریکا زندگی می کرد، بیل گیتس نمی شد. و استیو جابز که گفته می شود پدر سوری داشته است، اگر در سوریه زندگی می کرد ممکن بود مانند بسیاری جوانان دیگر توانایی های خود را تلف کند.

دوبی و امارات عربی متحده به حق این چند روز را جشن می گیرند، اما پیروزی های بزرگ، مسئولیت های بزرگ را هم به همراه دارد، و امروز هیچ چالش بزرگ تری در پیش روی جهان عرب نیست. امیدوارم دوبی از پس این چالش بر آید.