با اعطای مجوز وکالت به چهار زن توسط وزارت دادگستری عربستان سعودی، زنان سعودی بالاخره به مشاغل وکالتی در این کشور راه پیدا کردند.
این چهار زن پس از دوره ها و آموزش چند ساله در صدد ورود به شغلی وکالتی هستند و این تصمیم وزارت دادگستری عربستان سعودی به شدت در منطقه و در سراسر این کشور با استقبال مواجه شده است.
بیان زهران، به عنوان یک وکیل دریافت مجوزش را اینگونه از طریق توییتر جشن گرفت: «من مجوزم را برای کار وکالتی دریافت کردم. از خدا می خواهم بتوانم برای دینم، کشورم و امت اسلام مفید باشم.»
همچنین زهران در مصاحبه اختصاصی با شرق الاوسط به سابقه اش در حوزه حقوقی و نقشه هایش برای آینده در پی این تصمیم تاریخی اشاره کرد.
زهران در دانشگاه ملک عبدالعزیز در جده حقوق خوانده است. وی پس از فارغ التحصیلی به وکالت زنان و کودکانی پرداخت که مورد خشونت خانگی قرار گرفته بودند و پس از آن با پیوستن به سازمان خیریه «ترحم» به دفاع از زندانیان پرداخت.
زهران می گوید قصد دارد ذهنیت غالب بین مردم را مبنی بر اینکه کار وکلای زن مستقیما به حقوق زنان ربط دارد، تغییر دهد و می افزاید که این کار فقط بخشی از شغل او است. وی همچنین می گوید که تجربه حقوقی و کاری او به او اجازه می دهد با پرونده هایی در موضوعات مختلف سروکار داشته باشد. زهران همچنین به صورت جدی با خانواده های زندانیان و نیز زندانیان زن در ارتباط بوده است.
وی به شرق الاوسط گفت که زنان سعودی از این پس در بسیاری حوزه های حقوقی کار خواهند کرد و به مسائل حقوق زنان و اختلافات فردی محدود نخواهند شد.
به گفته زهران، «هیچ شرط دیگری برای کار وکالت بر ما اعمال نشده است. هر چه یک وکیل مرد باید رعایت کند، ما هم باید رعایت کنیم، چه در زمینه صدور مجوز وکالت و چه گشایش دفتر یا بررسی پرونده ها.»
زنان فارغ التحصیل حقوق در عربستان سعودی همواره در چارچوب خدمات مشاوره حقوقی و یا به عنوان رایزنان حقوقی کار کرده اند اما اجازه نداشتند در دادگاه به وکالت بپردازند یا به عنوان دادستان در دادگاه حضور پیدا کنند. در همین حال تصمیم جدید وزارت دادگستری امکان این کارهای حقوقی را به طور کامل برای فارغ التحصیلان زن ایجاد می کند.
به رغم محدودیت های وکلای زن سعودی، زهران پیشتر هم در چند مورد به عنوان «مشاور حقوقی» در دادگاه حاضر شده است.
وی به شرق الاوسط گفت: «در دوره ای که در جامعه به حمایت از خانواده ها می پرداختم، با چندین پرونده به عنوان مشاور حقوقی سروکار داشتم. جامعه به من اجازه داد بتوانم به همه مسائل این پرونده ها رسیدگی کنم. همچنین رئیس دادگاه به من نامه ای داد که بتوانم به فعالیت خود به عنوان مشاور حقوقی ادامه دهم.»
وی درباره طرح هایش برای آینده می گوید: «من در همه حوزه ها به اندازه کافی تجربه دارم که بتوانم دفتر مستقل خودم را تاسیس کنم. من هم با مشاوران حقوقی مرد و هم با مشاوران زن کار می کنم تا بهترین خدمات به جامعهمان ارائه شود.»
زنان وکیل سعودی پس از تغییر عنوان شغلیشان از مشاور حقوقی به «وکیل» می توانند به صورت مستقل و تحت نظارت وزارت دادگستری کار کنند.
از سوی دیگر دکتر واهی لقمان استاد حقوق در دانشگاه ملک عبدالعزیز جده به شرق الاوسط گفت: «از همان ابتدایی که به دپارتمان حقوق پیوستم، به دانشجویان دخترم می گفتم که این مجوز ها دیر یا زود صادر می شود.»
این استاد دانشگاه همچنین گفت که فکر نمی کند لازم باشد زنان وکیل برای کسب پذیرش از سوی اجتماع تلاش زیادی بکنند. وی گفت: «جامعه آنها را خواهد پذیرفت چرا که فکر حضور زنان وکیل حرفه ای از پنج سال پیش مطرح بوده است. بسیاری از زنان فارغ التحصیل از قبل در شرکت و بخش های حقوقی کار می کرده اند.»
وی در همین حال تاکید کرد که مصوبه جدید موجب تغییری جدید خواهد شد و به زنان اجازه می دهد دفاتر حقوقی خودشان را ایجاد کنند.
لقمان در همین حال نقش تبلیغات اینترنتی در هموار کردن مسیر صدور مجوز وکالت برای زنان وکیل را ناچیز شمرد و در مقابل از اقدامات وزارت آموزش سعودی در این زمینه تقدیر کرد.
این استاد دانشگاه ملک عبدالعزیز گفت: «وقتی بالاترین نهاد آموزشی در پی ایجاد دپارتمان های حقوقی برای دختران باشد، طبیعی است به دختران فارغ التحصیل بخت کار هم داده می شود.»
دکتر لقمان درباره نوع پرونده های حقوقی که این وکیلان زن بر آنها کار خواهند کرد به شرق الاوسط گفت: «تردیدی نیست که بسیاری زنان در صحبت کردن با یک وکیل زن احساس آرامش و امنیت می کنند. من انتظار دارم آنها درباره پرونده های مربوط به بی عدالتی هایی داشته باشند که زنان در زندگی شخصی با آنها روبرو هستند، اطلاعات کاملی داشته باشند. به همین علت، زنان وکیل تا حدودی علاقه دارند خدماتی را به زنان ارائه دهند.»
وی در همین حال زنان وکیل سعودی توصیه کرد با مسائل با طمأنینه برخورد کنند و پیش از تأسیس دفاتر حقوقی خود، تجربه حقوقی و اعتماد به نفس کافی برای کار مستقل را کسب کنند.
وی گفت: «من به فارغ التحصیلان زن توصیه می کنم برای تأسیس دفاتر حقوقی عجله نکنند، به ویژه اینکه آنها در این حوزه ناشناس هستند. در همین حال، پس از کار با دفاتر مشهور، زنان وکیل سعودی می توانند برای خود شهرت کسب کنند. در پی آن، ایجاد دفتر برای آنها بسیار آسان تر خواهد بود.»