جان کری وزیر خارجه آمریکا و سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه پیش از آغاز مذاکرات زوریخ درباره پرونده سوریه – عکس از رویترز

در همان زمانی که جان کری وزیر خارجه آمریکا از مذاکرات در مورد همکاری نزدیکتر بین کشورش و روسیه بر ضد گروه های افراطی در سوریه، و به طور مشخص «داعش» سخن می گوید، سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه می گوید، داعش در نتیجه دخالت واشنگتن و اشغال عراق در سال ۲۰۰۳ ظهور کرد.

به گزارش وبگاه «روسیه الیوم»، لاوروف در سخنرانی خود در برابر انجمن جوانان روسیه می گوید، سیاست غرب در خاورمیانه منجر به آن چیزی شد که در حال حاضر در منطقه روی می دهد، وی اشاره می کند که موافقت واشنگتن با اخراج افسران رژیم صدام حسین از ارتش، منجر به حاشیه رانده شدن اهل سنت در عراق و الحاق بسیاری از افسران سابق به «داعش»، و دیگر گروه های مسلح شد. وی می افزاید: «در صورت برکناری بشار اسد، هیچ تضمینی برای جلوگیری از تکرار سناریوی لیبی در سوریه وجود ندارد، به ویژه این که شرکای روسیه خواستار کنار گذاشتن اسد از قدرت قبل از مبارزه با تروریسم هستند اما مسکو چنین چیزی را فقط از طریق انتخابات ممکن می بیند».

بسیار خب، سؤال در این جا این است: آیا لاوروف واقعاً در جستجوی راه حل است، یا به دنبال کسب وقت و تعلل برای دفاع از اسد است؟ اگر به دنبال راه حل است، راه حل در درس گرفتن از تجربه های سابق وجود دارد، نه سرزنش کردن و انداختن مشکلات به گردن دیگران. پیش از «داعش»، سازمان «القاعده» در عراق ظهور کرد، و شکست داده شد، سپس به شکلی بدتر بازگشت که دلیل آن هم نیافتن راه حل های جدی سیاسی، از جمله توقف حذف فرقه ای در عراق، و جلوگیری از دخالت های ایران در آن کشور است به ویژه هنگامی که پرزیدنت اوباما تصمیم به خروج فوری از عراق کرد. اما درس گرفتن تنها به این موضوع محدود نمی شود.

اگر آقای لاوروف به دنبال راه حل های جدی، و جلوگیری از ظهور گروه های مسلح خطرناک است، باید از تجربه اشغال افغانستان به دست اتحاد جماهیر شوروی عبرت بگیرد، که در ابتدا با امضای معاهده دوستی و همکاری با افغانستان در دسامبر (دی ماه) سال ۱۹۷۸ آغاز شد، و درست مشابه چیزی است که در حال حاضر بین روسیه و اسد اتفاق می افتد. پس از آن حمله، طالبان ظهور کرد و قدرت گرفت و به اصطلاح «مجاهدین عربی» را به آغوش پذیرفت که پس از آن به سازمان «القاعده» تبدیل شدند و بقیه داستان شناخته شده است.

بنابراین، امروز چه چیزی بهتر است… از اشتباهات گذشته استفاده کرد، یا این که به تکرار آن ها ادامه داد؟ آن چه لاوروف درباره «داعش» و اسد، و آمریکا می گوید، بیشتر مناسب یک جنجال رسانه است، نه سخنان سیاستمداران. آن چه امروز مورد نیاز است، ارائه راه حل، و توقف خونریزی و جلوگیری از ماشین کشتاری است که جان نیم میلیون سوری را گرفت، و چندین میلیون را آواره کرد، و جلوگیری از تمامی خطرات در منطقه، و غرب است زیرا امروز رژیم اسد منبع تروریسم است.

بنابراین تصریحات آقای وزیر یک معنا بیشتر ندارد، و آن هم دشواری اعتماد به روس ها، یا اعتقاد داشتن به امکان تفاهم با آن ها است. شاید روس ها به دنبال دستیابی به یک توافق باشند، اما نه از طریق مذاکرات، یا وسوسه دیگران، بلکه هنگامی که یک حرکت جدی از ایلات متحده در سوریه، و به طور خاص بر روی خاک این کشور می بینند، و به غیر از آن، بقیه چیزها اتلاف وقت و اتلاف جان مردم است.