پنجمین دوره گردهمایی استراتژیک ابوظبی به کار خود پایان داد
گردهمایی استراتژیک ابوظبی؛ ائتلاف سعودی و امارات تشکیلدهنده هسته اولیه نظام نوین عربی
پنجمین دوره گردهمایی استراتژیک ابوظبی روز گذشته در حالی به کار خود پایان داد که از جمله نتایج آن تشکیل هسته اولیه یک نظام نوین عربی با ائتلاف سعودی و امارات بود.
به گزارش «الشرق الاوسط»، این گردهمایی همچنین بر ضرورت عقلانیت در برخورد با ایران تاکید کرد، چرا که سیاست ایران چالشی استراتژیک برای منطقه به شمار میرود.
گردهمایی استراتژیک ابوظبی در ۲ روز با مشارکت ۵۰۰ تصمیمگیرنده و تحلیلگر سیاسی بینالمللی، منطقهای و محلی برگزار شد و در جلسات آن موضوعات مختلفی بررسی شد.
در جلسههای روز اول این انجمن، موضوعاتی همچون توزیع نقشه قدرت در جهان مانند مدل امارات متحده عربی در ساخت قدرت، اغوای قدرت در سیاستهای آمریکا تحت ریاست دونالد ترامپ رئیسجمهور آن، بلندپروازی روسیه در قدرت، تلاش اروپا در جستجوی قدرت و به دست گرفتن مجدد نقش مؤثر رهبری، افزایش قدرت هند، مرزهای قدرت چین و راهکارهای استخراج قدرت نهفته در قاره آفریقا مورد بررسی قرارگرفت.
اما در جلسات روز دوم موضوعاتی همچون معامله قرن و حل کردن معمای آن بدون بزرگ جلوه دادن و یا کماهمیت تلقی کردن آن در جهت تلاش برای درک اصلاحات خاورمیانه جدید، چالشهای داخلی و اقلیمی که جهان عرب با آن روبرو است از جمله جنگ در سوریه و وضعیت یمن و لیبی، وضعیت پریشان بازار نیرو در سایه تحولات جغرافیایی و اقتصادی بینالمللی، ارزیابی واقعی قدرت تصور شده در ترکیه، افسانه قدرت ایران و توهم قدرت در قطر، بررسی شد.
در نتایج این گردهمایی اشاره شدهاست که معامله قرن شامل آغاز برنامههای امنیتی و سیاسی در خاورمیانه است که عهدهدار پایان بخشدن به نزاع اسرائیل و قلسطین، ساختن سوریهای جدید و عراقی باثبات است؛ چرا که بحران یمن در شرف حل شدن است و جنگ در سوریه به پایان آن نزدیک شدهاست.
دکتر ابتسام الکتبی رئیس مرکز سیاستهای امارات میزان قدرتهای منطقه را بررسی کرده و عنوان کرد چالشهای استراتژیک، دفاعی و فنی مانعی بر سر راه روسیه برای بازیابی نقش خود در یک نظام جهانی دو قطبی است.
وی همچنین عنوان کرد که اروپا یک قدرت اصلی خواهد بود که با مشکلاتی همچون تقسیمات، بحرانهای هویت و مهاجرت روبرو است.
وی در خصوص قدرت چین عنوان کرد نتایج این انجمن نشان داد که پکن قادر به توسعه سلطه خود نخواهد بود اما نقش منطقهای و بینالمللی هند به دلیل رشد اقتصادی و پیشرفت فنی در حال توسعه است.
وی افزود: «سیاست امارات در مبارزه با افراطگرایی و ریشهکن کردن آن ضامن سازندگی قدرت امارات است».
وی تاکید کرد که اتحاد امارات با سعودی، سرزندگی سیاسی و اقتصاد آن از عوامل اصلی برای تقویت امارات و سازندگی قدرت آن است.
دکتر ابتسام الکتبی عنوان کرد دوره پنجم این انجمن برای بررسی ستون اصلی سیاست بینالمللی که همان قدرت است و همچنین واکنشها، تحولات و تغییرات آن در جهت درک بهتر و تفسیر بهترین سیاست بینالمللی، منعقد شد.
دنیس راس یکی از مشاوران موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک نیز در جلسهای که برای بررسی «معامله قرن و تغییر خاورمیانه» تشکیل شد عنوان کرد پیشداوری در خصوص این معامله پیش از پی بردن به آن اشتباه است.
وی همچین عنوان کرد این معامله باعث میشود رهبران کشورهای عربی که خواستار رسیدن به صلح میان اسرائیل و فلسطین هستند گامی به جلو بردارند. همچنین باعث تحقق خواسته فلسطینیها برای تشکیل حکومتی مستقل میشود؛ چرا که هرگونه راهحلی که بر اساس جدا کردن میان دو حکومت نباشد از جانب فلسطینیها مردود است.
عمرو موسی دبیرکل سابق اتحادیه کشورهای عرب نیز تاکید کرد مسأله فلسطین همچنان نزد ملتها و حکومتهای عربی زنده است و بدون حل کردن آن مشکلات خاورمیانه حل نخواهد شد.
وی همچنین دعوت کرد تا اقدام صلح عربی ۲۰۰۲ مجدداً از سر گرفتهشود.
برخی از کارشناسان نیز در گردهمایی استراتژیک ابوظبی چگونگی نفوذ انرژی به عرصه ژئوپولیتیک و تبدیل شدن آن به عنصری اساسی برای قدرت صحبت کردند.
دکتر هاتی فندقلی معاون رئیس «گروه کلینتون» عنوان کرد که تولید نیروی آمریکا به ۵ میلیون بشکه رسید و این باعث شد که آمریکا از لحاظ نیرو مستقل شود.
وی افزود که تولید نفت ایران با مشکلات زیادی در زمینه مصرف داخلی روبرواست که باعث میشود با چالش اکتشاف بیشتر مواجه باشد و این باعث پایین آمدن قدرت ایران در تولیدات بیشتر میشود.
ادوار لوس دبیر روزنامه «فاینشنال تامیز» نیز عنوان کرد دلیل خروج تدریجی آمریکا از خاورمیانه مستقل شدن آن در زمینه نیرو است که این باعث دخالت بیشتر روسیه و چین در خاورمیانه شد و قطعاً آمریکا در برابر این دخالتها واکنش نشان میدهد.
در خصوص انرژی برگشتپذیر نیز دکتر مارات تیرنیروف هماهنگ کننده اصلی «دیبرخانه منشور انرژی» عنوان کرد انرژی برگشتپذیر صنعت نوینی است که هنوز تحت کنترل دولتها است و چالش اروپا در این زمینه متعلق به سیستمهای پشتیبان تولید انرژی جایگزین است.
اما در جلسهای که مختص «افسانه قدرت ایران» بود، دکتر محسن میلانی مدیر اجرایی مرکز پژوهشهای استراتژیک و سیاسی دانشگاه جنوب فلوریدا توضیح داد که ایران با سه مشکل اساسی داخلی روبرواست. یکی از آنها اقتصاد است که بخشی از آن مرتبط با تحریمهای آمریکا است. اما بخش برزگ آن مرتبط با فساد و اسراف است. مشکل داخلی دوم ایران مربوط به فاکتور دموگرافیک است؛ چرا که جمعیت ایران زیاد است و رشد آن را با چالش مواجه میکند، به اضافه اینکه ملت ایران باسواد است و بخش بزرگی از آن با افکار نظام و سیاستهای آن معارض است. اما سومین مشکل داخلی ایران ابهام در مورد جانشینی ولایت فقیه در آن است.
وی سیاست ایران را پایدار ندانست؛ چرا که این کشور نفوذ و بلندپروازی خود را خیلی توسعه میدهد ولی توانایی پرداخت هزینههای اقتصادی این گسترش را نداشته و به لبه پرتگاه نزدیک شدهاست. ایران در لبنان، سوریه، عراق و یمن حضور دارد و این حضور به خصوص در سایه دو دوره تحریمهای آمریکا، از لحاظ اقصادی به آن آسیب میزند.
دکتر سلطان النعیمی عضو هیئت علمی دانشگاه ابوظبی نیز توضیح داد که ایران با مشکل کاهش مشروعیت داخلی، تشدید امنیتی و مشکل اقتصادی روبرو است نه به دلیل تحریمها بلکه به دلیل فساد داخلی و سوء مدیریت.
وی معتقد است که نظام ایران سیاستهای منطقهای خود را تغییر نمیدهد؛ چرا که این سیاستها باعث ثبات آن میشود بنابراین همچنان امنیت کشورهای منطقه را در معرض تهدید قرار میدهد.
