
کشورهای پیشرفته، برندگان اصلی فرایند جهانیشدن
آلمان یکی از بزرگترین برندگان روند جهانیشدن به شمار میآید. در پژوهش جدیدی که از سوی بنیاد برتلزمان در آلمان انجام گرفته، تنها کشورهای فنلاند، دانمارک و ژاپن بیش از آلمان از فرایند جهانی شدن سود بردهاند.
به گزارش دویچه وله فارسی، پژوهش جدید بنیاد برتلزمان نشان میدهد که ادغام هر چه بیشتر بازارهای جهانی، بر خلاف انتظارات پیشین برای کشورهای در حال توسعه دستاوردهای کمتری در پی داشته است.
این پژوهش با بررسی اقتصاد ملی کشورهای مختلف در سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۱ کوشیده است که تاثیر روند جهانیشدن بر رشد تولیدات این کشورها را ارزیابی و ثبت کند.
در ۴۲ کشوری که از سوی پژوهشگران مورد بررسی قرار گرفتهاند، تقریباً تمامی آنان از جهانیشدن بهره بردهاند، اما درجه این بهرهمندی متفاوت است.
این تفاوت بهخوبی در مقایسهی سرانهی تولید ناخالص ملی کشورها قابل مشاهده است. در حالی که در کشورهای صنعتی پیشرفته، روند جهانیشدن سبب افزایش ۱۵۰۰ یورویی این سرانه شده است، میزان افزایش سرانه تولید ناخالص ملی در کشورهایی با رشد سریع (نظیر مکزیک، چین و هند) کمتر از ۱۰۰ یورو بوده است.
آرات د گوس، مدیر بنیاد برتلزمان درباره این رشد نابرابر میگوید: «ما باید بپذیریم که فرایند جهانیشدن اختلاف میان غنی و فقیر را افزایش داده است.» وی میافزاید: «به نظر میرسد که تنها در یک چشمانداز بلندمدتتر میتوان انتظار داشت که تفاوت شرایط رفاهی میان کشورهای پیشرفته و در حال توسعه کاهش یابد.»
حتی مقایسه میان چین (با رشد نسبتاً سریع اقتصادی) و آلمان، نشان میدهد که اختلاف وضعیت رفاهی بیشتر شده است. در حالیکه تفاوت سرانه تولید ناخالص ملی این دو کشور در سال ۱۹۹۰ حدود ۲۰ هزار و ۸۷۹ یورو بوده، در سال ۲۰۱۱ این تفاوت به ۲۵ هزار و ۶۳۰ یورو افزایش یافته است.
در آلمان بطور متوسط فرایند جهانیشدن سالانه ۱۰۰ میلیارد یورو به تولید ناخالص ملی افزوده است. این افزایش ثروت، معادل رشدی ۲۰ درصدی برای اقتصادی آلمان به حساب میآید. موضوعی که در آمار “رشد اقتصادی” کشورها پنهان میماند.
بنا به تخمین پژوهشگران، در مجموع دو هزار میلیارد یورو به تولید ناخالص ملی آلمان در این سالها افزوده شده است. حتی مقایسه درآمدها در سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۱ نیز تاثیر مثبت جهانیشدن در آلمان را تایید میکند. در حالیکه میانگین رشد درآمد در آلمان ۱۲۴۰ یورو بوده در هند این میزان ۲۰ یورو و در چین حدود ۸۰ یورو بوده است.
بهرهبری محدود کشورهای در حال توسعه
با توجه به دادههای این پژوهش، کارشناسان پیرامون بازگشت به اقتصادهای انحصاری و بسته هشدار میدهند. هر گونه ایجاد محدودیت و انزوای کشورهای در حال توسعه به معنای کاهش رشد این کشورها خواهد بود.
کارشناسان برای کاهش اختلاف تولید وثروت در کشورهای در حال توسعه با کشورهای پیشرفته، توصیه میکنند ادغام اقتصاد کشورهای “ضعیفتتر” در بازار جهانی ادامه یابد.
از این طریق فراوردههای کشورهای در حال توسعه فرصت ورود به بازار کشورهای پیشرفته را خواهند داشت. کشورهای پیشرفته باید از پرداخت یارانه به بخش کشاورزی خود بکاهند و همزمان در کشورهای فقیر در زمینهی آموزش، زیرساختها و مراکز فناوری و تولید سرمایهگذاری کنند.
در فهرست برندگان فرایند جهانیشدن، پس از چهار کشور ذکر شده، سوئیس، اتریش و اسرائیل قرار دارند. کشورهای آفریقای جنوبی، برزیل، روسیه، مکزیک، چین و هند کمترین سود را از روند جهانیشدن بردهاند. جالب اینکه تمامی ۵ کشور عضو گروه “بریکس” (برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقایجنوبی، به عنوان کشورهایی در آستانه صنعتی شدن) در انتهای فهرست برندگان جهانیشدن قرار دارند.
نتایج این پژوهش بر حسب “شاخص ویژه جهانیشدن” در کنار توجه به مولفههای دیگر اقتصادی و حتی موضوعاتی نظیر میزان گردشگری، مهاجرت و فاکتورهای سیاسی تنظیم شده است.