جی کارنی، سخنگوی کاخ سفید
کاخ سفید میگوید طرح پیشنهادی ایران که در مذاکرات هسته ای با ۵ عضو دائم شورای امنیت و آلمان مطرح شد، سطحی از جدیت و ثابت قدمی را نشان داد که آمریکا تا به حال مشاهده نکرده بود.
دیدگاه آمریکایی
دولت آمریکا ضمن استقبال از طرح پیشنهادی ایران برای حل مساله هستهای موضع واقع گرایانه و همسو با مقامات ارشد ایران از جمله محمد جواد ظریف اتخاذ کرد و این فرایند را زمانبر خواند. وی اعلام کرد: «طرح پیشنهادی ایران بسیار مفید بود اما هیچ کسی نباید انتظار داشته باشد در عرض یک شب تحولی بزرگی رخ دهد.»
ظریف دیروز چهارشنبه در صفحه فیسبوک خود گفته بود: «همانطور که قبلا هم خدمتتان عرض کردم، مذاکره و رسیدن به راه حل دشوار است و مذاکره در جزئیات نیازمند زمان و دقت فراوان. نمی شود انتظار داشت که بی اعتمادی متقایل انباشته ای که میان طرفین ایجاد شده است با یک جلسه مثبت و سازنده کاملا برطرف شود.»
جی کارنی، سخنگوی کاخ سفید، گفت: «طرح پیشنهادی ایران در مورد برنامه اتمی آن کشور مفید است. طرح پیشنهادی ایران جدی و دارای ثبات قدمی است که ما پیشتر مشاهده نکرده بودیم.»
کارنی از ارائه جزییات دقیق به خبرنگاران خودداری کرد و افزود: «این موضوعات بسیار پیچیده هستند. موضوعات فنی و همانطور که رئیس جمهور [باراک اوباما] پیشتر گفته بود، تاریخچه بی اعتمادی میان دو ملت بسیار عمیق است.»
وزیر امور خارجه ایران نیز بر محرمانه بودن این مذاکرات تاکید کرد و گفت: «نیاز به اعتماد عمومی هم هست چون یکی از شرایط توفیق مذاکرات بین المللی حفظ ماهیت محرمانه آنهاست و معمولا هر مقدار مذاکره کنندگان کمتر خبر به بیرون درز بدهند، بیشتر نشان جدی بودن مذاکرات و امکان رسیدن به توافق است.»
وندی شرمن معاون وزارت خارجه آمریکا و نماینده آمریکا در مذاکرات هستهای با ایران نیز ضمن استقبال از برگزاری مذاکرات به زبان انگلیسی که سرعت مذاکرات را بالا برد، نشست ژنو را «بسیار مفصل» خواند. وی نیز از ارائه جزئیات به خبرنگاران خودداری کرد.
دیدگاه اروپایی
کاترین اشتون، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا عصر چهارشنبه پس از پایان مذاکرات دو روزه در جمع خبرنگاران جو نشست ژنو را «مثبت» ارزیابی کرد و آن را در ادامه مذاکرات نیویورک خواند.
اشتون اعلام کرد: «برای نخستین برای صدور بیانیه مشترک با ایران موافقت شد. این بیانیه مشترک را خودم نوشتم و آقای ظریف تایید کرد.»
وی گفت: «طرح ایران را به دقت مطالعه کردیم و این طرح را خوب دیدیم و تصمیم گرفتیم نشست بعدی را ۷ و ۸ نوامبر در ژنو بگذاریم و هیاتها و کارشناسان هستهای و تحریم قبل از نشست ملاقات کنند تا در بحثها کمی جلو برویم.»
مذاکرات ژنو بهتر از اجلاس آلماتی
سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه پس از پایان نشست ۱+۵ و ایران در ژنو درباره موضوع برنامه هستهای ایران گفت که دلیلی برای «خوشبینی بیش از حد» درباره مذاکرات ژنو وجود ندارد.
نماینده روسیه در مذاکرات هستهای با ایران خاطر نشان کرد: «نتایج بهتر از آن چیزی است که در آلماتی بوده است اما این به معنای تضمین پیشرفت در آینده نیست. همکاری ها می توانست بهتر هم باشد.»
ریابکوف که نگاه مثبتی به نشست نداشت، گفت: «فاصله میان مواضعی که توسط ایران و قدرتهای جهانی درباره این موضوع اتخاذ شد را میتوان کیلومترها توصیف کرد در حالی پیشرفتی که حاصل شد را میتوان چند گام دانست.»
امروز پنجشنبه آلکساندر لوکاشویچ، سخنگوی رسمی وزارت امور خارجه روسیه نگاه مثبت و سازنده وزارت امور خارجه روسیه را منتشر کرد که تا حدی بر خلاف دیدگاه ریابکوف است.
او اعلام کرد: «از دید ما با وجود آن که روند مشکلی بود، اما بسیار، بسیار امید بخش بود.»
لوکاشویچ افزود: «طرح پیشنهادی ایران می تواند مذاکرات را به جلو پیش ببرد و گواهی بر اهداف طرف ایرانی است. این طرح می تواند نگرانی های شش قدرت شرکت کننده در مذاکرات را برطرف کند.»
مذاکرات هسته ای ایران و ۵ عضو دائم شورای امنیت به همراه آلمان دیروز در ژنو پایان یافت. طرف ایرانی بسته پیشنهادی خود را با عنوان «پایانی بر تنشهای غیرضروری، آغازی برای افقهای تازه» ارائه کرد.
این نشست با ارائه پیشنهاد ایران برای حل و فصل بن بست موجود از سوی محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران آغاز شد، اما مذاکرات در سطح معاونان وزیر ادامه یافت. نشست در با حضور وزیر خارجه ایران و رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا پایان یافت.
غرب تحریم های سنگین علیه ایران چنین توجیه می کند که این فشارها برای روشنسازی فعالیتهای هستهای ایران که به دنبال نگرانیهای فزاینده از نزدیک شدن ایران به سلاح هستهای صورت میگیرد.
ایران که منکر اتهامات غرب است، میگوید که به دنبال سلاح هستهای نیست و فعالیتهای هستهایاش با اهداف مسالمت آمیز، نظیر تولید برق و فناوریهای علمی انجام میپذیرد.
آیت الله خامنه ای رهبر ایران فتوا داده است که باورها و عقاید مذهبی ما این نوع سلاح های کشتار جمعی را ابزارهای کشتار جمعی می دانند و بنابراین آنها ممنوع و از نظر شرعی حرام هستند. وی اعلام کرده است: «جمهوری اسلامی ایران بهره گیری از سلاح های هسته ای، شیمیایی و مانند آنرا گناهی بزرگ و نابخشودنی می داند.»
