این روزها به نظر من می توان درباره آینده رژیم بشار اسد، سوریه به عنوان یک کشور و سوریها به عنوان یک ملت بزرگ سخن گفت. اما آینده سوریه به کجا ختم می شود؟ ما شاهد آن هستیم که دمشق و حلب به شکل شهر ارواح درآمدهاند. در ۸۰ تا ۸۵ درصد خیابانها پست های امنیتی و ایست های بازرسی می بینید و فعالیت عادی مدارس، دبیرستانها و دانشگاه ها مختل شده است.
به نظر من ما شاهد آخرین ماههای رژیم اسد هستیم. به عنوان مثال، دیمیتری مدودف، نخست وزیر روسیه در سخنرانی در جلسه عمومی اجلاس آسیا-اروپا در پایتخت لائوس که سه شنبه چهارم دسامبر برگزار شد به وضوح از نگرانی عمیقش درباره سوریه سخن گفت. وی تاکید می کند: «اوضاع در سوریه به شدت نگران کننده است. موضع روسیه بر این مبنا است که آینده این کشور باید در دستان مردم این کشور باشد و نه اینکه توسط ساختارهای بین المللی یا هر نیروی دیگر تعیین شود. امروز مهم ترین امر، یافتن راه هایی برای کمک به مردم سوریه است تا این کار را عملی کنند.»
به نظر می رسد با توجه به ابهام در این سخنان میتوان آنرا چنین تفسیر کرد. منظور از مردم سوریه چیست؟ علاوه بر این ظاهراً ایران هم به این اتفاقات واکنش نشان داده است. اکنون شاهد آن هستیم که چهرههای شاخص نظامی در ایران از «سوریه بعد از اسد» حرف میزنند. به عنوان مثال سردار علایی، فرمانده سابق نیروی دریایی ایران معتقد است اکنون دیگر تهران باید نظرش را درباره بشار اسد تغییر دهد. مصاحبه او در وبسایت دیپلماسی ایرانی منتشر شد. مدیر مسئول این وبسایت دیپلمات معروف ایرانی صادق خرازی است که خواهرش عروس آیت الله خامنه ای است.
وقتی که برای شرکت در نشست انجمن نویسندگان سوری به قاهره رفته بودم، مهندس ولید ذؤابی به من گفت که محمد حبش عضو مجلس سوریه که اکنون در دوبی به سر می برد با علی اکبر ولایتی مشاور امور بین الملل آقای خامنهای ملاقات کرده است. ولایتی به محمد حبش گفته است که «ایران اصرار ندارد به هر قیمتی بشار اسد را حفظ کند.» این بدان معنی است که ما با چهره جدیدی از واقعیت روبرو هستیم.
به خاطر دارم هنگامی که در ژوئیه سال ۲۰۱۲ شبکه آلمانی آ آر د از بشار اسد درباره مبارک و قذافی پرسید او لبخند زد و گفت: «این وضعیتی کاملاً متفاوت است. آنچه در مصر رخ میدهد با آنچه در سوریه اتفاق میافتد تفاوت دارد. نمیتوان آنها را با هم مقایسه کرد.»
وی همچنین مقایسه اوضاع سوریه با لیبی را رد کرد، کشوری که در آن شورشیان تحت حمایت ناتو رژیم را سرنگون کردند و معمر قذافی رهبر آن هنگام فرار از شورشیان در حال پیشروی کشته شد. بشار اسد در این مصاحبه گفت آنچه برای قذافی اتفاق افتاد وحشیانه و یک جنایت بود.
متاسفانه نام بشار اسد و رژیم او مانند رژیم های صدام و قذافی شناخته می شود.
در چارچوب بهار عربی می توان رهبران عرب را به سه دسته تقسیم کرد:
۱- صدام، قذافی و علی عبدالله صالح
۲- مبارک و بن علی
۳- ملک محمد ششم، پادشاه مغرب
بشار اسد بدون شک نام خود را در فهرست نخست ثبت کرده است. میتوان گفت که سرنوشت او از علی عبدالله صالح هم بدتر خواهد بود. علت کلیدی و مهم این مسئله حمایت روسیه و ایران ار رژیم او است. این بیش از هر چیز شبیه قمار است تا سیاست. درباره مدودف و بعضی سیاستمداران مهم ایران، سوال مهمی که مطرح می شود آن است که آیا آنها بشار را رها می کنند؟ همچنین مسئله دومی که مطرح می شود آن است که آیا رژیم سوریه از سلاحهای شیمیایی علیه مردم استفاده می کند؟
در ۲۳ ژوئیه امسال، در جریان دیدار رسمی دبیر کل سازمان ملل از بلگراد، خبرنگاری از او پرسید: «آقای دبیر کل، سوریه اعلام کرده سلاح های شیمیایی در اختیار دارد و تهدید می کند در صورت حمله خارجی از آنها استفاده خواهد کرد. نظر شما در این باره چیست؟»
وی در پاسخ گفت:«آنطور که من خوانده ام این احتمال وجود دارد که سوریه درصدد استفاده از سلاح های شیمیایی برآید، اما من نمی توانم صحت این مسئله را تایید کنم که سوریه دارای مقادیر قابل توجهی سلاح های شیمیایی است؛ و این مایه نگرانی است که این کشور عضو سازمان منع استفاده از سلاح های شیمیایی نیست. همه کشورها وظیفه دارند از استفاده از سلاح های کشتار جمعی خودداری کنند چه عضو این کنوانسیون باشند و چه نباشند. این قابل سرزنش خواهد بود اگر کسی در سوریه در پی استفاده از سلاح های کشتار جمعی مانند سلاحهای شیمیایی باشد. من صمیمانه امیدوارم که جامعه بین الملل بر این مساله نظارت کند تا چنین وقایعی رخ ندهد. سازمان ملل از نزدیک به طور کلی درباره اوضاع (سوریه) با تمام طرف های درگیر از جمله اتحادیه عرب هماهنگی و رایزنی می کند. من این مسئله را بار دیگر در گفتگو با نبیل العربی دبیر کل اتحادیه عرب مطرح خواهم کرد و مقامات بلندپایه سازمان ملل نیز از نزدیک در حال هماهنگی در این باره هستند.»
بان کی مون یک بار دیگر هم در دوحه در این زمینه صحبت کرد. وی روز چهارشنبه ۵ دسامبر از رژیم سوریه خواست از ذخائر سلاحهای شیمیاییاش استفاده نکند و درباره عواقب جدی اقدام (احتمالی) بشار اسد در استفاده از از چنین سلاح های کشتار جمعی هشدار داد. وی در حاشیه اجلاس تغییرات آب و هوایی در دوحه قطر در گفتگو با اسوشیتدپرس گفت: «من بار دیگر به شدت اعلام می کنم که آنها نباید استفاده از چنین سلاح های مرگبار کشتار جمعی را مدنظر قرار دهند.» وی گفت: «من هشدار دادهام که تحت هر شرایطی اگر این (سلاحها) مورد استفاده قرار گیرد، این مساله پیامدهای جدی خواهد داشت و آنها باید پاسخگو باشند.»
بر اساس گزارش ها دولت سوریه اعلام کرده که در صورت تهاجم خارجی از سلاح های شیمیایی و میکروبی خود استفاده خواهد کرد و خاطرنشان کرده است که از این سلاح ها علیه شهروندان خود بهره نخواهد گرفت.
به نظر میرسد که تصمیم درباره استفاده از این سلاحها بر عهده بشار اسد است. وی این روزها در دمشق حال و روز خوبی ندارد. انقلاب هر روز قوی تر می شود و صدای گلوله بیش از هر زمانی نزدیک تر به پناهگاه بشار اسد شنیده می شود. هماکنون صدای انقلاب از فرودگاه بین المللی دمشق شنیده میشود!
اگر بشار از سلاحهای شیمیایی علیه مردم سوریه استفاده کند معنای آن این است که او به صدام دوم در خاورمیانه تبدیل خواهد شد و این کار میخ آخر بر تابوت او خواهد بود.
منبع: الشرق الاوسط