ششمین دور مذاکرات هسته ای، پیش از پایان مهلت توافق موقت ایران و ۱+۵ در ۲۰ ژوییه، در حالی ادامه دارد که لوران فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه شب گذشته از “اختلاف رویکرد” میان روسیه و دیگر اعضای گروه ۱+۵ در روزهای اخیر خبر داده است.
به گفته آقای فابیوس هیچ یک از موارد اصلی اختلاف در این مذاکرات حل نشده و آمریکا از وزرای امور خارجه کشورهای حاضر در گفت و گوها خواسته که به وین بروند.
به گزارش رویترز، وزیر خارجه فرانسه گفته است: «تاکنون گروه ۱+۵ هماهنگ عمل میکرد، اما در چند روز گذشته نمایندگان من در این مذاکرات شاهد مواردی از رویکردهای متفاوت بین بعضی از کشورهای حاضر و روسیه بودهاند.»
وزیر امورخارجه فرانسه در همین حال ابراز امیدواری کرده است که وحدت میان اعضای۱+۵ همچنان حفظ شود.
پیشتر خبرگزاری آسوشیتد پرس در خبری به نقل از دیپلمات های آگاه عمده اختلافات مذاکرات را میان ایران و آمریکا ذکر کرده بود
دیپلماتها و کارشناسان مسایل هستهای ایران میگویند اختلاف بین ایران و شش قدرت جهانی در گفتوگوها برای نگارش متن توافقنامه جامع بر سر تعداد سانتریفیوژها و مدت توافق است.
همچنین آسوشیتد پرس اعلام کرده است که ایران آماده است محدودیت هایی را در ازای لغو کامل تحریم ها بپذیرد با این وجود غنی سازی اورانیوم خط قرمزی است که دو طرف هنوز بر سر آن بحث می کنند.
ایران تاکید می کند با وجود آنکه هیچ برنامه ای برای دستیابی به سلاح هسته ای ندارد، اما خواستار مجوز در اختیار داشتن ۵۰ هزار سانتریفیوژ است. ایران در حال حاضر ۲۰ هزار سانتریفیوژ دارد. به گفته مقامات ایرانی، سانتریفیوژهای بیشتر برای تامین سوخت راکتورهای فعلی لازم هستند.
در این میان ایالات متحده موافق بخش بسیار کوچکی از این رقم است. بریتانیا، فرانسه و آلمان عمده پشتیبانان آمریکا هستند در حالی که چین و روسیه مایلند با هر توافقی که ایران و آمریکا به آن دست یابند، موافقت کنند.
آیت الله خامنه ای عصر دوشنبه در سخنرانی در جمع مقامات حکومتی ایران گفت که «درمساله هستهای طرف مقابل به مرگ گرفته که به تب راضی باشد.»
وی با اشاره به اختلافات اصلی در مذاکرات ایران با ۱+۵ یعنی مساله تعداد سانتریفوژها گفت: «هدف آنها این است که در موضوع ظرفیت غنی سازی، جمهوری اسلامی ایران را به ۱۰ هزار سو راضی کنند البته ابتدا از ۵۰۰ سو و ۱۰۰۰ سو شروع کردند، که «۱۰ هزار سو محصول حدود ۱۰ هزار سانتریفیوژ از نوع قدیمی است که داشتیم و داریم»، در حالی که به گفته مسئولان مربوط، نیاز قطعی کشور، ۱۹۰ هزار سو است.»
ﺳﻮ ﻳﻚ واﺣﺪ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮی اﺳﺖ جهت ﺳﻨﺠﺶ ﻣﻘﺪار ﻛﺎر ﻻزم ﺑﺮای ﺟﺪاﺳﺎزی، اﻳﺰوﺗﻮپ ﺳﺒﻚ ﻋﻨﺼﺮ اوراﻧﯿﻮم (U۲۳۵) از اﻳﺰوﺗﻮپ ﺳﻨﮕﯿﻦﺗﺮ آن (U۲۳۸) در اوراﻧﯿﻮم طﺒﯿﻌﻲ جهت اﻳﺠﺎد ﻣﺤﺼﻮل نهاﻳﻲ که از اﻳﺰوﺗﻮپ ﺳﺒﻚﺗﺮ غنیﺗﺮ اﺳﺖ. این واحد اندازه گیری بیشتر در ادبیات فنی مربوط به ساخت وتوسعه سانتریفیوژها رایج است.
از سوی دیگر علی اکبر صالحی سه شنبه شب در یکی از برنامه تلویزیونی ایران با اشاره به سخنان روز دوشنبه رهبر ایران درباره نیاز هسته ای ایران گفت: “ایشان خطوط مورد نظر و چارچوبی که باید در مذاکرات رعایت کنیم را به صرافت بیان کردند که مساله مهمی برای مذاکره کنندگان کشورمان است”.
به گفته معاون رییس جمهور ایران، “غربی ها از تعداد سانتریفیوژها به عنوان روشی برای انحراف افکار عمومی جهان استفاده می کنند. آنها برای رسیدن به اهداف مورد نظر خود تعداد سانتریفیوژها را مطرح می کنند در حالی که با میزان سوخت مورد نیاز بر اساس معیار اندازه گیری که ˈسوˈ است، تفاوت دارد”.
پایگاه اطلاع رسانی اشپیگل آلمان هم اعلام کرده است که “مهم ترین اختلاف ایران و گروه ۱+۵ بر سر تعداد سانتریفوژها است. ایران در حال حاضر دارای ۱۹ هزار سانتریفوژ است که ۱۰ هزار واحد از آنها به کار افتادهاند و ایران دست کم به ۵۰ هزار سانتریفوژ نیاز دارد، اما حالا خامنه ای این رقم را به ۱۹۰ هزار افزایش داده است.”
دکتر هرمیداس باوند، تحلیلگر سیاسی و بین المللی و استاد دانشگاه درباره وضعیت پیش آمده در مذاکرات هسته ای ایران به شرق پارسی گفت: «مذاکرات در بن بستی قرار گرفته که قبلا هم این مسئله طرح شده بود و چیز جدیدی نیست. چرا که در دوره های پیش هم عمده اختلافات درباره سانتریفیوژها بود و موضوعاتی مانند حقوق بشر و موشک های دور برد بحثهای حاشیه ای بود که نباید اصلا طرح می شد. اما در این چند روز باقی مانده قرار است جان کری هم به مذاکرات بپیوندد که احتمالا به جای کابل ترجیح می دهد به وین برود و این مذاکرات را به سرانجامی برساند.»
وی افزود: «درخواست رهبر ایران مبنی بر افزایش تعداد سانتریفیوژها که اختلاف آشکاری با تعدادی که غربی ها اعلام کردند، دارد، مذاکرات را در مرحله حادی قرار داده است و اگر وزرای خارجه نتوانند این تعداد سانتیفیوژ را به نقطه مورد تایید دو طرف برسانند وضعیت مذاکرات احتمالا با شکست مواجه می شود و آن وقت باید منتظر تصمیمات بعدی و فعالیت تندروهای ایران و آمریکا و اسرائیل بود.»
از سوی دیگر طی روزهای اخیر خبرگزاریهای بینالمللی به نقل از دیپلماتهای حاضر در محل مذاکرات از احتمال سفر جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا و دیگر وزرای امور خارجه کشورهای عضو گروه ۱+۵ به وین برای پیوستن به گفتوگوها خبر داده اند.
در روزهای گذشته عباس عراقچی و مجید تخت روانچی معاونان محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران و هلگا اشمیت معاون کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای رایزنی در مورد متن توافقنامه جامع دیدار کرده بودند.
مایکل مان سخنگوی کاترین اشتون نیز پیشتر اعلام کرده بود این دیدار سخت ولی سازنده بود و شکلی کاری و عملی داشت.
در آغاز تازهترین دور از مذاکرات، عباس عراقچی گفته بود که «متنی برای نگارش آماده شده اما تقریبا در مورد تمام موارد مطروحه، اختلافنظرهایی داریم و برای نزدیک شدن دیدگاهها هنوز خیلی کار داریم و به جلسات متعددی نیاز است تا روی مفاهیم به توافق برسیم و بتوانیم آن را روی کاغذ بیاویم.»
مهلت توافقنامه موقت اتمی پایان تیر ماه به پایان میرسد. طی روزهای آینده نمایندگان طرفها فرصت دارند به توافق برسند یا – به گفته معاون وزیر خارجه ایران – زمان مذاکرات را تمدید کنند یا پایان آن را اعلام کنند.