ورود سرمایه گذاران خارجی به بازار سرمایه ایران در صورتی امکانپذیر است که محدودیتها در حوزه بانکی با حذف تحریم های بین المللی علیه این کشور برداشته شود.
با توجه به وجود تقاضاهای شرکت های اروپایی برای پیوستن به بازار بورس ایران، باید اذعان داشت وجود تحریم ها علیه نظام بانکی ایران تحقق این امر را در شرایط کنونی ممکن نخواهد ساخت و فقط با رفع کامل محدودیتها ورود سرمایه گذاران خارجی محقق خواهد شد.
در حال حاضر به نظر می رسد با روی کار آمدن دولت روحانی و تلاش دولت جدید برای بهبود شرایط سیاسی ایران در عرصه بین المللی، بسیاری از تحلیلگران بازار سرمایه را برای ورود سرمایه های خارجی به بورس ایران امیدوارکرده، ولی تحقق چنین امری به گفته رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار “کاملا در گرو رفع محدودیتها در حوزه بانکی کشور ایران است”
ناگفته نماند که تاکنون صراحتا نامی از شرکتهای اروپایی متقاضی برای پیوستن به بازار بورس ایران از سوی مسوولان اعلام نشده و فقط در اخبار رسانه های داخل ایران به طورمشخص از بازدید رئیس مجلس اندونزی از بورس این کشور اخباری اجمالی منتشر شده است.
با اینکه پس از روی کار آمدن دولت یازدهم هیئت های خارجی به ویژه شرکتهای اروپایی برای ورود به بازاربورس ایران ابراز تمایل کرده اند، ولی باید اذعان داشت که به علت محدودیت هایی که در حوزه بانکی با اعمال تحریم ها وجود دارد، چنین امکانی دستکم در شرایط کنونی برای آنان ایجاد نخواهد شد.
بر اساس گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار ضمن اعلام آمادگی این سازمان برای توسعه همکاری بین ایران و اندونزی، به گسترش فعالیتها در دو زمینه بازار سرمایه اسلامی و کارگزارن به منظور افزایش همکاریهای بازار سرمایه میان دو کشورتاکید کرده است.
ناگفته نماند که با وجود تحریم ها بر روی نظام بانکی ایران رئیس مجلس اندونزی خواستار راه اندازی بازار سرمایه اسلامی دراین کشور از سوی ایران شده است. همچنین با راه اندازی معاملات بورس آنلاین این امکان برای سرمایه گذاران خارجی ایجاد خواهد شد که بتوانند در بورس ایران به معامله سهام خود بپردازند. تحقق این امر نیز در گرو رفع تحریم های علیه ایران است و امید می رود با توجه به ایجاد فضای مثبت در سطح بین المللی در آینده چنین امری امکانپذیر شود.
با توجه به ضرورت معاملات مجازی وحذف رفت و آمدها، همچنین درراستای استقرار بانکداری الکترونیک و نیز امکان خرید سهام بورس و اوراق بهادار به صورت الکترونیکی سامانه معاملات بورس آنلاین حدود چهار سال گذشته در کشور ایران راه اندازی شد و از این طریق اقشار مختلف بدون واسطه کارگزار، معاملات خود را در بورس انجام می دهند.
از سوی دیگر بعد از روی کار آمدن دولت روحانی به نظر می رسد با باز شدن درهای جهانی به سوی ایران ورود بورس ایران در تعاملات جهانی به مانند گذشته تسهیل شود.همچنین با رفع مشکلات پیوستن بورس تهران به فدراسیون جهانی بورس ها می توان به عضویت بورس ایران به جمع بزرگترین بورس های دنیا خوش بین بود.
گفتنی است فدراسیون جهانی بورس ها مهمترین فدراسیون جهانی بازارهای سرمایه است که بورس کشور ایران از سال ۱۹۹۵ عضو آن بوده است. اما ناگهان در اکتبر ۲۰۱۱ نام بورس تهران از فهرست این فدارسیون جهانی به بهانه عضویت نداشتن ایران در سازمان بین اللملی کمیسیون های اوراق بهادار(آیسکو) و نیزرعایت نشدن استانداردهای مورد نظر سازمان مذکورحذف شد.
در آن زمان سازمان بورس و اوراق بهادار ایران علل لغو عضویت خود را صرفا سیاسی اعلام کرد، زیرا این اتفاق پس ازآن روی داد که راهکارهای دولت احمدی نژاد در دیپلماسی هسته ای به بن بست خورد و اعمال تحریم های بین المللی علیه کشور ایران نیز شتاب گرفته بود. به گفته مدیربخش مطالعات فداراسیون جهانی بورس های اوراق بهادار در مصاحبه با همشهری “در پاییز امسال و همزمان با سفررئیس جمهور ایران به نیویورک، قول مساعدت برای عضویت مجدد کشور ایران در فدراسیون جهانی بورس ها به رئیس سازمان بورس ایران درلوگزامبورگ و طی دیدار با دبیر کل آیسکو داده شد”.
در حال حاضر در پی توافقات هسته ای کشور ایران در ژنو و گشوده شدن درها به روی بازار سرمایه ای این کشور، خبر از مثبت بودن کارگروه فنی آیسکو جهت پذیرش درخواست عضویت کشور ایران به گوش می رسد، زیرا طبق نظر این کارگروه عضویت کشور ایران به لحاظ فنی فاقد مشکل است.
رونق بازار سرمایه گذاری و نیز بازار سهام ایران با تسریع در روند خصوصی سازی و هدایت سرمایه ها به سوی بورس امکانپذیر خواهد شد، ضمن اینکه هم اکنون راه اندازی صندوق ارزی ایرانیان خارج از کشوردر دستور کاردولت یازدهم قرارگرفته و این امر با اقداماتی که از سوی سازمانهای بورس و اوراق بهادار و سرمایه گذاری خارجی و نیز کمک های فنی و اقتصادی که در حال انجام است، عملیاتی خواهد شد.
به هر حال با خوش بینی به گام های بعدی توافقات ژنو می توان وضعیت مثبتی را در روند ورود سرمایه گذاران خارجی به بازار بورس ایران متصور بود، به طوری که در آینده بتوان از تمامی ظرفیت های ممکن سرمایه گذاری خارجی در بازار سرمایه استفاده کرد و با وضع مقررات تخصصی در حیطه بورس به سردرگمی های سرمایه گذاران خارجی پایان داد. اما در این راستا ایجاد قوانین تشویقی و حمایت سرمایه گذاری خارجی در بازار سرمایه امری ضروری است.
ارزش بورس ایران از مرز ۴۱۲ هزار میلیارد تومان عبور کرد
با روی کار آمدن دولت یازدهم و به دنبال آن توافقات انجام شده در ژنو و تاثیرات آن بر اقتصاد ایران، شاهد بودیم که تنها در یک ماه گذشته شاخص کل بورس از مرز ۸۶ هزار واحد عبور کرده و ارزش بازار سرمایه را به بیش از ۴۱۲ هزار میلیارد تومان رسانده است. این رقم برای چهل و هشتمین بار رکورد شاخص بورس را به تثبیت رساند. این درحالی است که در ابتدای سال ۹۲ شمسی شاخص بورس از عدد ۳۸ هزار و ۴۰ واحد آغاز شده بود.
براساس گزارش عملکرد ۱۰۰ روزه دولت یازدهم ایران در زمان شروع رسمی فعالیت کابینه دولت تا صدمین روزشاخص ارزش بورس به ۳۹۷ هزار میلیارد تومان رسید که از رشد ۱۴۰ هزار میلیاردی برخوردار بود. هم اکنون این رقم از مرز ۴۱۲ هزار میلیارد تومان عبور کرده است.
به گفته رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار ایران در حال حاضر ارزش بورس اوراق بهادار تهران با ۱۴۲ درصد رشد به بیش از ۴۱۲ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. این در حالی است که در سال گذشته (۱۳۹۱ شمسی) ارزش معاملات بالغ بر ۱۱۰ هزار میلیارد تومان بوده است.
گفتنی است در سال ۱۳۹۲ تا آذر ماه ارزش کل دادوستدها در مجموعه بازار سرمایه ایران به ۱۳۰ هزارمیلیارد تومان، معادل ۴۳ میلیارد دلار رسیده است. آمار و ارقام حاکی از آن است که التهابهای موجود در بازار ارز و طلا سرمایه های سرگردان را به سمت بازار بورس سرازیر کرده است، به طوری که پس از دور دوم مذاکرات ژنو در اواخر نوامبر شاخص کل بورس از محدوده ۷۷ هزار و ۱۱۸ واحد هم اکنون از کانال ۸۶ هزار واحد عبور کرده است.
بر اساس آخرین آمار، در ماه جاری شاخص کل بورس تهران از ۳۸ هزار و ۴۱ واحد در ابتدای سال جاری هم اکنون به ۸۴ هزار و ۳۸۵ واحد رسیده که با بازده ۱۲۲ درصدی همراه بوده است. سال ۹۲ را می توان سالی طلایی برای بازار سرمایه ایران بعد از یک دوره رکود معرفی کرد.
همچنین بر اساس عملکرد ۱۰۰ روزه دولت یازدهم و طبق اظهارات سخنگوی سازمان بورس اوراق بهادار، ارزش دو بازار بورس و فرابورس رقمی بالغ بر ۵۰۰ هزار میلیارد تومان بوده است.
بنابراین با تحقق توافقات در عرضه مسایل هسته ای ایران دریچه ای روشن به روی سهامداران داخلی و خارجی گشوده شده است که با کمرنگ شدن تحریم ها در آینده امیدواری ها در زمینه افزایش شاخص بورس و پیوستن سهامداران خارجی به بازار بورس ایران پررنگ تر خواهد شد.