منابع اروپایی در گفت و گو با «الشرق الاوسط»: تهران اعلام کرد، آماده بررسی «فراگیر منطقهای» پرونده موشکی خود در منطقه است
پاریس: میشال ابونجم
«اگر ایران بخواهد بر ما حساب باز کند تا همه خسارتهایی را که تحریمهای آمریکایی به آن وارد میکنند را جبران کند، سرخورده خواهد شد چرا که ما قادر به این کار نیستیم».
منابع دیپلماتیک اروپایی وضعیت مکانیزم مالی را که فرانسه، بریتانیا و آلمان قصد دارند پس از چهار ماه بحث و مذاکره بین سه کشور اروپایی و ایران، در اندک روزهای آینده راه اندازی کنند اینگونه خلاصه میکنند.
پس از اینکه بلژیک، لوگزامبورگ و اتریش حاضر نشدند این مکانیزم در کشورشان مستقر شود، سه کشور اروپایی امضا کننده توافق هستهای با تهران، بر «ثبت مکانیزم» در پاریس به توافق رسیدند. البته این اعلام به این معنی نیست که آماده راه اندازی فوری باشد، دلیل آن هم مسائل «فنی» است که هنوز به برخی مقدمات نیاز دارند که در پایتخت سه کشور باید تدارک دیده شوند.
آنچه این منابع دیپلماتیک میگویند، پیشاپیش سقفی را که مکانیزم اروپایی نمیتواند از آن تجاوز کند، مشخص میکند. آنچه مسائل را بغرنجتر میکند اینکه روابط تهران اروپا از دو ماه پیش وارد مرحله «تنش» شد که دیگر پنهانی نیست. دلایل آن هم بسیارند. فرانسه که در دفاع از توافق هستهای بسیاراصرار نشان میدهد، خود تحریمهایی بر سیستم اطلاعاتی ایرانی وضع کرد به دلیل طراحی حمله تروریستی در ماه ژانویه گذشته علیه گردهمایی مخالفان حکومت ایران در حومه پاریس.
پس از آن اتحادیه اروپا به اتفاق تحریمهای اضافی برتهران وضع کرد که «تا حدودی نمادین باقی ماندند» آن هم به دلیل فعالیتهای تروریستی در خاک کشورهای اروپایی(فرانسه، بلژیک، دانمارک و هلند). اما مسئله در این حد باقی نماند چرا که اروپاییها سه پرونده دیگر را هم در دست دارند: برنامه موشکهای بالستیک تهران و سیاستهای منطقهایاش که « برهم زننده ثبات» محسوب میشود طبق توصیف ادبیات اروپایی و امریکایی و پرونده حقوق بشر.
وزیر خارجه فرانسه ژان ایو لودریان روز ۲۳ به صورت مستقیم ایران را تهدید کرد که چنانچه گفتوگوهای کنونی با آن کشور در خصوص برنامه موشکی و سیاست منطقهای به نتیجه نرسد، با تحریمهای فرانسوی-اروپایی روبه روخواهد شد، تا عمق «ناامیدی» اروپا از تصلب ایران خبر دهد.
مانند همیشه پاسخ تهران این بار نیز سریع رسید. وزیر دفاع تأکید کرد که برنامه موشکی «دفاعی» است و مشمول توافق هستهای و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت نیست و علاوه برآن اصلا موضوع قابل مذاکره نیست.
برخلاف گفته سخنگوی وزارت خارجه ایران بهرام قاسمی که تهران در باره این مسئله با اروپاییها «گفتوگو نمیکند»، منابع اروپایی نزدیک به آنچه در ارتباط با تهران در جریان است به «الشرق الاوسط» گفتند که این موضوع مطرح شده و موضع «دفاعی» تهران این گفته است که: آماده مذاکره درباره برنامه خودمان در چارچوب برنامه بررسی «منطقهای شامل» در خصوص پرونده موشکی در منطقه هستیم.
در هرحال به نظر اروپاییها تهران «پاسخ خوبی را به خوبی نداد» یعنی اینکه با اروپا آن طور که از توافق هستهای دفاع کرد تا ایران بتواند علیرغم تحریم امریکایی از آنچه برایش مهیا میکند استفاده کند، اما ایران در بقیه پروندهها از خود «نرمش» نشان نداد.
اروپاییها به طور کلی خود را در برابر دو مسیر موازی میبینند:اول پایبندی به توافق هستهای و مکانیزمی که پاریس، لندن و برلن تلاش میکنند آن را به پیش ببرند. دوم پیوسته آن را نقد میکنند و به او بفهمانند که اروپاییها «واقعا» میدانند تهران در پروندههای مورد اختلاف چه میکند.
از طرفی دیگر اتحادیه اروپا نمیخواهد با واشنگتن «قطع رابطه» کند و در همین حال به ادامه داد و ستد تجاری با تهران ادامه میدهد و از فرصتهای اقتصادی که بازار گستردهاش برایش مهیا میکند، استفاده کند.
