اقتصاد ایران در کما به سر می برد، قیمت کالاها و مایحتاج عمومی مردم بار دیگر روند صعودی پیدا کرده است. حرف های امید بخش دولت یازدهم به اتمام رسیده است. کالاهای چینی و بی کیفیت بیشتر از قبل در بازار دیده می شود. دولتمردان ایران این بار از مشکلات و چالشها سخن به زبان می آورند.
رییس جمهور یازدهم آمار دولت گذشته را دروغ می شمارد، معاون اول او از رو به رو بودن با مشکلات پیچیده در اقتصاد و معیشت مردم می گوید، وزیر اقتصاد از نبود منابع مالی خبر می دهد، وزیر صنعت، معدن و تجارت هم از آخرین نفس های بخش صنعت، گرانی خودرو و … می گوید اما همه اینها از جمله مشکلاتی است که از دو دولت گذشته به ارث باقی مانده است.
در بازار تهران و شهرک های صنعتی این استان روند فروش، تولید و فعالیت به پایین ترین سطح ممکن رسیده است. محمد علی تولید کننده قطعات ماشین آلات صنعتی است. او ۲۰ سالی است که وارد این حرفه شده ولی در گفتگو با شرق پارسی به صراحت می گوید که در سه سال گذشته میزان تولیدش۵۰ درصد کاهش یافته و او بخش عمده ای از سرمایه اش را کم کرده است. این تولید کننده قطعات در ادامه صحبت هایش به حضور کالاهای چینی اشاره می کند و می گوید: در سال های اخیر دروازه های کشور به روی کالاهای کشور چین باز شده است و دلیل این اقدام را هیچ کس نمی داند اما در هر صورت دولت گذشته علت اصلی وضعیت کنونی محسوب می شود.
شهریار یکی دیگر از تولیدکنندگان است که به دلیل وجود کالاهای چینی، قوانین دست و پاگیر، نبود دستگاهی برای حمایت و … تولید خود را کاهش داده است. وی خود در این زمنیه می گوید: در مقطعی از زمان به دلیل مشکلات مالی ۸۰ درصد کارگران را به مرخص اجباری و بدون حقوق می فرستیم چرا که براساس محاسبات مالی توان پرداخت حقوق آنان را در نداریم. این فعال صنفی ادامه می دهد: درصورتی که مشکلات همچنان ادامه پیدا کند و دولت توان حل آن را نداشته باشد کارخانه را تعطیل و سرمایه خود را در بخش های دیگر استفاده خواهم کرد.
حاج عبدالله یکی دیگر از فعالان تولید کننده و عرضه کننده تجهیزات صنعتی است و ۶۹ سال سن دارد. در بازار تهران حجره او یکی از حجره ای قدیمی محسوب می شود از او دربارهمشکلات موجود در حرفه و صنعتش پرسیدیم. او در جواب گفت: کارخانه ای که روزگاری با ۱۰۰ درصد توان به تولید مشغول بود و ۳۰۰ پرسنل داشت اینک با ۲۰ تا ۳۰ درصد توان تولید می کند و تعداد پرسنل آن به ۵۰ نفر رسیده است؛ خب این یعنی رسیدن به آخر خط و فکر می کنم در صورتی که ادامه داشته باشد من و فرزندانم راهی دیگر برای ادامه زندگی در پیش بگیریم.
او می گوید: صحبت های دولتمردان در ابتدا برای برخی از همکاران شیرین بود اما حال که از نبود منابع سخن می گویند بخش عمده ای از فعالان صنفی با ناامیدی چشم به آینده دوخته اند و می پرسند آیا تحریم ها برداشته می شود؟ یا اینکه آیا اگر تحریم ها برداشته شود مشکلات حل می شود و … .
سید عباس هم همین مشکلات را دارد، او نیز همانند حاج عبدالله پیر تولید کنندگان به شمار می آید با ۷۵ سال سن. از او دربارهمشکلات صنعت و حرفه اش پرسیدیم و در پاسخ می گوید: به دلیل تصمیمات بخش دولتی و عدم حمایت آنان دو کارخانه را در منطقه ورامین تعطیل کرده است و اینک تنها یک کارخانه با ظرفیت محدود را اداره می کند. حال که دولت جدید هم بر سرکار آمده است به دلیل مشکلات بین المللی و چالش های اقتصادی نتوانسته گره ای از مشکلات ما باز کند البته می دانیم که باید به دولتی های کنونی زمان بدهیم.
وی ادامه می دهد: اگر دولت بتواند واردات کالاهای چینی را محدود کند و کمی از سیاست های حمایتی که در گذشته شکل گرفت بکاهد به طور یقین ما می توانیم برای حضور پررنگ تر و فعالیت جانی دوباره بگیریم چراکه سیاست های دولت گذشته صنعت و اقتصاد ایران را زمین گیر کرد.
پس از شنیدین صحبت های فعالان صنفی به سراغ یکی از کارشناسان اقتصادی رفتیم تا از زبان وی اخرین وضعیت اقتصادی ایران را بررسی کنیم. دکتر منصور کمال نیا، مدرس دانشگاه است و در دفتر کارش کتاب های بسیاری مشاهده می شود؛ کتاب هایی که عموما مرتبط با بخش اقتصادی است. او به شرق پارسی می گوید: چالش های کنونی تماما مرتبط با تحریم های اعمال شده با ایران نیست بلکه بخشی از آن به سوء مدیریت در تمامی بخش های کشور باز می گردد.
وی ادامه می دهد: البته این درست است که تحریم ها موجب شده است اقتصاد ایران در شرایط ویژه قرار بگیرد اما چرا دولتمردان وقت که خود مسبب به وجود آمدن تحریم ها شدند اقداماتی در راستای مقابله و پیشگیری انجام ندادند، در حالی که احمدی نژاد و یارانش به خوبی می دانستند تحریم های تصویب شده برای اقتصاد ایران بسیار مشکل آفرین خواهد بود.
این مدرس دانشگاه تصریح کرد: براساس دیدار هایی که با برخی از صاحبان صنایع که عمدتا از دوستان هستند شاهد صحبت های آنان در خصوص نبود امکانات و اعلام وضعیت قرمز در بخش صنعت بوده ام که این برای کشور بسیار نگران کننده است و من و همکارانم معتقد هستیم درصورتی که غرب دیگاه به وجود آمده از ایران در ۸ سال گذشته را تغییر دهد، گفته های دولت یازدهم را باور کند و سخنان رییس دولت یازدهم ایران درباره صلح را بپذیرد می توان امید داشت که بخشی از تحریم ها از میان برداشته شود. البته پس از برداشتن تحریم ها نیز ایران به مدیریت نیاز دارد و این توان مدیریتی در دولت کنونی وجود دارد.
به گفته کمال نیا، فاصله گرفتن از هیچ کشوری برای اقتصاد ایران خوب نیست. برای رشد و توسعه باید با تمامی کشور ها مذاکره کرد. امروز چین به دلیل دوری ایران از اروپا و تحریم های اعمال شده بازار ایران را در اختیار گرفته است و این مهم برای اقتصاد ایران بسیار زیان بار بوده و اگر این روند حضور همچنان ادامه یابد شاهد برشکستگی واحد های تولیدی و تجاری ایران خواهیم بود چرا که همان طور که وزیر صنعت، معدن و تجارت گفته است شاهد نفس های آخر بخش صنعت ایران هستیم.
این مدرس دانشگاه روابط با چند کشور که در دوره دولت گذشته شکل گرفت را اشتباه می داند و می گوید: در دولت های نهم و دهم اشتباهات بسیاری صورت گرفت و تاوان آن را ایران داد، ملت ایران. در دو دولت گذشته رییس جمهور به سراغ رهبران کشورهایی رفت که خود نیازمند کمک بودند و هیچ منابع مالی برای رفع بحران های خود در اختیار نداشتند حال چرا رییس دولت اشتیاق فراوانی به همکاری با آنان داشت جای سؤال و تامل دارد.
بدون شک برای پیش برد و توسعه صنعت و به ویژه اقتصاد ایران باید با تمامی کشورها در ارتباط بود و این مهم در دولت یازدهم دیده شده است چرا که سفر به نیویورک گویای این مهم است. دیدار با کشورهای صاحب صنعت اتفاق مهمی است که می تواند بار دیگر سرمایه گذاران خارجی را به ایران باز گرداند و در صورتی که این سرمایه های به ایران باز گردد شاهد رشد و ترقی در اقتصاد خواهیم بود.
سخن با دکتر کمال نیا به اتمام می رسد و در ادامه به سراغ نماینده پارلمان بخش خصوصی رفتیم. دکتر جمشید عدالتیان عضو کنونی و با سابقه اتاق ایران و تهران. او حرف های بسیاری برای گفتن دارد و در ابتدادربارهتعطیلی کارخانه های صنعتی کشور اینگونه می گوید: برخی از همکاران ما واحد های تولیدی خود را تعطیل کرده اند و اکنون از طریق دفتر یک دفتر و استفاده از نام تجاری خود مشغول به فعالیت هستند. تولید کنندگان چینی امروز هر کالایی که تصور می توان کرد را تولید و به بازار ایران ارسال می کنند. برهمین اساس بخشی از کارهایی که با نام برند ایرانی روانه بازار می شود همان کالای چینی است.
وی ادامه می دهد: در سال ۸۹ مرحله بسته بندی در برخی از کارخانه های ما انجام می شد اما پس از مدتی تولید کنندگان با همتایان چینی خود به توافق رسیدند که بسته بندی نیز در چین انجام شود و تنها توزیع و فروش به عهده طرف ایرانی باشد. دلیل این اقدام هم نداشتن تعهد به مسائل کارگران است که شامل بیمه ، حقوق و … است.
این فعال بخش خصوصی تصریح می کندکه برای رفع بحران ها باید به دولت زمان داد. همه به خوبی می دانند که طرح های یکصد روزه که دولت مطرح کرده است باید مرحله ای باشد و هیچ دولتی نمی تواند یکصد روزه مشکلات را برطرف کند. بنابراین باید وقت کافی به دولت یازدهم داده شود.
تولید کنندگان و فعالان بخش خصوصی باید صبر و امید داشته باشند چراکه آنان در زمان جنگ حاضر بوده و دیده اند که پس از عبور از مشکلات چگونه می توان از صبری که داشته اند بهره برداری کنند. شرایط امروز هم همانند دوران جنگ تحمیلی است شاد هم سخت تر اما همان طور که یک بار توانستیم از مشکلات عبور کنیم امیدوار هستیم بار دیگر هم بتوانیم و کشور را از این بحران خارج سازیم.
وی می گوید: خوب است که مسئولان دولت کنونی آمار واقعی را به مردم بگویند چرا که مردم باید از تمامی مشکلات آگاه باشند. دولت به پشتوانه همین مردم به روی کار آمده و باید به آنان بگوید که در هشت سال گذشته چه بر سر اقتصاد ایران آمده است و بهتر است که مردم نیز به دولت اطمینان کنند.