داروخانه ای در ایران – گفته می شود حدود ۶ میلیون نفر در ایران تحت تأثیر تحریم ها با مشکلاتی در تأمین داروی مورد نیازشان روبرو شده اند – عکس از گتی ایمجیز
با اقدام اخیر دولت ایران در حذف ارز مرجع، بازار دارو، چه داروهای وارداتی و چه داروهای ساخت داخل در ایران، دچار بحرانی تازه و سردرگمی شده است.
گفته می شود اکنون آشفتگی در بازار دارو، نوسانات ارز و مشکلات دیگر در این زمینه موجب شده است واردکنندگان مستقل دارو هم از وارد کردن این کالا منصرف شوند.
خبرگزاری مهرشنبه این هفته در مطلبی نوشت، “حذف ارز مرجع موجب شده است وضعیت بازار دارویی کشور در شرایط بحرانی قرار بگیرد به طوری که در مقاطعی شاهد کمبود برخی اقلام دارویی وارداتی بودیم.”
محمدجواد نظری‌مهر عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس ایران گفته است: “بسیاری از داروخانه‌ها داروی مورد نیاز بیماران را در اختیار دارند اما متأسفانه برخی از آنها داروها را دپو کرده‌اند.”
نظری‌مهر افزود: “ما از آن بیم داریم که دارو در داروخانه‌ها آن‌قدر بماند که کسی آنرا خریداری نکند به‌گونه‌ای که حتی فاسد شود چرا که داروخانه‌ها این داروها را نگهداری می‌کنند تا ببینند وضعیت قیمت و کمبود دارو چگونه خواهد شد.”
به گفته وی “نوسانات ارز و مشکلات قیمت دارویی موجب می‌شود اگر کسی قصد واردات دارویی را داشته باشد باید یک ماه به دنبال دریافت مجوز از بانک مرکزی بوده و در این مدت باید داروها در کشتی بماند که در این شرایط فرد باید علاوه بر آن‌که پول کشتی معطل مانده را پرداخت کند باید در نوسانات ارز دارویی نیز دست و پا بزند.”
خبرگزاری آسوشیتدپرس هم روز سه شنبه در گزارشی از بحران دارو در ایران نوشت، “کسب و کار فروشندگان دارو در بازار سیاه ایران در حالی رونق یافته که تحریم‌های غرب علیه برنامه هسته‌ای این کشور به صورت غیرمستقیم روی منابع تأمینی جهت ادامه کار بیمارستان‌ها و مراکز درمانی و بهداشتی کشور تأثیر گذاشته و بسیاری از مردم از سر ناچاری به کانال‌های زیرزمینی و غیررسمی به عنوان تنها راه تهیه دارو و نجات جان عزیزان خود روی آورده‌اند.”
با این همه و به‌رغم رونق بازار سیاه دارو، بهای بالای این محصولات بدان معناست که برای بسیاری از ایرانیان امکان تهیه کالای درمانی مورد نیاز از مجاری غیررسمی نیز وجود ندارد.
تأثیر فشارهای فزاینده در تمامی ابعاد بخش بهداشت و درمان کشور به چشم می‌خورد و برای بسیاری یادآور گسترش گزندگی تحریم‌ها به جنبه‌های مختلف زندگی مردم ایران است. در ماه‌های اخیر قیمت فیلم رادیولوژی ۲۴۰ درصد افزایش داشته، گاز هلیوم جهت «ام‌آر‌آی» تا ۶۶۷ درصد جهش قیمت داشته و فیلتر مخصوص دیالیز کلیه ۳۲۵ درصد گران‌تر شده است. بهای یک دوره شیمی‌درمانی بیماری سرطان نیز از ۸۰ میلیون تومان در سال گذشته به رقم سرگیجه‌آور ۲۰۰ میلیون تومان رسیده است.
در همین حال دست‌اندرکاران بازار سیاه نیز روش‌های واردات اقلام مورد نیاز خود را یافته‌اند و گاه با استفاده از مجاری موجود قاچاق به داخل کشور و گاه به شیوه حمل دستی توسط مسافران کار خود را به پیش می‌برند. اما همان گونه که انتظار نیز می‌رود چنین روندی در نهایت قیمت‌های باز هم به مراتب بالاتری را به مشتریان نیازمند این محصولات تحمیل می‌کند.
بحران دارو در ایران و مشکلات ارزی در این زمینه در صحنه دیگری هم خود را نشان داد. بعضی معتقدند برکناری مرضیه وحید دستجردی، وزیر پیشین بهداشت ایران از کابینه آقای احمدی نژاد در دی ماه ۹۱ در پی اظهارات او در زمینه بودجه بیمارستان ها و اقلام مورد نیاز آنها صورت گرفته است.
وحیددستجردی مدعی شده بود که بودجه ۶۵۰ میلیون دلاری تصویب شده برای مخارج نظام درمانی کشور، کمتر از یک‌چهارم آن چیزی است که برای ادامه کار بیمارستان‌ها و داروخانه‌های دولتی و تأمین اقلام مورد نیاز آنها لازم است.
اما از سوی دیگر به نظر می رسد بحران دارو و درمان در کشور ریشه های مدیریتی هم دارد.
رئیس انجمن داروسازان ایران در گفتگو با مهر با عنوان این مطلب که داروخانه های کشور در حال جان دادن هستند، گفت، ” نظارت منفی دولت بر دارو در سالهای گذشته باعث شده تا وضعیت دارو در کشور بحرانی شود، گفت: دولت با دادن یارانه به دارو، داروخانه ها و صنعت داروسازی کشور را ورشکسته کرده است.”
مژدهی آذر ادامه داد: “سود پایین فروش دارو، داروخانه ها را به فلاکت انداخته است و این در حالی است که تغییر قیمت دارو خیلی کمتر از افزایش نرخ تورم بوده است.”
رئیس انجمن داروسازان ایران گفت: “اتخاذ چنین سیاستی در سالهای گذشته باعث شد تا داروهای ایرانی در داروخانه های کشور پاکستان یافت شود.”
