ترانه «طار البلد/کشور به باد رفت» بازتابی «اتمی» ایجاد کرد و تیتر اول اخبار سیاسی شد
لندن: جوسلین ایلیا
نشان برجسته راغب علامه فوق ستاره لبنانی، صدای زیبا و اجرای دوست داشتنی اوست. ترانههایش با لحنی که از صمیم قلب برمیخیزند ازعشق میگویند. اما صدای راغب امروز در ترانه جدیدش با عنوان «کشور به باد رفت» فریاد ملی پرطنینی در لبنان ایجاد کرد. صدایی سرشار از اندوه و آتش دل و غم. کلمات ترانه را که نزار فرنسیس نوشت از اوضاع کشور و رنج مردمش در بی قانونی و درد کشیدن از اوضاع سختی که لبنان تجربه میکند میگویند. کشوری در دل بحرانهای سیاسی و اقتصادی که مردم را فلج کرده و رؤیاهایشان را به دروازه مهاجرت تبدیل کرده است.
در تماسی با راغب علامه که هماکنون در یونان به سر میبرد، غم و خستگی را که در صدایش موج میزدند، احساس کردم. به عنوان هنرمندی که اثر هنری جدیدی منتشر کرده سخن نمیگفت. به عنوان شهروندی لبنانی گفت که از آنچه «تحقیر در کشوری که رشوه در آن به صورت قانون درآمده و تحقیر خود قانون شده است» خسته شده است.
راغب سخنش با الشرق الاوسط را از داستان ترانه شروع کرد. گفت با شاعر نزارفرنسیس تماس گرفته بود تا کمی درد دل کند از اوضاع کنونی لبنان. جواب فرانسیس این بود: «چیزی دارم که آتشت را آرام کند. کلماتی دارم که از اندوه و خشمت میگویند». راغب کلمات ترانه «طارالبلد» را شنید که میگوید: «صار الوقت/وقتش رسید… صار الوقت یا ناس/مردم وقتش رسیده… نصرخ علی العالی/ بلند فریاد بکشیم… مافی وقت/وقتی نمانده… طار البلد یاناس وین العداله/کشور به باد رفت عدالت کجاست…» آهنگساز جان ماری ریاشی موسیقیاش را ساخت که راغب آن را فوق العاده توصیف میکند چون با کلمات میخواند هم در انتخاب سازهای موسیقی هم روش نواختن.
راغب یادآوری کرد، ترانه را فقط یک بار خوانده و ضبط کردند و این بی سابقه است. بعد از اینکه فرانسیس اولین تلاش برای خواندن ترانه را شنید از من خواست دیگر تکرارش نکنم چون احساس در آن از قلب میجوشید. بازتاب صدا درد حقیقی بود که به درون قلب و عقل هر لبنانی فرو میرود که از اوضاع لبنان خسته شده است. راغب در ادامه توضیح داد: «ترانه را خواندم و همان بار اول ضبط شد. حتی کلمات را حفظ نکرده بودم اما بسیار خوشحالم از این کار چون ترانه واقعا گویا و صادق است و نمایش و تظاهر در آن راه ندارد… ترانه از وضع دردناک ما میگوید، فریادی است که باید به روی سیاستمدارانی کشید که خودشان را سرور کشور و مردمش ساختند و آنها را به مهاجرت و فرار مجبور کردند. فرار از واقعیت زشتی که هیچ روزنه امیدی در آینده نشان نمیدهد، نه برای ما و نه برای نسلهای آینده».
این اولین بار نیست که راغب علامه ترانهای ملی با تم سیاسی میخواند. پیش از این برای ارتش لبنان خواند و برای کودک شهید فلسطینی محمد الدره. اما این ترانه « فریاد» از وضعی میگوید که لبنان در زیر سایه سیاستمدارانی از سرمیگذراند که برسراختلاف با هم به توافق رسیدند. به قول راغب، جز حمله به کشور دیگر مسئلهای آنها را گردهم نمیآورد و گرسنگی دادن به مردمش و اعمال مالیات بیحساب و کتاب.
راغب میپرسد: «چطور ممکن است نمایندهای که فقط ۸۰ رأی برای کسب کرسی نمایندگی به دست آورده، میتواند به نام مردم تصمیم بگیرد؟ چه کسی به او اجازه میدهد کشور را زیر بار قرضهایی ببرد که امکان تسویهشان نیست؟ چه کسی به او این اجازه را داده که سخنانی بر شبکههای اجتماعی منتشر کند که مردم را دچار تهوع کند؟»
راغب که از شدت دلسوزی بر لبنان یکدم جمله «حلم الاهل هربان هاجر مع الاولاد/ رؤیای خانواده گریخت، با فرزندان مهاجرت کرد» را داد میزد، تأکید کرد «مهاجرت رؤیای تهیدستان و توانگران در لبنان شد. حتی پسرم به مهاجرت فکرمیکند. دیگر نمیتواند در لبنان زندگی کند با اینکه وضعش از بسیاری از همنسلانش بهتراست و این واقعا دردناک است».
معروف است که راغب علامه رابطه خوبی با برخی سیاستمداران از جریانهای مختلف دارد اما به گفته او این دوستیها نمیتواند مانع این شود که در مقابل آنچه در لبنان اتفاق میافتد سکوت کند. دربرابر رنج و عذاب روزانهای که مردم بیچاره میکشند.
ترانه در خلاصه اخبار کانال «الجدید» پخش شد و در کانال «ام تی وی» به درخواست گزارشگر جویس عقیقی که گزارشی در باره ترانه و کلماتش تهیه کرده بود، به نمایش درآمد. راغب بازتاب ترانه را همچون بمب هستهای میبیند. قوی بود و اثر مثبت برمردم گذاشت تا در برابر این وضع سکوت نکنند و از کشور محافظت کنند پیش از آنکه به تمامی «برباد نرود».