در حالی که دور تازه مذاکرات هسته ای بین ایران و گروه ۱+۵ از روز چهارشنبه در وین آغاز می شود، وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرده است گروهی ۱۵ نفره متشکل از مقامات بلندپایه وزارت امور خارجه و وزارت خزانهداری را برای شرکت در این مذاکرات اعزام کرده است.
ویلیام برنز، معاون وزیر امور خارجه، وندی شرمن، مدیرکل سیاسی و جیک سالیوان، مشاور ارشد جو بایدن، معاون رییس جمهور آمریکا در امور امنیت ملی از جمله اعضای بلندپایه این هیئت هستند.
مقامات ایرانی پیشتر اعلام کرده بودند که ششمین دور مذاکرات هستهای ایران و کشورهای ۱+۵ احتمالا به مدت ۲۰ روز ادامه خواهد یافت.
از سوی دیگر، خبرها حاکی از آن است که هیئت مذاکره کننده ایران بهسرپرستی محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه این کشور صبح چهارشنبه برای این گفتگوها که کمتر از سه هفته مانده به پایان مدت شش ماهه توافق ژنو در روز ۲۹ تیرماه (۲۰ ژوئیه) برگزار می شود، وارد وین شده است.
علاوه بر محمد جواد ظریف، عباس عراقچی معاون امور حقوقی و بینالمللی، مجید تختروانچی معاون اروپا و آمریکا و حمید بعیدینژاد مدیرکل سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه، داوود محمدنیا مشاور وزیر امور خارجه، محمد امیری مدیرکل امور پادمانهای سازمان انرژی اتمی و پژمان رحیمیان مدیرکل حوزه ریاست سازمان انرژی اتمی ایران، در تیم مذاکره کننده هستهای ایران حضور دارند.
این دور از مذاکرات از ساعاتی دیگر با دیدار دوجانبه وزیر امور خارجه ایران و کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و سرپرست گروه ۱+۵ آغاز میشود.
امروز یازدهم تیر ویدیوی تازه ای از ظریف منتشر شده است. او در این ویدیو مذاکره هسته ای را فرصت دوباره ای می خواند که یک بار در سال ۱۳۸۴ از دست رفت و این بار نباید از دست برود.
او در بخشی از این ویدیو گفت: «تا سه هفته آینده، ما یک فرصت استثنایی داریم تا تاریخ ساز شویم و بر روی توافق نامه جامع برنامه هسته ای ایران به اجماع برسیم. به یک بحران غیرضروری پایان دهیم، که ما را از رسیدگی به چالش های مشترک باز داشته است؛ چالش هایی مانند اتفاقات هولناکی که در چند هفته پیش در عراق شاهد آن بودیم.»
او افزود: «ما می توانستیم مساله هستهای را در سال ۱۳۸۴ حل و فصل کنیم. ولی در آن زمان حرف مرا باور نمی کردند، وقتی که می گفتم ایرانی ها به فشار حساسیت دارند. دولت بوش با اصرار بر این که ما غنی سازی را به کلی رها کنیم، باعث از هم پاشیدن معامله شد. سپس آن ها به ۸ سال فشار و تحریم روی آوردند. تحریم ها فلج کننده بودند و حتی کشنده، به معنای واقعی کلمه. بیماران سرطانی ایران قادر نبودند با پول خودشان دارو بخرند؛ چرا که بانک های سراسر دنیا از سوی خزانه داری آمریکا مجبور شده بودند تا از نقل و انتقالات مالی ایرانیان جلوگیری کنند.»
ظریف با تاکید بر لزوم رسیدن به یک توافق گفت: «در حالی که تحریم ها برنامه هسته ای ما را فلج نکرد، نه ترور دانشمندان هسته ای ما و یا خرابکاری تاسیسات هسته ای هم فایده نداشت. در واقع همه این ها اثر کاملا معکوس داشت.»
اگر ایران محدودیتی را بپذیرد، موقتی خواهد بود
همچنین خبرهای تازه حاکی از آنست که عباس عراقچی و مجید تخت روانچی، معاونان وزارت خارجه ایران و از مذاکره کنندگان ارشد هسته ای گفته اند که اگر ایران محدودیت هایی را در جریان مذاکرات وین بپذیرد، موقت خواهد بود.
آقای عراقچی در گفتگویی با ایسنا گفته “میخواهیم از این ۲۰ روز استفاده لازم را برای رسیدن به نتیجه داشته باشیم. اگر به خاطر اعتماد سازی محدودیتهایی را قبول کنیم برای یک دوره زمانی مشخص و موقتی خواهد بود.”
مجید تختروانچی، معاون امور اروپا و آمریکای وزارت خارجه ایران هم است: «به هیچوجه هیچ محدودیتی را در قالب این گفتوگوها برای همیشه و مادامالعمر نمیپذیریم و در توافق ژنو هم صحبتی از همیشگی کردن چیزی نبوده است بلکه این گفتوگوها صحبت از دوره ویژهای میکند که پس از آن پرونده ایران عادی خواهد شد.»
دکتر علی بیگدلی، استاد حقوق بین الملل دانشگاه شهید بهشتی ایران، درباره حضور هیات پرتعداد آمریکا در مذاکرات هسته ای ایران به شرق پارسی گفت: «حضور هیات آمریکایی که از افراد و چهره های مختلفی تشکیل شده اند به نوعی این افراد پاسخ گوی گروه های افراطی داخل امریکا هستند که بتوانند کسانی را که در آمریکا با بحث توافق هسته ای ایران مخالفت هستند به نوعی قانع کند.»
وی افزود: «باید به این نکته هم تاکید کرد که ایران و آمریکا هر دو به دنبال این هستند که مذاکرات هسته ای در طی همین روزهای باقی مانده به نتیجه نهایی برسد و تا پیش از این هم مذاکراتی که بین ایران و آمریکا صورت گرفته بود در همین راستا بوده است. لذا نه تنها ایران بلکه هیچ کدام از کشورهای دیگر به حضور این هیات آمریکا و اشخاص خاصی که در آن حضور دارند اعتراضی صورت نگرفته است.»
به گفته این استاد دانشگاه، «وضعیت مذاکرات که تا این لحظه ادامه یافته نشان دهنده اتفاق قول اعضا برای رسیدن به توافق هست و گروه آمریکایی هم برخلاف برخی اظهار نظرهای افراطی که عده ای ارائه می دهند به دنبال توافق هستند و آقای اوباما هم در این فرصت تا قبل از انتخابات کنگره می خواهد تکلیف پرونده هسته ای ایران را خاتمه دهد.»
جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، در آستانه برگزاری این دور از مذاکرات هستهای، در مقاله ای تهدید آمیز در واشنگتن پست نوشته است که ایران در فرصت محدود باقی مانده باید بتواند ادعای خود درباره صلح آمیز بودن برنامه هستهای را عملا اثبات کند.
به نوشته جان کری، در فرصت باقی مانده تا بیستم ژوئیه، “رهبران ایران میتوانند با برداشتن گامهای لازم برای اطمینان دادن به دنیا که برنامه اتمی کشورشان صرفا صلح آمیز خواهد بود، موافقت کنند یا می توانند فرصت تاریخی پایان دادن به انزوای اقتصادی و دیپلماتیک و بهبود زندگی مردمشان، را بر باد دهند.”
به نوشته وزیر امور خارجه ایالات متحده، امکان توافق نهایی هنوز وجود دارد اما زمان رو به پایان است.
ماری هارف، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم دیروز در کنفرانس خبری با تأکید بر اظهارات جان کری گفت که دستیابی به توافق هستهای امکانپذیر اما زمان رو به پایان است.
از سوی دیگر محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران هم در جدیدترین مقاله خود با عنوان “غنیمت شمردن فرصتها و رها کردن خیالبافیها” که در روزنامه فرانسوی لوموند منتشر شده، از طرفهای مذاکره کننده با ایران خواسته است که از خیالبافی دست برداشته واقعنگر باشند.
وزیر امور خارجه ایران در مطلب خود گفته است: ایران اراده سیاسی جهت “دستیابی به یک راهحل جامع درازمدت مورد توافق طرفین” را دارد. اما گفتوگوها تنها زمانی میتواند به نتیجه موفقیت آمیزی برسد که همه طرفها به یافتن راهحلهای قابل قبول طرفین که در راستای اهداف توافق شده مندرج در توافق موقت ما میباشد، متعهد باشند.
ظریف از “تضمین اینکه برنامه هستهای ایران انحصاراً صلحآمیز باشد” و “برداشتن جامع کلیه تحریمهای شورای امنیت، همچنین تحریمهای چندجانبه و ملی مرتبط با برنامه هستهای ایران” بهعنوان اهداف توافقشده در توافق موقت نام برده است.
از سوی دیگر به گزارش تسنیم، سیدحسین نقویحسینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران با اشاره به مواضع دیپلماتهای آمریکایی در آستانه مذاکرات ایران و ۱+۵ و زیادهخواهی آنان در میز مذاکره، گفت: برداشت ما از اقدامات کارشنانه آمریکاییها این است که آنها بهدنبال بهانه برای ترک میز مذاکره هستند.
وی ادامه داد: مطالبات زیادهخواهانهای که آمریکاییها مطرح میکنند، از جمله طرح موضوعات غیرهستهای و یا ایجاد محدودیتهای خلاف .N.P.T علیه فعالیتهای هستهای ما نشان میدهد که غربیها و خصوصاً آمریکاییها نشان میدهد که آنها بهدنبال توافق نیستند.
مایکل مان: گروه ۱+۵ درباره برنامه هسته ای ایران اختلافی ندارند
در این میان سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که ریاست مذاکرات کشورهای ۱+۵ با ایران را بر عهده دارد تاکید کرده است که گروه ۱+۵ برای رسیدن به توافق جامع هسته ای در این دوراز مذاکرات مصمم است.
مایکل مان در گفتگو با خبرگزاری مهر در پاسخ به اینکه آیا وجود اختلافات داخلی میان کشورهای ۱+۵ علت برگزاری نشست هفته گذشته این کشورها در بروکسل بوده، گفت: این ۶کشور هیچ اختلافی در مورد برنامه هسته ای ایران ندارند.
این در حالی است که رویترز در گزارشی اعلام کرده بود نشست هفته گذشته در بروکسل با هدف رسیدن به اتفاق نظر میان کشورهای ۱+۵ برگزار شده بود.
مایکل مان در مورد اینکه اختلافات موجود میان ایران و کشورهای ۱+۵ در آستانه دور جدید گفتگوهای وین چیست ؟ گفت: ما معمولا در رسانه ها در خصوص محورهای مورد اختلاف صحبت نمی کنیم و تلاش می کنیم که در مذاکرات این اختلافات را کاهش بدهیم.
ظریف: تحمیل راه مذاکره نیست
به گزارش بنکر (Banker)،محمد جواد ظریف ظهر امروز درگفتگو با خبرنگاران در پاسخ به این سوال که در این مذاکرات آیا انتظارات بیش از اندازه غربیها مانعی برای پیشرفت در این دور از مذاکرات خواهد شد یا نه،گفت: هر زمانی که انتظاراتی که بیش از اندازه و یا زیاده خواهی باشد، مانع پیشرفت در مذاکرات است.
ظریف تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران هیچ چیز بیشتر از حقوق خود نمیخواهد و آماده هستیم که نگرانیهای جامعه بینالمللی را برطرف کنیم اما معتقدیم که تحمیل راه مذاکره نیست و هیچ وقت به تحمیل تن ندادیم و در این دور از مذاکرات هم تحمیل را نمیپذیریم.
به جز ایران و آمریکا، نمایندگان دیگر کشورهای شرکت کننده در مذاکرات هسته ای نیز به تازگی درباره چشم انداز مذاکرات ابراز نظر کرده اند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، ویلیام هیگ، وزیر خارجه بریتانیا گفته است: «هنوز با توافق فاصله وجود دارد و این موضوع قطعی نیست، اما ما باید تمام دامنه و چشمانداز برای رسیدن به توافق را بیازماییم.»
از سوی دیگر سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه روز چهارشنبه گفته است که دستیابی به توافق جامع تا ۲۰ جولای درباره برنامه هستهای ایران امکانپذیر است.