پرچم بریتانیا در خلیج فارس هنگام مانور نظامی. گام بعدی حضور انگلیس در منطقه چه خواهد بود؟
کمتر از یک ماه از تازه‌ترین دور تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه ایران می‌گذرد و پاسخ ایران به این تدبیر اروپا پاسخی جالب بود که درخور اهمیت است. اوایل اسفند ماه بود که وزرای خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا در نشستی در بروکسل با واردات، خرید یا انتقال نفت خام ایران را تحریم کردند.
هدف از این تحریم‌ها ممانعت از ادامه برنامه هسته‌ای جنجال برانگیز ایران از طریق محدود کردن درآمد خارجی این کشور بود. کاترین اشتون، رییس سیاست خارجی و امنیت اتحادیه اروپا تاکید می‌کند این تحریم‌ها با هدف متقاعد کردن ایران برای برگشتن به پای میز مذاکره با غرب درباره برنامه هسته‌ای آن کشور اعمال شدند.
اشتون در جمع خبرنگاران اظهار داشت: «من می‌خواهم فشار این تحریم‌ها به از سرگیری مذاکرات بیانجامد. من می‌خواهم ایران به پای میز مذاکره بازگردد تا یا پیشنهادی که ما سال پیش ارائه کردیم را بپذیرد یا گزینه پیشنهادی خود را به ما بیان کند.»
در کمتر از ۲۴ ساعت از ورود هیات عالی‌رتبه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به منظور مذاکره مجدد با مقامات ایران به تهران، شرکت ملی نفت ایران اعلام کرد ایران بریتانیا و فرانسه را تحریم کرد و فروش نفت به این دو کشور را متوقف کرد.
[inset_right]مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران: «ایران هیچگاه نفت را به عنوان ابزار سیاسی مدنظر نداشته است و قطع صادرات نفت ایران به انگلیس و فرانسه نیز نتیجه بازی های سیاسی اتحادیه اروپا است.»[/inset_right]
سال پیش آسیا بزرگترین سهم را از نفت ایران داشت؛ چین ۲۲ درصد نفت صادراتی ایران را خرید، ژاپن ۱۴ درصد و هند ۱۳ درصد، کره جنوبی ۱۰ درصد نفت ایران را خریدند تا لقب عمده مشتریان نفت ایرانی را خود اختصاص دهند. اتحادیه اروپا ۱۸ درصد نفت ایران را خرید و سهم فرانسه در این میان ۲ درصد و سهم انگلیس بسیار ناچیزتر از آن است که با اعمال این تحریم از سوی ایران آن کشور را متضرر کند یا بتواند در درآمد نفتی ایران تاثیری بگذارد.
به عبارت دیگر اعمال این تحریم‌ها از سوی ایران تنها حرکتی نمادین بود که نشان از آن دارد که آخر روز این ایران است که کنترل فروش نفت را در دست دارد. پیام ایران با اعلام این خبر همزمان با ورود نمایندگان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران روشن است. اگر اتحادیه اروپا به فکر استفاده از قراردادهای نفتی به عنوان ابزار سیاسی است، ما کنترل این ابزار را به دست داریم. البته انتظار می‌رفت مقام‌های ایرانی منسجم‌تر عمل کنند. برای کشوری مانند ایران که بدون فروش نفت فلج خواهد شد این تصمیم اگر به مقیاس بزرگتری تعمیم داده شود ناعاقلانه خواهد بود.
احمد قلعه‌بانی مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران اعلام کرد: «به رغم اعمال تحریم از سوی غرب، متقاضیان نفت کشورمان افزایش پیدا کرده‌اند و نفت ایران در هیچ شرایطی بدون مشتری نخواهد ماند.»
قلعه‌بانی اظهار داشت صادرات نفت ایران به دیگر کشورهای اتحادیه اروپا در صورتی ادامه پیدا خواهد کرد که «شرط کشورمان را مبنی بر انعقاد قرارداد ۲ تا ۵ ساله بپذیرند و شروطی را برای انعقاد قرارداد قائل نشوند… در غیر اینصورت، صادرات نفت ایران به هریک از کشورهای اروپایی که بر خلاف این جریان عمل کند، قطع خواهد شد.»
تحریم‌های اروپا با هدف وارد آوردن فشار روی ایران برای بازگشتن به پای میز مذاکره صورت گرفت و تا حدی هم مثمر ثمر بود. تهران همچنان گزینه مذاکره را رد نمی‌کند و به استقبال مقامات آژانس اتمی سازمان ملل می‌رود. اما این تازه‌ترین حرکت ایران حاکی از آن است که این کشور اولیم گام را برداشت تا در عمل نارضایتی خود از تحریم‌ها را اعمال کند.
