کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از وزاری خارجه گروه ۱+۵ خواسته برای برگزاری بخش پایانی دور ششم مذاکرات هستهای با ایران روز یکشنبه در وین، پایتخت اتریش، حضور یابند.
همزمان، جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، اعلام کرده برای شرکت در ادامه مذاکرات هستهای با ایران به وین سفر خواهد کرد. با این سر تیتر خبر میتوان دریافت که در هفته آینده نیز بزرگترین ماراتن دیپلماسی این کشور در وین در جریان خواهد بود.
حساسیت ویژه ی اخبار برای فعالان عرصه کسب و کار در وین، نه برای صدور بیانیه های سیاسی است، که در اصل برای پیشبینی فردای بازار ارز ،طلا و بورس است.
بزرگترین دغدغه تیم اقتصادی دولت دوازدهم که به جرات میتوان آن را یکی از بهترین تیم های اقتصادی دولت های پس از انقلاب دانست، خروج غیر تورمی از رکود است. ولی اینکه به چه شکلی این امر را میشود محقق نمود، سوالی است که نمیتوان پاسخ آن را به این سادگی ها یافت.
حسن روحانی، رییس جمهور ایران بار ها چه پیش و چه پس از انتخابات، «ایجاد فضای مناسب محیط کسب و کار» را وظیفه اصلی دولت در حوزه ی اقتصاد دانسته است، ولی حقیقت این است که آیا دولت تمام لوازم و ابزار لازم برای تحقق وعده هایش را در اختیار دارد؟ و در کوتاه مدت و میان مدت چه چشم اندازی پیش روی اقتصاد ایران است؟
هم اکنون پس از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها شاهد فاصله بیشتر دهک های مختلف شده ایم چرا که با اجرای نامناسب این طرح، روند رو به رشد تورم شتاب بیشتری یافته در نتیجه صاحبان ملک املاک و مستغلات به ارزش دارایی هایشان افزوده شد و بار اصلی این ارزش افزوده بر دوش دهک های پایینی فشاری مضاعف وارد کرده است.
حال با تمام موروثه نامبارکی که از دولت های دهم و یازدهم برای دولت کنونی به یادگار مانده است طبق گزارش بانک مرکزی رشد اقتصادی کشور در نه ماه منتهی به آذر ماه پارسال از منفی هفت درصد به منفی سه ممیز چهار درصد رسیده است. در حالی که کشور هنوز در شرایط اضطرار به سر میبرد و با فرض امکان فروش نفت از امکان دست یابی به سیستم نقل انتقال مالی جهانی محروم است، سر پا و زنده نگاه داشتن باقی مانده بنگاه های اقتصادی یکی از وظایف اصلی بر شمرده می شود؛ چرا که با ورشکستگی باقیمانده صنایع موج جدید بیکاری بر بحران های موجود افزوده می شود.
در این راستا ادامه سیاست قیمت گذاری های دستوری در شرایطی که بنگاه متحمل تورم فراگیر میباشد منجر به عدم صرف توسعه و یا حتا توقف تولید شده و به بلند تر شدن سطح بیکاری خواهد افزود. در حقیقت برنامه ریزان باید با فاصله از اقتصاد بخش نامه ای و با اعتماد به ساختار بازار، اجازه بدهند تا به آرامی نسبت سرمایه گذاری به تولید ناخالص ملی رشد کرده در نتیحه با تحمل کمترین تورم ممکن از رکود خارج شد.
به فرض موفقیت مذاکرات هفته های آینده چند سوال اساسی در پیش خواهد بود که پاسخ به آنها راهنمای مناسبی برای اتخاذ سیاست مناسب در روزهای پیش رو خواهد بود.
آیا این مذاکرات به نتایج مثبتی منجر خواهد شد؟
در این میان اظهار نظر آیت الله خامنهای رهبر جمهوری اسلامی ایران در مورد ظرفیت مورد نیاز غنی سازی و قبول تلویحی برای به تعویق انداختن آن گام بزرگی بود که چشم انداز بسیار رو شنی از این مذاکرات بدست میدهد، با فرض موفقیت احتمالی که بسیار محتمل به نظر میرسد میتوان انتظار داشت در کوتاه مدت در بخش هایی از اقتصاد برای امسال در بورس تهران شاهد رشدی هیجانی باشیم ولی ادامه راه نیز به هیچ وجه به این سادگی ها نیست.
در وهله اول هرچند که اوباما اختیار خوبی برای تعلیق برخی از تحریم ها دارد ولی لغو نهایی آنها نیاز به مصوبه کنگره ای سر سخت دارد که با در نظر گرفتن انتخابات چند ماه آینده ایالات متحده آمریکا، پیچیده تر هم خواهد شد که در بلند مدت یکی از نگرانی ها از روند لغو کامل تحریم ها است.
حال در سطحی دیگر اگر شاهد روند مناسب پیش رونده ای در رفع موانع بازگشت به بازارهای جهانی باشیم و فروش نفت و گاز درهای درآمدهای نفتی و گازی را برویمان بگشاید، بسختی بتوان انتظار داشت که دولت مردان از وسوسه های سیاسی دلارهای نفتی هنگفت به دست آمده پس از مذاکرات براحتی بگذرند، نحوی مدیریت ارزهای نفتی خود موضوع ای است که اگر از اصل تحریم ها مهمتر نباشد کم اهمیت تر نیست. اختصاص مستقیم به کالاهای اساسی ، فروش به بانک مرکزی و یا اختصاص به پروژه های نه تمام از تاریخ انتقال مستقیم به بخش خصوصی و در نهایت ذخیره در صندوق ذخیره ارزی راهی پیش روی دولت در ماه های آینده است.