نسرین ستوده، وکیل و فعال حقوق بشر
سازمان عفو بین‌الملل روز جمعه، پنجم آبان‌ماه، در بیانیه‌ای نسبت به وخامت وضعیت سلامت خانم ستوده هشدار داد.
عفو بین‌الملل این بیانیه را تنها ساعاتی پس از اعطای برنده جایزه ساخاروف در زمینه حقوق بشر و آزادی بیان مشترکا به ستوده و جعفر پناهی، فیلمساز سرشناس ایرانی، از سوی پارلمان اروپا بیانیه خود را صادر کرد.
این وکیل زندانی در اعتراض به این که اجازه دیدار رو در رو با مهراوه خندان دختر ۱۳ ساله‌اش و نیما خندان پسر پنج ساله‌اش را ندارد و منع سفر بر دخترش از تابستان تا کنون برداشته نشده است، دست به اعتصاب غذا زده است.
رضا خندان همسر ستوده روز پنجشنبه در دیدار با جمعی از فعالان حقوق زنان و فعالان دانشجویی گفت: «این دفعه از ۴ تا ۵ ماه پیش که پرونده مهراوه مطرح شد، نسرین گفته بود که اگر این پروسه ادامه یابد دست به اعتصاب غذا می زند و اینکه تنها کاری است که نسرین می تواند انجام دهد.»
به گزارش عفو بین‌الملل منع دیدار رو در رو برای ستوده از زمانی اعمال شد که مسئولان زندان دریافتند که وی دفاعیات خود برای جلسه آتی دادگاهش را روی دستمال کاغذی نوشته بود.
در پی طولانی شدن طول اعتصاب ستوده، روز دوشنبه هفته گذشته حال وی به وخامت گذاشت و به بهداری زندان اوین منتقل شد. همین امر درخواست های نهادها و شخصیت های مختلف در سراسر کشور را در پی داشت که از خواستار شکستن اعتصاب غذای ستوده شدند.
رضا خندان بیان کرد: «چندین سال است که کسانی که اعتصاب غذا می کنند حجم انبوهی از نامه ها و در خواست ها برای آن ها نوشته می شود که از آن ها می خواهند اعتصاب غدای خود را بشکنند که به جای زوم شدن روی حکومت روی شخص اعتصاب کننده زوم می کنند و به او فشار وارد می کنند. به نظر من هم زمان که تلاش می کنیم زندانی نیز به اعتصابش پایان دهد این فشارها باید روی مسئولانی باشد که شرایط را برای زندانی چنان سخت می کنند که زندانی مجبور باشد برای اعتراض دست به اعتصاب غذا بزند.»
درباره کارآمدی اعتصاب غذا نیز خندان افزود: «من نمی دانم چقدر می تواند موفق باشد اما باید از او حمایت کنیم. وقتی کسی اعتصاب غدا میکند افرادی که بیرون هستند این را یا از سر دلسوزی قبول نمی کنند یا بخاطر نگاه انتقادی که به این مسئله دارند. من یکبار با نسرین صبحت می کردم نسرین گفت اعتصاب غذا معامله نیست بلکه فرد به جایی می رسد که دیگر باید فریاد بزند. به نظر من هم این جوری نیست که با اعتصاب غذا چیزی عوض نشود به حکومت هم فشار می آید. روزهای اول که نسرین اعتصاب غذای خود را شروع کرده معاونان زندان آمدند و روز ملاقات را عوض کردند. اینجوری نیست که چیزی عوض نشود.
بیانیه عفو بین الملل خاطرنشان می کند: «مقامات ایران سفر دختر او [به خارج از کشور] را ممنوع کرده‌اند و یک بار نیز شوهر او را به خاطر دفاع از او در طول شب در زندان نگه داشتند. علی‌رغم اعتقاد به اهمیت نهاد خانواده در جامعه ایرانی، نهایت تلاش خود را برای خاموش کردن صدای خانواده‌های اعتقادی و سیاسی می‌کنند. این نمونه تکان‌دهنده‌ای از تلاش طولانی‌مدت حکومت ایران برای فرونشاندن انتقاد‌ها نسبت به سیاست‌ها و عملکرد خود است.»
رضا خندان و مهراوه خندان در نامه های جداگانه برگه های ممنوع الخروجی خود را دریافت کردند و به دادگاه احضار شده‌اند. برگ احضار خندان و دخترش به تاریخ ۳۱ خرداد صادر شده است و از آن زمان آن ها ۲۰ روز برای اعتراض‌شان زمان داشتند. این برگه توضیحی مبنی بر علت صدور این حکم در بر نداشت. با توجه به سن کم مهراوه خندان، رضا خندان تایید کرده بود: «اگر مهراوه عنوان مجرمانه‌ای هم داشته باشد، باید از سوی دادگاه ویژه اطفال رسیدگی شود.»
خندان در مصاحبه ای با دویچه وله تاکید کرد: «اساسا کودکان که زیر سن مسئولیت کیفری هستند، اگر مرتکب تخلفی شوند یا اتهامی به آن‌ها وارد شود، باید در دادگاه ویژه اطفال رسیدگی شود و نه دادسرایی که مربوط به افراد بالای ۱۸ سال است یا افرادی که جرائم امنیتی دارند.»
نسرین ستوده به جرم اقدام علیه امنیت ملی و تبلیغ علیه نظام از ۲۳ ماه پیش زندانی شده و در شرایط نا به سامان زندان در ماه‌های اخیر به شدت از بیماری رنج می‌برد. این عضو کانون مدافعان حقوق بشر به ۱۱ سال حبس تعزیری، ۲۰ سال ممنوعیت خروج از کشور و ۲۰ سال محرومیت از وکالت محکوم شده است.
نسرین ستوده از شهریور ۱۳۸۹ در زندان است.
