رام الله، الشرق الاوسط – صائب عریقات از سال ۱۹۹۱ میلادی، همواره در خط مقدم مذاکرات بین فلسطینی ها و نمایندگانی از آمریکا و اسرائیل بوده است. همین امر موجب شد که محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، او را “حافظه مذاکرات” نامید. عریقات که گاهی اوقات، چهره ای جنجالی از خود نشان می داد، بیش از یک بار از سمت خود به عنوان مذاکره کننده ارشد فلسطینی، کناره گیری کرده است تا بار دیگر جنجال بیافریند.

الشرق الاوسط در آستانه سفر جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، به اسرائیل و اراضی فلسطین، با عریقات گفتگویی انجام داده است تا نظر او را در زمینه نهایی شدن توافق صلح، استعفای اخیرش وهمچنین طرح های آتی برای به رسمیت شناخته شدن “فلسطین” به عنوان یک کشور مستقل، جویا شود.

الشرق الاوسط: اجازه دهید گفتگوی خود را با طرح “توافق چارچوبی” که جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، پیشنهاد کرده،‌ آغاز کنیم. آیا شما حاضر به امضای چنین توافقی هستید؟

صائب عریقات: آخرین ملاقات ها در راستای مذاکرات، در پنجم نوامبر سال گذشته صورت گرفت. هر دو طرف تا لبه پرتگاه پیش رفتند. اما پس از سه ماه مذاکره، نتیجه آن کشته شدن بیرحمانه ۳۳ فلسطینی توسط اسرائیل، پیشنهاد مناقصه برای ۵،۹۹۲ شهرک یهودی نشین (سه برابر نرخ رشد طبیعی شهر نیویورک) و تخریب ۲۱۲ خانه در سراسر اورشلیم و منطقه «سی» بود. به همین دلیل، من کناره گیری خود را اعلام کردم. بنده با وجود جنایت هایی که اسرائیل مرتکب می شود، دیگر نمی توانم ادامه دهم. بعد از این جریانات، مذاکرات شکل تازه ای به خود گرفت –مذاکرات به دو نوع گفتگوهای فلسطینی-آمریکایی و اسرائیلی-آمریکایی تبدیل شد.

تا جایی که من مطلع هستم، تا آن زمان آمریکا نتوانست چیزی رسمی و یا طرحی پیشنهاد کند. آمریکا شرایط را سنجید و نظرات و واکنش ها را ارزیابی کرد. رویکرد آمریکایی ها در زمینه موضوعات در حال مذاکره، کاملا روشن بود. درهشتم دسامبر، پس از یک جلسه طولانی بین محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین (معروف به ابو مازن) و جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، عباس در نامه ای به باراک اوباما، رئیس جمهور این کشور اعلام کرد که او به عنوان یک فلسطینی و همچنین نماینده ملت خود نمی تواند آن پیشنهاد را بپذیرد.

پرسش: او در نامه خود چه گفته بود؟

پاسخ: او گفته بود که نخست، “ما نمی توانیم اسرائیل را به عنوان یک کشور یهودی بپذیریم” ؛ دوم، “ما کشورفلسطین را خارج از محدوده مرزهای سال ۱۹۶۷ میلادی و بدون اورشلیم قبول نداریم”؛ سوم، “ما پس از عقب نشینی تدریجی و کامل نیروهای اسرائیلی، نمی توانیم حضور آن ها را در سرزمین های فلسطین، چه زمینی، چه دریایی، چه هوایی و چه در گذرگاه ها تحمل کنیم”؛ چهارم، ” طبق قطعنامه ۱۹۴، من هیچ راه حلی بدون در نظر گرفتن حقوق آوارگان فلسطینی را نمی پذیرم؛ و این یعنی حق بازگشت آن ها به وطن، پرداخت غرامت به آن ها و آزادی بازداشت شدگان”.

این موضع فلسطینی ها محسوب می شود. ابو مازن مراجعه ای به اتحادیه عرب داشت. اعضای این اتحادیه دریک نامه رسمی خطاب به اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل و همچنین بان کی مون، رئیس سازمان ملل متحد بر مواضع ابو مازن و آن چه که وی به دولت آمریکا گفته بود تاکید کردند. طرفی که مسئول پیگیری این ابتکار عمل بود یعنی قطر، نامه مشابهی ارسال کرد. و اکنون مطلع شدیم که کری بار دیگر قصد سفر به منطقه را دارد. او چه با خود می آورد؟ آن را چگونه ارائه خواهد داد؟ چه تضمینی داده خواهد شد؟ ما از آن اطلاعی نداریم چرا که برای تصمیم گیری هنوز خیلی زود است.

پرسش: بنابراین حدود و چارچوب هر نوع پیشنهادی در نامه ابو مازن تعریف شده بود؟

پاسخ: این مسائل در واقع اصول ما برای روند صلح محسوب می شود نه حدود ما. در ضمن، این مذاکرات علی رغم آن چه که دیگران به ما می گویند، به مدت نه ماه به طول خواهد انجامید و هدف، رسیدن به یک توافق نهایی در مورد همه مسائل است. طبق بندی در توافق صورت گرفته با جان کری، ارائه یک راه حل کوتاه مدت و یا ادامه مذاکرات به اندازه حتی یک دقیقه بیشتر از دوره مشخص شده نه ماهه، منع شده است.

دولت آمریکا نیز از این که تمدید دوره نه ماهه غیر ممکن است، آگاه است. آمریکایی ها امیدوار هستند که بتوانند در جهت تحقق روند صلح، این مدت زمان را کوتاه تر کنند. اما اسرائیلی ها در صدد آنند که حقایق دیگری را از خود به جا گذارد. و آن به این معنا است که یک کمیته وزارتی اسرائیلی،‌ طرحی را برای الحاق ۲۹ درصد از مساحت کرانه باختری (دره اردن)، حدود ۱،۲۸۶ مایل (۲،۰۷۰ کیلومتر) ارائه داد. و این طرح در کمیته وزارتی به تصویب رسید. چنین چیزی بدون رضایت بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، اتفاق نمی افتد. این خود شاهدی بر این حقیقت است که دولت اسرائیل در پی نابودی روند صلح است.

پرسش: شما پیگیر چه گزینه های هستید؟

پاسخ: اکنون سه مسئله نیاز به پیگیری دارد. نخست، به نظر من تشکیلات خودگردان فلسطین باید چهارمین کنوانسیون ژنو ۱۹۴۹ وهمچنین پروتکل الحاقی ۱۹۷۷ را امضا کند. ، فلسطین با چنین حرکتی به یک کشوری که به طور رسمی تحت اشغال است به پایتختی شهر اورشلیم؛ کشوری قراردادی و مستقل خواهد بود. همچنین این حق ما است که اساسنامه رم را برای اجرای تصمیم دیوان بین‌المللی کیفری (آی سی سی) امضا کنیم. هر که از آی سی سی هراس دارد باید دست از جنایات خود بردارد.

دوم، همه کشورهای جهان باید اقدام اتحادیه اروپا را الگو قرار دهند. این اتحادیه از اول ژانویه سال جاری، طرحی را برای خشکاندن باتلاق پروژه های اسرائیل برای ساخت شهرک های یهودی نشین در پیش گرفته است. این طرح شامل عدم همکاری در پروژه های شهرک سازی و و به طور کلی همراهی نکردن با اشغالگری است. سوم، اگر جهان امید آن دارد که هر دو کشور را حفظ کند باید موجودیت کشور فلسطین را به رسمیت بشناسد.

پرسش: در زمینه موضوع شهرک سازی ها، اسرائیلی ها مدعیند که اقدام آن ها در ازای آزادی اسرا [ی فلسطینی] است. ولی آیا چنین توافقی صورت گرفته است؟

پاسخ: این یک دروغ است. این مسئله به سخنانی بر می گردد که کری در ششم نوامبرسال گذشته در بیت لحم بعد از ملاقات با عباس ایراد کرد. او اعلام کرد که آزادی اسرا در قبال مراجعه نکردن تشکیلات خودگردان فلسطین به سازمان ملل برای داوری صورت می گیرد. و این مطلب درست است. ما از مراجعه به سازمان ملل متحد و یا دیگر مؤسسات بین المللی برای آزادی ۱۰۴ اسیر فلسطینی خودداری کردیم.

و حال، نتانیاهو مدعی است که اسرا در ازای شهرک های یهودی نشین آزاد می شوند. اما این خود مدرکی شاهد برتلاش های بسیار او برای منحرف کردن روند صلح و همچنین نفی اقدامات کری است. من معتقدم که دولت اسرائیل به تنهایی بار شکست روند صلح را به دوش می کشد. هیچ ارتباطی بین اسرا و مذاکرات وجود ندارد. و این مسئله فقط به اجتناب ما از مراجعه به مؤسسات بین المللی مربوط می شود. ما برای این مسئله هزینه سنگینی پرداخته ایم ولی این مسئله، ارزش چنین هزینه ای را داشت چرا که افرادی که برای خود عزت و احترامی قائلند، تنها به خاطر آزادی فرزندانشان از بند اسارت درگیر جنگ شدند.

پرسش: آیا این توافق فقط برای نه ماه است؟ منظورم این است که آیا اعتبار این توافق فقط محدود به زمان مشخصی است؟

پاسخ: بله فقط به مدت نه ماه. این توافق، خارج از چارچوب مذاکرات است.

پرسش: اگر بحث قانع کننده ای در مورد مدت زمان محدود نه ماهه مطرح شود، فکر می کنید کری با طولانی تر شدن زمان مذاکرات موافقت کند؟

پاسخ: نه فکر نمی کنم. نیازی به طولانی تر شدن زمان مذاکرات نیست. مسائل کاملا روشن و مشخص هستند: استقرار یک کشور در درون مرزهای سال ۱۹۶۷ میلادی و همچنین عقب نشینی نیروهای اسرائیلی [از سرزمین فلسطینی].

پرسش: آیا شما واقعا انتظار دارید که اسرائیل عقب نشینی کند در حالی که حتی حاضر به ترک دره اردن نیست؟

پاسخ: ما به دنبال عقب نشینی تدریجی هستیم درست مثل آن چه که در صحرای سینا رخ داد. این چیزی نیست که یک شبه انجام شود. ما خوب می دانیم که این مسئله نیاز به زمان دارد.

پرسش: حداکثر زمان قابل قبول برای عقب نشینی چقدر است؟

پاسخ: من دوباره به موردی که قبلا اشاره کردم یعنی صحرای سینا بر می گردم. عقب نشینی از این منطقه سه سال به طول انجامید. این به آن معنا است که ما نیز ممکن است به دو یا سه سال نیاز داشته باشیم. ابو مازن باید در این مورد تصمیم گیری کند. و در نهایت، حتی یک سرباز اسرائیلی نیز نباید باقی بماند.

پرسش: آیا در متن طرح امنیتی که کری ارائه کرده است به مسئله عقب نشینی تدریجی اشاره ای شده است؟

پاسخ: کری هیچ طرحی پیشنهاد نداده است. او فقط شرایط را بر اساس نظرات مختلف سنجیده است.

پرسش: هیچ طرح سیاسی و یا مربوط به امنیت؟

پاسخ: نه … تعهدات دراز مدت باید بر اساس یک توافق امضا شده باشد… ما پیشتر توافق نامه ای امضا کرده ایم پس چرا هیچ برنامه ای نباید ارائه شود؟

پرسش: اما در هر تعهد دراز مدتی، انتظارات و طرح های افراد باید مد نظر گرفته شود.

پاسخ: آن چه که اعلام می شود به عنوان اساس کار تلقی می شود. کری می تواند هر چه می خواهد بگوید. اما هر گاه زمان آن فرا برسد که طرحی ارائه شود، آن طرح باید به شکل مکتوب باشد. چنین چیزی هنوز ارائه نشده است و من در این که چنین اقدامی به زودی صورت بگیرد تردید دارم.

پرسش: در مورد سنجیدن نظرات مختلف [که شما پیشتر به آن اشاره کردید]، آیا این مسئله که نیروهای اسرائیلی در دره اردن خواهند ماند، صحت دارد؟

پاسخ: من نمی توانم در این زمینه به جزئیات اشاره کنم چون این مسئله، موضوع بحث میان ابو مازن و کری بوده است.

پرسش: شما حدود ۲۰ ملاقات داشته اید، درست است؟

پاسخ: بله تقریبا.

پرسش: آیا به توافقی هم رسیدید؟

پاسخ: ما به هیچ توافقی نرسیدیم. ما فقط مواضع خود را مطرح کردیم و مسائل را به طور کاملا مستقیم و شفاف مطرح نمودیم. اگر بخواهم صادقانه عرض کنم باید بگویم که اختلاف و فاصله بین طرفین در هر جلسه بیشتر شد.

پرسش: و اکنون شما استعفا داده اید؟

پاسخ: بله.

پرسش: آیا شما پس از اعلام استعفای خود، با تیم مذاکره کننده اسرائیلی ملاقاتی داشته اید؟

پاسخ: استعفای بنده هنوز پذیرفته نشده است. عباس باید آن را تایید کند.

پرسش: پس او هنوز نپذیرفته است؟

پاسخ: من بسیار مصر هستم که کناره گیری کنم. ولی روال کار این است که بنده نمی توانم قبل از تعیین جایگزین، ساختمان امور مذاکراتی را ترک کنم. در هر صورت، نامزد های با کفایتی وجود دارند که حاضرند در جایگاه من قرار بگیرند.

من با اسرائیلی ها ملاقات داشتم. من با زیپی لیونی، وزیر دادگستری اسرائیل، در حاشیه کنفرانس سابان در واشنگتن دیدار داشتم. ما هر دو به طور مشترک با کری در مورد مسئله مربوط به اسرا ملاقات کردیم. ولی از پنجم نوامبر سال گذشته، هیچ مذاکرات رسمی بین دو طرف صورت نگرفته است.

پرسش: شما بر استعفای خود اصرار دارید ولی اگر عباس از شما بخواهد که ادامه دهید چه؟

پاسخ: استعفانامه من در نزد او است. من واقعا از او درخواست دارم که با کناره گیری من موافقت کند.

پرسش: و اگر مورد موافقت نگیرد؟

پاسخ: انشاالله که مورد موافقت قرار می گیرد.

پرسش: رئیس تشکیلات [عباس] شما را “حافظه مذاکرات” نامیده است.

پاسخ: مردم ما انسان های با استعدادی هستند. در این دنیا کسی وجود ندارد که ما نتوانیم بدون او سر کنیم. زمانی که [شارل] دوگل [رئیس جمهور پیشین فرانسه] تصمیم گرفت استعفا بدهد با اعتراضات مردمی مواجه شد. مردم به او گفتند: “شما چگونه می توانید استعفا دهید؟”

او به سمت پنجره دفتر کار خود رفت و رو به مردم گفت: “آن طرف را نگاه کنید! آنجا قبرستان است. ما فکر می کردیم که هرگز توان زندگی بدون بسیاری از انسان هایی که آنجا مدفونند را نخواهیم داشت. روی این کره خاکی کسی وجود ندارد که نتوان بدون وجود او به زندگی ادامه داد.” مردم فلسطین، انسان های توانایی هستند. افراد زیادی هستند که از من با استعدادتر و تواناترند. یک مذاکره کننده تصمیم گیر نیست و نباید هم باشد.

پرسش: اما شما به هر حال به عنوان عضو کمیته اجرایی تشکیلات خودگردان فلسطین و همچنین کمیته مرکزی فتح، در مرکز تصمیم گیری ها قرار دارید.

پاسخ: بله همین طور است اما من به عنوان یک عضو مذاکره کننده تصمیم گیر نیستم. من دستور می گیرم.

پرسش: شما پیش از آغاز دور جدید مذاکرات گفته بودید که همه باید از همان نقطه ای که در دوره ایهود اولمرت نخست وزیر سابق اسرائیل متوقف شد آغاز کنند. آیا اسرائیلی ها به آن پاسخی داده اند؟

پاسخ: من قصد ندارم که وارد جزئیات شوم. این چیزی است که ما مطرح کرده ایم. با این وجود، من به شما می گویم که موضوعاتی که کاملا روشن و مشخص است شامل [آینده] اورشلیم، شهرک های یهودی نشین، امنیت، آب، اسرا، مرزها، آوارگان و مسئله استقرار دو کشور مطابق با مرزهای ۱۹۶۷ میلادی است.

پرسش: مذاکرات با اولمرت تا چه مرحله ای پیش رفته بود که متوقف شد؟

پاسخ: این مذاکرات در پایان سال ۲۰۰۸ میلادی متوقف شد. اولمرت نقشه ای را با ۱۰۰ درصد مساحت کرانه باختری رود اردن، غزه و اورشلیم تسلیم رئیس تشکیلات خودگردان کرد و وسعت آن را به اندازه ۱۲ مایل (۲۰ کیلومتر) افزایش داده بود. این یک حقیقت است .

پرسش: به ازای چه چیزی؟

پاسخ: در این مورد بحثی صورت نگرفته بود. ما این پیشنهاد را رد نکرده بودیم و گفتگوها در جریان بود. عباس به اولمرت گفت: اگر شما کشوری با مرزهای ۱۹۶۷ میلادی را بپذیرید، ما نیز برای تبادل ۱٫۹ درصدی زمین آماده ایم. اولمرت در پاسخ گفت: من به دنبال تبادل ۶٫۵ درصدی هستم. سپس مذاکرات با سقوط اولمرت متوقف شد.

پرسش: آیا شما می توانید در مورد موضوع تبادل زمین جزئیات بیشتری ارائه دهید؟ آیا این موضوع، شهرک سازیهای اسرائیل در زمینهای فلسطینی را نیز در برمی گیرد؟

پاسخ: ما در رابطه با مناطق مشخص، گفتگویی انجام نداده ایم. ما این قاعده کلی را مطرح کردیم که اگر آنها (کشور) ما را به رسمیت بشناسند، ما نیز موضوع را دوباره بررسی کنیم. اما نمی توان بدون پذیرفتن تمامیت ارضی کشور فلسطین در رابطه با اصل تبادل صحبت کرد… این موضوع از طریق توافق بین دو کشور مستقل انجام پذیر است.

ما نمی توانیم بدون به رسمیت شناختن طرف مقابل در رابطه با موضوع تبادل زمین بحث کنیم. موضع ما این است که در صورتی که اسرائیل و دیگران ما را به عنوان کشوری کاملا مستقل بپذیرند ما نیز به میز مذاکرات باز خواهیم گشت.

پرسش: اما در اسرائیل، طرح هایی برای ادغام چهار شهرک بزرگ در کرانه باختری وجود دارد. آیا شما با این موضوع موافقید؟

پاسخ: من نمی توانم آنچه اسرائیلی ها می گویند را کنترل کنم. هر چند باید این موضوع را روشن کرد که شهرک سازی ها در هر حجم و اندازه ای که باشند؛ بی اعتبار، باطل، غیر مشروع و ناقض حقوق بین الملل محسوب می شوند. شهرک سازی ها در واقع به منزله جنایت جنگی می باشند.

پرسش: انتظار می رود که در مجموع ۱،۴۰۰ واحد مسکونی جدید احداث شوند. آیا این صحت دارد؟

پاسخ: اگر نتانیاهو موافقت خود را با ساخت ۱،۴۰۰ واحد مسکونی جدید اعلام می کرد، این موضوع باید در تاریخ ۲۹ جولای سال گذشته اعلام می شد. از آغاز مذاکرات تا کنون با احداث ۷،۳۹۲ واحد مسکونی جدید موافقت شده است. این سه برابر رشد طبیعی در شهر نیویورک است. این همان مسئله ای است که باعث می شود که من بگویم نتانیاهو چوب لای چرخ مذاکرات می گذارد.

پرسش: شما طرفدار ایده مراجعه به سازمان های بین المللی برای تضمین به رسمیت شناخته شدن کشور فلسطین هستید. چرا؟ این مسئله چگونه می تواند به نفع شما تمام شود در حالی که هنوز تحت اشغال قرار دهید؟

پاسخ: [با لبخند] بعد ازبیست و نهم نوامبر سال ۲۰۱۲ میلادی، وقتی که عضویت کامل کشور فلسطین در سازمان ملل به رسمیت شناخته شد، شرایط دیگر مثل گذشته نیست. الحاق فلسطین به چهارمین کنوانسیون ژنو، آن را به کشوری تحت اشغال که پایتخت آن اورشلیم است تبدیل می کند. این وضعیت مشابه شرایط نروژ، هلند، بلژیک، فرانسه، کره و فلیپین است که در دوران جنگ جهانی دوم تحت اشغال آلمان و ژاپن بودند.

بنابراین اگر این پیمان ها پذیرفته شدند، و با به رسمیت شناخته شدن فلسطین به عنوان یک کشور مستقل، هر پروژه شهرک سازی به منزله یک جنایت جنگی خواهد بود که عواقب مخصوص خود را دارد. این مسئله سلسله وار است. ما به ۶۳ موسسه بین المللی خواهیم پیوست و اسرائیل نگران تعقیب قانونی دیوان بین المللی کیفری در رابطه با جنایات جنگی است.

پرسش: آیا استراتژی شما از این پس این خواهد بود؟

پاسخ: از زمانی که ما این استراتژی را در پیش گرفته ایم، نتانیاهو هم چنین کرده است. تلاش های او در سه محور خلاصه می شود. نخست، او از تشکیلات خودگردان می خواهد که خلع قدرت شود. دوم، او در تلاش است تا اشغالگری را بدون این که هزینه ای در قبالش بپردازد، ادامه دهد.

سوم، او می خواهد که غزه را از موضوع فلسطین جدا کند و شرایط را به همان گونه ای که هست در آنجا نگه دارد. ما معتقدیم که تشکیلات خودگردان فلسطین در جهت استقلال فلسطینی ها از اشغال گران تاسیس شده است و تا رسیدن به این هدف، دست از فعالیت بر نخواهد داشت. اگر نتانیاهو تصور می کند که می تواند تشکیلات خودگردان فلسطین را به گروهی تبدیل کند تا در زمینه مسائل اقتصادی و امنیتی با اسرائیل همکاری نماید، سخت در اشتباه است. رسالت تشکیلات خودگردان فلسطین، به استقلال رساندن مردم فلسطین است.

پرسش: آیا شما انحلال تشکیلات خودگردان فلسطین را پیشنهاد می کنید؟

پاسخ: خیر

پرسش: آیا افرادی هستند که چنین خواسته ای داشته باشند؟

پاسخ: من دو سال و نیم پیش، تحقیقی انجام دادم و آن را تقدیم رهبری کردم. من اعلام کردم که تشکیلات خودگردان فلسطین به منظور به استقلال رساندن مردم فلسطین تشکیل شده است و نتانیاهو در تلاش است که عملکرد تشکیلات خودگردان فلسطین را تغییر دهد.

تشکیلات خودگردان فلسطین توان تحمل آن را ندارد و از هم فرو می پاشد. من در پی انحلال تشکیلات خودگردان فلسطین نیستیم چرا که راه حل این نیست اما این وضعیت به فروپاشی تشکیلات می انجامد. ما باید قطعنامه اخیر مجمع عمومی سازمان ملل متحد را مورد مطالعه قرار دهیم. ما گزینه های دیگری نیز در پیش روی خود داریم.

کمیته اجرایی، دولت موقت کشور فلسطین است که باید انتخابات مجلس آینده را سازمان دهی کرده و کشور فلسطین را پایه گذاری کند. ما باید این کشور را تقدیس کنیم اما قبل از هر اقدامی به مصالحه نیاز داریم. حماس خواستار بازگشت به جایگاه قبلی خود است؛ بازگشت فوری به اراده مردم از طریق انتخابات ریاست جمهوری، قانون گذاری و شورای ملی فلسطین. زمانی که ما مخالف چیزی هستیم باید به صندوق رای رجوع کنیم نه به گلوله تفنگ.

دوم، ما به سازمان های جهانی مراجعه کردیم و این پاسخ ما به استراتژی نتانیاهو است. سوم، ما باید بنیان جهان عرب را تقویت کنیم چرا که ما آن طور که باید اعراب را مورد حمایت خود قرار نداده ایم. چهارم، هماهنگی های بین المللی به بی سابقه ترین حد خود رسیده است. اکنون کل جهان خوب می داند که برای مقابله با افراطی گری لازم است از باتلاق اشغالگری رهایی یابیم.

تاسیس مؤسسات کشور فلسطین، مسئله مهم دیگری است که در استراتژی ما قید شده است. از نظر جغرافیایی، ملت از پیش وجود داشته است و کشور در قبال مردم، پاسخگو، آزاد اندیش و دموکرات و برای تمامی افراد و ادیان مختلف آزاد خواهد بود. این است فلسطین و این است پیام فلسطین.

پرسش: برخی اعتقاد دارند که راه حل دو کشور [اسراییل و فلسطین] نه تنها مشکل و دور از دسترس بلکه مرده است. آیا شما طرفدار اتخاذ راه حل یک کشور هستید؟

پاسخ: هیچ راه حلی به نام راه حل یک کشور وجود خارجی ندارد. راه حل این مشکل نیازمند رضایت هر دو طرف است و اسراییل به هیچ وجه با این امر موافقت نمی کند. واقعیت این است که در حال حاضر یک کشور وجود دارد اما آن چیزی که نتانیاهو برای ایجاد آن تلاش می کند یک کشور با دو نظام حقوقی متفاوت است.

پرسش: تفاوت این دو در چه چیزی است؟ آیا می توانید بیشتر توضیح دهید؟

پاسخ: ما می خواهیم دو کشور مستقل ایجاد کنیم. اما نتانیاهو با ادامه شهرک سازی ها، قتل، حملات و قلدری سیاسی می خواهد یک کشور با دو نظام متفاوت تشکیل دهد و این یعنی آپارتاید نه چیزی کمتر از آن. در حال حاضر روش هایی اتخاذ می شود که فلسطینی ها را از سرزمینهای خود محروم کند. اتفاقی که حتی در دوران آپارتاید در آفریقای جنوبی نیز روی نداد یعنی وقتی که سیاه پوستان را از استفاده از بزرگراه های مخصوص سفید پوستان منع کردند.

سیستم آپارتاید اسراییل از آپارتاید آفریقای جنوبی نیز بدتر و عمیق تر است. آنها خواستار کشور اسراییلی هستند که از رودخانه [اردن] تا دریا امتداد یافته است. آنها همچنین خواستار یک اقلیت عرب هستند که موسسات، مدارس، دانشگاه ها و مجلس خود را دارند. در هر صورت اسراییل دست بالا را خواهد داشت؛ یعنی کنترل برتر بر زمین، آسمان و تمامی گذرگاه های مرزی. منظور من از یک کشور با دو نظام متفاوت این است، درست به همان شکلی که آفریقای جنوبی یک کشور با دو سیستم جداگانه بود.

پرسش: پس شما واقعا قصد رفتن دارید؟

پاسخ: استعفای من در دست بررسی است و من امیدوارم که با آن موافقت شود. من مسؤولیت این موضوع را بر عهده دارم و تصمیم ندارم که بیش از این، چیزی بازگو کنم. موضوع اصلا مسئله یک شخص خاص نیست. وقتی من متولد شدم انتظار نداشتم که یک سرباز فلسطینی شوم. مسؤولیتی که من بر عهده دارم قابل مقایسه با رشادت های شهیدان نیست. وای به حال ملتی که رهبرش احساس کند که او از آرمان ملی برتر و مهم تر است. من سربازی بیش نیستم و زندگی همچنان جریان دارد. مردم فلسطین درپیشبرد این مسئله، مهارت های زیادی حتی بیشتر از من دارند.

این مطلب، نسخه خلاصه شده ای از مصاحبه ای است که در اصل به زبان عربی انجام گرفته است.