گفتگوی اردوغان و روحانی درباره خروج آمریکا از سوریه
آنکارا – سعید عبد الرزاق
دولت ترکیه تهدید کرده که خندق های گروه های مسلح کرد در شرق رود فرات به گورستان آنها تبدیل خواهد شد. این اولین واکنش رسمی ترکیه به خبر خروج نیروهای آمریکایی از سوریه است.
اما رییس جمهور ترکیه رجب طیب اردوغان و همتای ایرانی اش حسن روحانی به دنبال نشست دو جانبه روز پنجشنبه (۲۱ دسامبر-۲۹ آذر) در آنکارا بر لزوم پاینبدی دو کشور برای حفظ تمایت ارضی سوریه تاکید کردند. این در حالیست که ترکیه در حال اعزام نیرو به مناطق مرزی با سوریه برای انجام عملیات نظامی در بخش شرقی رود فرات است.
وزیر دفاع ترکیه خلوصی آکار در اولین واکنش رسمی ترکیه درباره خروج نیروهای آمریکایی از سوریه گفت «گروه های مسلح کرد در شرق فرات در زمان مناسب در خندق هایشان حفر می شوند. ما در حال حاضر منبج و شرق فرات در شمال سوریه را داریم و در حال کار روی این پروژه هستیم. یگان های مدافع خلق کرد (تروریستی) در شرق فرات در خندق هایشان دفن خواهند شد.»
خبرگزاری آناتولی ترکیه به نقل از آکار گزارش داد «حفاری تونل در منبج و شرق فرات ادامه دارد اما این اقدامات مانع عزم ترکیه برای ریشه کن کردن کانون های تروریستی در آنجا نمی شود. آنها اگر به درون زمین هم بروند در زمان مناسب دفن می شوند.»
اردوغان روز چهارشنبه (۱۹ دسامبر-۲۸ آذر) از قصد ترکیه برای حمله نظامی علیه گروه های کرد مسلح در شرق فرات در چند روز آینده و نیز حمله به منبج واقع در استان حلب در صورت عدم خروج یگان های مدافع خلق کرد از این منطقه توسط آمریکا خبر داد.»
از سوی دیگر، یگان های مدافع خلق کرد از حکومت سوریه خواست تا از مرزهای سوریه و تمامیت ارضی کشور دفاع کند. این گروه از آمادگی خود برای همکاری با حکومت سوریه برای مقابله با حمله نظامی ترکیه خبر داد.
در همین حال یک منبع نظامی ترکیه گفت آمریکا قبل از آغاز عملیات نظامی احتمالی ترکیه در شرق فرات احتمالا بخشی از نیروهای خود را از شمال شرق سوریه بیرون می کشد. لذا خروج کامل آمریکا از این منطقه بعید به نظر می رسد.
یک منبع نظامی ترکیه به خبرگزاری روسی اسپوتنیک گفت «خروج نیروهای آمریکا از مناطق مرزی انجام خواهد شد و این مناطق عرصه عملیات نظامی در مرحله کنونی خواهند بود. ترکیه و آمریکا درباره خروج بخشی از نیروهای آمریکا به توافق رسیدند.»
او افزود «آمریکا حدود ۱۵ پایگاه نظامی در کرانه شرقی فرات دارد بنابراین خروج کامل این کشور از منطقه بعید به نظر می رسد. کاهش نیرو در این مرحله هدف آمریکایی هاست که باید پیش از آغاز عملیات نظامی ترکیه در شرق فرات انجام شود. شاید خروج کامل نیروهای آمریکایی از این منطقه در مرحله بعدی انجام شود اما این پروسه زمان می برد.»
به گفته یک منبع نظامی ارتش ترکیه برنامه ای برای افزایش حضور نظامی در مناطقی در نظر گرفته که قرار است عملیات نظامی علیه یگان های مدافع خلق در آنها انجام شود. بر اساس توافق بین ترکیه و آمریکا دولت ترکیه با همکاری گروه های ارتش آزاد سوریه کنترل این مناطق را در دست خواهند گرفت.
آمریکا روز چهارشنبه ( ۱۹ دسامبر-۲۸ آذر) از آغاز خروج نیروهای این کشور از سوریه خبر داد و گفت نبرد آمریکا در آنجا وارد مرحله تازه ای شده است.
یک منبع آمریکایی به رویترز گفت که روند خروج نظامیان آمریکا از سوریه بین ۶۰ تا ۱۰۰ روز تکمیل می شود. این تصمیم توسط دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا در پی تماس تلفنی با همتای ترکیه ای اش رجب طیب اردوغان در روز جمعه گذشته گرفته شد. این در حالیست که ترکیه برای آغاز سومین عملیات نظامی در سوریه آماده می شود. ترکیه تا حالا دو عملیات نظامی سپر فرات و شاخه زیتون را در شرق فرات علیه گروه های مسلح کرد انجام داده است.
نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد) تهدید کرده که به محض آغاز عملیات نظامی ترکیه در شرق فرات به نبرد با گروه تروریستی داعش پایان می دهد و نیروهای خود را تا نوار مرزی عقب می کشد.
دیده بان حقوق بشر سوریه در بیانیه مطبوعاتی روز پنجشنبه (۲۰ دسامبر-۲۹ آذر) گفت «مقام های ارشد سیاسی و نظامی منطقه شرق فرات در جریان یک نشست چندین ساعته درباره آزادی عناصر داعش و زنان و کودکانشان که در زندان ها و اردوگاه های نیروهای دموکراتیک سوریه زندانی و تحت محاصره هستند گفتگو کردند.»
به گفته این نهاد حقوق بشری حدود ۲۰۸۰ کودک و زن از ۴۴ تابعیت غیر سوری و ۱۱۰۰ پیکارجوی مرد از ۳۱ تابعیت غیر سوری در این اماکن نگهداری می شوند.
دیده بان حقوق بشر سوریه به نقل از منابع آگاه گفت «در این نشست امکان آزادی همه این افراد مورد بررسی قرار گرفت. سران قسد عزم خود را جزم کرده اند تا به محض آغاز عملیات نظامی ترکیه در نوار مرزی بین دجله و فرات و منبج تمامی نیروهای خود را از جبهه های نبرد با داعش بیرون بکشند.»
به گفته این منابع این نیروها به خطوط مقدم جبهه های درگیری با نیروهای نظامی ترکیه و گروه های مورد حمایت ترکیه اعزام می شود. نیروهای قسد (نیروهای دموکراتیک سوریه) در مناطق سوسه و الشعفه و الباغوز و الشجله و السفافیه و آلبو بدران و آلبو خاطر و ابو حسن و المراشده با «داعش» پیکار می کنند.
در این راستا اردوغان در کنفرانس مشترک مطبوعاتی با روحانی در آنکارا در روز ۲۰ دسامبر- ۲۹ آذر گفت «ایران و ترکیه برای پایان دادن به کشمکش ها و برقراری صلح در منطقه می توانند اقدامات مشترک فراوانی انجام دهند.»
او افزود «هیچ مسامحه و گذشتی با گروه هایی که امنیت و ثبات کشورمان و منطقه را به خطر می اندازند در کار نیست. ما و ایران عزم و اراده جدی برای تداوم همکاری در این زمینه و از میان برداشتن موانع داریم.. باید تلاش هایمان برای حمایت از مردم سوریه را افزایش دهیم.»
از سوی دیگر، روحانی هم بر لزوم حفظ تمامیت ارضی سوریه تاکید کرد و گفت همکاری مشترک تهران و آنکارا برای برقراری ثبات و امنیت در سوریه و یمن ادامه دارد.
اعزام نیروهای ارتش ترکیه به مناطق مرزی با سوریه همچنان ادامه دارد. این تجهیزات نظامی به گفته منابع نظامی شامل نفر بر از واحدهای نظامی کل کشور می شود.
این منابع افزود «تجهیزات نظامی به استان غازی عینتاب در جنوب کشور رسیدند که این روند با تدابیر شدید امنیتی همراه است. برخی از تجهیزات برای گسترش دامنه حضور نظامی به استان ختای در جنوب ترکیه منتقل شدند.»
نیروهای ویژه و تجهیزات نظامی در دو روز گذشته به استان کلیس (جنوب) اعزام شدند. هدف این اقدام ارسال تجهیزات نظامی به مناطق مرزی با سوریه است.
