شعار مرگ بر آمریکا به یکی از چالش های سیاسی ایران تبدیل شده است
آیت‌الله سیداحمد خاتمی خطیب تهران در خطبه های نماز این هفته تصریح کرد مقاومت در برابر سیاست های آمریکا را در تنافی با دیپلماسی فعالی که در چارچوب رهنمودهای رهبر جمهوری اسلامی و مصداق نرمش قهرمانانه باشد، نمی‌بیند.
وی با اشاره به سالگرد ۱۳ آبان و تسخیر سفارت آمریکا از سوی دانشجویان یادآور شد «مسئله مبارزه با آمریکا ریشه عقیدتی و اعتقادی دارد.»
خاتمی گفت: «آمریکا در ۵۰ سال اخیر به ۲۵ کشور جهان حمله مستقیم و غیرمستقیم نظامی داشته است. همچنین شنود مکالمات تلفنی از سوی آنان، نه تنها نسبت به آدم‌های معمولی، بلکه شنود مکالمات تلفنی ۲۵ رهبر دنیا انجام شده است و این خود چه معنایی می‌تواند داشته باشد. این جز خودبرتربینی چه چیز دیگری است؟»
وی تصریح کرد: «وقتی مسئول سیاسی اتحادیه اروپا به صراحت می‌گوید ما فشار و مذاکره را هم‌زمان پیش می‌بریم، ما هم می‌گوییم ما شعار مرگ بر آمریکا و مذاکره را با هم پیش می‌بریم.»
خاتمی همچنین گفت: «به دنیا می‌گویم که اگر می‌خواهید موضع ملت را ببینید منتظر ۱۳ آبان باشید خواهید دید که ملت ما باشکوهتر از سالهای گذشته و با شعاری رساتر از سالهای گذشته فریاد مرگ بر آمریکا را به دنیا خواهد رساند.»
آمریکا و همپیمانانش با وضع تحریم‌هایی سنگین علیه ایران به ویژه صنعت نفت و گاز و نظام بانکی این کشور، ایران را تحت فشار گذاشتند تا برنامه هسته ای خود را رها کند. با انتخاب حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور اعتدال گرا در ایران، کشورهای غربی اعلام تمایل کردند تا این موضوع را از طریق دیپلماتیک حل کنند.
حمید روحانی، رئیس بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی، سخنران پیش از خطبه های امروز نماز جمعه بود. وی نیز با با یادآوری این که شعار «مرگ بر آمریکا باید ادامه یابد» گفت: «امام با نهضت خود قرآن را محجوریت خود نجات دادند، این کلام حضرت امام که «مرگ بر آمریکا» عبادت است، برگرفته از قرآن است.»
مرگ بر آمریکا چالش جدید سیاست ایران
در روزهای اخیر بحث درباره برقراری روابط یا دستکم بهبود روابط بین ایران و آمریکا توجه همه رسانه های جهان را به خود جلب کرده و در ایران هم این مسئله با حمایت ها و مخالفت های جدی روبرو شده است.
در حالی که هنوز عملا هیچ تحول ملموسی در روابط دوکشور رخ نداده است، بسیاری از مردم، رسانه ها و همینطور مقامات ایران به شوخی و یا گاه بسیار جدی به بحث در این باره می پردازند که اگر این تحول در روابط پس از بیش از سه دهه تحقق یابد، تکلیف شعار «مرگ بر آمریکا» چه خواهد شد؛ شعاری که به عقیده بعضی تحلیلگران به بخشی اساسی از ایدئولوژی جمهوری اسلامی مبدل شده و پرهیز از آن به صورت یک «تابو» در آمده است.
در سال های نخست انقلاب در ایران برخی مقامات مانند علی اکبر محتشمی شعار مرگ بر آمریکا را «سیاست خارجه ایران» اعلام کردند، و سید علی خامنه‌ای خطاب به مردم ایران و رسانه‌ها اعلام کرد: کسی مرگ بر آمریکا را به ملت ایران یاد نداد، مرگ بر آمریکا از اعماق جان یکایک مردم برآمد.
طرح دوباره موضوع شعار «مرگ بر آمریکا» مطابق معمول با صحبت های مردم کوچه و بازار آغاز شد و همانطور که انتظار می رفت این مردم عادی بودند که نخستین طنزها را در این زمینه ساختند؛ مثلا اینکه از این پس شعار نماز جمعه اینست: الله اکبر، الله اکبر، خامنه ای رهبر، مرگ بر ضد ولایت فقیه، آمریکــــا دقت کن!!…
چندی پیش وبسایت رسمی آیت الله هاشمی رفسنجانی با مرور صحبت های هاشمی رفسنجانی در سال ۲۰۰۷ میلادی (۱۳۸۶ شمسی) به نقل از وی نوشت: «امام خمینی با حذف شعار «مرگ بر آمریکا» موافق بودند و واکنش‌های تند بعدی و جوسازی‌های بعمل آمده در این زمینه تاکید می‌کند که در آن دوران موافق نبودیم که در مجامع عمومی مرگ کسی را شعار دهیم. مثلاً در اجتماعات ما «مرگ بر بنی صدر» شعار داغ مردم بود که در نماز جمعه خواهش کردم که نگویند. «مرگ بر بازرگان» بود که خواهش کردم نگویند. «مرگ بر شوروی» بود که گفتم الان با شوروی مشکل آنچنانی نداریم. درباره آمریکا هم گفته بودم. من ذاتا با حرف‌های تند و فحاشی‌ها مخالفم و آنها را مفید نمی‌دانم.»
پس از سفر حسن روحانی رییس جمهور ایران به نیویورک و مکالمه تلفنی وی با بارک اوباما رییس جمهور آمریکا، بحث درباره برقراری روابط یا دستکم بهبود روابط بین ایران و آمریکا توجه همه رسانه های جهان را به خود جلب کرده و در ایران هم این مسئله با حمایت ها و مخالفت های جدی روبرو شده است.
