اخبار ضد و نقیض درباره ممنوعالفعالیت شدن مهدی یراحی
از ماسکی برای کارون تا لباسی برای کارگران
مهدی یراحی خواننده پاپ ایران که به پیش از این ترانههایی با مایههای انتقادی و اجتماعی خوانده بود، اخیراً با موزیک ویدیوی «پاره سنگ» حاشیه ساز شد. یراحی از جمله خوانندههایی است که همیشه نسبت به اتفاقات جامعه ایرانی با هنر موسیقی خود واکنش نشان دادهاست.
به گزارش الشرق الاوسط، سایت «اعتماد آنلاین» شب گذشته در این باره نوشت که مهدی یراحی بعد از انتشار موزیک ویدیوی پاره سنگ ممنوع الکار شد. روابط عمومی معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد همچنین از احضار مدیران مؤسسه «جام سبز» خبر داد.
این اثر انتقادی خبرساز مضمونی در نقد جنگ داشت و در آن اشارههایی هم به معضلات پس از جنگ شده بود. همچنین در ویدئوی این کار برخی مشکلات مردم زادگاه مهدی یراحی یعنی اهواز که هنوز پس از گذشت سالها با آن درگیر هستند به تصویر کشیده بود.
مجید فروغی مدیر روابط عمومی معاونت هنری در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان، در واکنش به این کلیپ منتشر شده، گفتهاست: کلیپ منتشر شده «پاره سنگ» در فضای مجازی با کلیپی که دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز داده، مغایرت دارد و تحریف شدهاست.
وی ادامه داد: همچنین بخشی از شعر منتشر شده در این کلیپ، متفاوت با شعری است که برای درخواست مجوز ارائه شدهاست؛ بنابراین کلیپ «پاره سنگ» آن چیزی نیست که دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به آن مجوز داده و غیرمجاز است.
به گفته او، دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با آن موسسهای که این کلیپ را منتشر کرده برخورد خواهد کرد و آنها را به دفتر موسیقی احضار میکنیم تا توضیحات لازم را به ما بدهند و بعد از آن برای ادامه فعالیت آنها تصمیمگیری خواهد شد. چون درخواست کننده کلیپ «پاره سنگ» مؤسسه است، دفتر موسیقی با مؤسسه وارد گفتگو میشود و تذکرات لازم را به آنها میدهد و پس از آن، برای ادامه روند فعالیت آنها تصمیم میگیرد.
از سوی دیگر «فرهاد گویآبادی» مدیر مؤسسه «جام سبز» دربارهٔ این اتفاق گفتهاست: «در حال حاضر در این زمینه اظهار نظری انجام نمیدهیم و روز شنبه با مسئولین محترم دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جلسه خواهیم داشت. اما فکر نمیکنیم کاری که اکنون منتشر شدهاست از لحاظ کلام و محتوا مشکل خاصی داشته باشد و حتماً درباره جزئیات این اتفاقات با مسئولین محترم وزارت ارشاد گفتگو میکنیم.»
پس از این، روابط عمومی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، خبر ممنوعالفعالیت شدن مهدی یراحی، خواننده موسیقی پاپ را تکذیب کرد.
تک آهنگ «پاره سنگ» که از آلبوم «سهگانه اجتماعی اول» یراحی منتشر شدهاست، جنگ ایران و عراق و سرنوشت مردم ایران پس از این جنگ را به شدت مورد انتقاد قرار دادهاست. در بخشهایی از این ترانه آمدهاست: «من آخرین شهید این قبیله ام قبیله ای که آب و نون ندارن».. یا در جایی دیگر میگوید: «مرگ برد و دوباره عقل مُرد و تمومه خاطراتمون گره به جنگ خورد و»… «به من یک نفر بگه کجای کاریم تقاص جنگو پای چی باید بذاریم چرا هنوز زندگی نداریم..»
انتقاد رسانههای تندرو: ابتذال مضاعف
تندروها در ایران این کلیپ را عین ابتذال و هجمه به باورها و ارزشهای «دفاع مقدس» عنوان کردهاند. روزنامه تندروی «صبح نو» نزدیک به جریان اصولگرایان و مورد حمایت محمدباقر قالیباف به نظر میرسد بیشتر از همه عصبی شدهاست. در واکنش به این ترانه در مقاله ای با عنوان «پاره سنگ» مهدی یراحی به سمت چه کسی پرتاب شدهاست؟ نوشتهاست: «تنها خاصیت این آثار دستوپا کردن چهرهای متفاوت برای خوانندگان و ایجاد بازاری تازه در فضای یک نواختشده موسیقی امروز بود. یراحی تنها در ژستی اعتراضی با متلک گفتن به دفاع ملی خوزستانیها در برابر دشمنان، آن را غلبه بیعقلی خطاب میکند. این یعنی اعتراضی از طرف جبهه سرمایهداری بهنفع سیاستهای بازارآزادی با حمایت سرمایهگذاران بساز و بفروش.»
این روزنامه همچنین مینویسد: «مهدی یراحی که خود فرزند جنوب است و محدودیتهای این خاک عزیز را از نزدیک لمس کرده، بهتر از هر کسی میداند که آنچه امروز از خوزستان، از اهواز و آبادان و دزفول باقی ماندهاست، حاصل همان دوران طولانی مقاومت است. اگر هنوز زندگی در این خطه جریان دارد و آدمها نفس میکشند، اگر خرمشهر و اروند، محمره و شطالعرب نشدند بهخاطر ایستادن بر سر اصولی عقلانی بودهاست؛ اصولی که میگوید دربرابر دشمنی که به خانه حمله میکند باید دفاع کرد. اصولی که میگوید وطن هتل نیست که اگر خدماتش ضعیف شد آن را ترک کنیم. اصولی که زندگی را در مقاومت میبیند نه در ترک مبارزه و خوشخیالی. موسیقی اعتراضی اصیل، مقاومت در برابر حمله دشمن را به نازیسم و نژادپرستی هیتلری پیوند نمیدهد.»
«خبرگزاری دانشجو» وابسته به بسیج دانشجویی از جمله منتقدان اقدامات اجتماعی مهدی یراحی است. این خبرگزاری پیش از این از اینکه او در پیامی در صفحه شخصی خود مایکل جکسون را “بزرگترین پدیده هنری تاریخ ” دانسته و او را “اسطوره بزرگی” قلمداد میکند به شدت به انتقاد گرفته بود. این خبرگزاری نوشته بود: «یراحی پیش از این نیز در ترانههای خود از مضامینی ناشایست و نا متعارف استفاده کرده بود که اعتراضات زیادی را برانگیخته بود. آخرین شاهکار آقای خواننده جوان هم مصاحبه ای بود که در سیمای ملی پخش میشد، که در آن یراحی در رسانه ملی جمهوری اسلامی، خواننده مورد علاقه خود را «ام کلثوم» خواننده زن عرب عنوان کرده بود!»
مهدی یراحی که پیش از این هم با حضور در زنجیرههای انسانی نجات کارون نشان داده بود که دوستدار محیط زیست است و با آهنگهایی مثل «خاک» و «چه چیزا شنیدم» از دغدغهمندیاش نسبت به اتفاقات روز اجتماعی سخن گفتهاست و حتی در قولی که در برنامه «خندوانه» داد، بدعتگذار اولین کنسرت خیابانی رایگان برای خانوادههای ساکن درکورهپزخانههای جنوب شهر تهران در تابستان ۹۵ بود.
تعهد اجتماعی یک هنرمند
برخی از کارشناسان موسیقی در ایران معتقدند که «یراحی در این سالها نشان داده برقراری توازن بین سلیقه عام و خاص را خوب بلد است و در عین رعایت استانداردهای خاص موسیقاییاش، میتواند هر بار مخاطبان بیشتری را همراه آثارش کند، نمونهاش ترانه «حیک بابا حیک» است که در عین برخورداری از ریتمی قدیمی و شاد، با تصویری از بشکههای خالی نفت در حال و هوای غبارآلود این روزهای جنوب ایران، سخت نفس کشیدن این روزهای مردم آن خطّه را فریاد میزند. مهدی یراحی خوانندهایست که در هنگامه آشفته بازار این روزهای موسیقی ایران، همچنان متعهد مانده تا هر چند وقت یکبار از دردهای اجتماعی مردمش در ترانههایش بگوید تا نشان بدهد تعهد اصل اول هنرمندی است.»
کارشناسانی مثل «امید جهانداری» این اقدام مهدی یراحی را اینگونه توصیف کردند: «در موسیقی پاپ ما نیز هنوز هستند کسانی که درد اجتماع دارند و به تعبیر زیبای روزبه بمانی –در این روزگار بیعاری موسیقی– فقط از یار و دلدار نمیخوانند. مهدی یراحی اخیراً مسیر خوبی را در پیش گرفتهاست و آلبوم سهگانه اجتماعی را تولید کردهاست. از این آلبوم تا به حال دو اثر به نام سرسام و پاره سنگ منتشر شدهاست. از هر دو اثر هم از نظر محتوا و هم اجرا لذت بردم.»
ادامه اعتراضات مردمی یراحی
یراحی در آخرین کنسرت خود در زادگاهش اهواز، برای همدلی و همصدایی با کارگران شرکت گروه ملی فولاد اهواز لباس کارگران را به تن کرد و در ادامه این حرکت نمادین از مسئولین خواستار رسیدگی به وضع أسفبار معیشتی این قشر زحمتکش و آزادی کارگرانی شد که به دلیل اعتراض به عدم پرداخت حقوقشان، طی هفتههای گذشته راهی زندان شدند. او در طول اجرای کنسرتش، در این باره اظهار کرد: «به امید این که صدای تشویقهای شما برسد به مسئولینی که باید مترصد باشند تا حال این کارگران خوب شود و صدای دادخواهی آنها با تدبیر و تعقل و منطق پاسخ داده شود.»
موضوعی که با استقبال کاربران فضای مجازی روبهرو شد. کاربری نوشت: «تو زمانهای که خوانندههای جدید دنبال پول درآوردن از هنرشون هستند، مهدی یراحی در موسیقیاش حرفهای مردم را میزند و مشکلات مردم را به گوش کل ایران میرساند تا همه شاهد موضوعاتی که #صدا_سیما نادیده میگیرد، باشند.»
کاربر دیگری هم در حمایت از او نوشتهاست: «کاش آدم هنرمندم باشه، هنرمند مردمی واقعی باشه نه فقط تو اینستاگرام. کسی که حداقل با مردم شهرش یکصدا باشه واسه احقاق حقشون. دیشب #مهدی_یراحی کنسرت اهوازشو با لباس کارگران #فولاد_اهواز اجرا کرد. دوسال پیش هم توی تهران برای افراد بیبضاعت کنسرت رایگان برگزار کرد و شام هم داد بهشون! همینقدر این آدم مردمیه! برخلاف سایر سلبریتیها، بیسروصداهای شوآفگونه حمایت میکنه. دمت گرم مرد!»
همین موضوع واکنش روزنامه شهروند نزدیک به اصلاح طلبان را به همراه داشت. این روزنامه در مطلبی با عنوان «چقدر مهدی یراحی کم داریم»، حرکت مهدی یراحی در کنسرت اهواز را جزو معدود اتفاقات حال خوبکن این روزهای ایران دانست و نوشت: «خدا خیرش بدهد. خیرشان بدهد و کاش مهدی یراحیهای بیشتری داشتیم. کاش رویش داشتند و تکثیر میشدند. فقط هم برای اعتراض نه، برای اینکه به مردم امید هم بدهند و از همدلی در کنار هم بودن بگویند و از نقاط مثبت و حرکتهای هدفمند حمایت کنند. ستارههایی که فقط غر نمیزنند و کمی هم آینده را میبینند و امید میدهند و از مردم میخواهند تا کنار هم باشند و مقابل خشونتو چند دستگی و بینظمی بایستند.»
مهدی یراحی پیش از این هم در یکی از کنسرتهایش و در اعتراض به بیتوجهیها نسبت به آلودگی شدید هوای اهواز، با ماسک روی صحنه رفت، یکی از اجراهایش در تهران هم با پرفورمنس ویژهای برای قطعه «خاک» همراه شد. او در یکی از کنسرتهایش در اهواز با لوگوی «نخل» بر روی تی شرتش حاضر شده بود. همچنین مهدی یراحی همیشه در تجمعهای اعتراضی حمایت از کارون در اهواز حاضر بودهاست. او به دلیل دغدغههای محیط زیستس به فرزند کارون مشهور شدهاست.
مهدی یراحی در گفت و گو با روزنامه «جام جم» در ارتباط با فعالیتهای اجتماعی اش این چنین توضیح دادهاست: «همیشه به ندای قلبم گوش دادهام و تحت تأثیر حال و هوای درونم که ناگزیر بعضی اوقات تحت تأثیر پیرامونم است، به موضوعات و مسائل مختلف میپردازم. البته طبیعتاً برای پرداخت و البته عمق بیشتر در موضوعات مختلف با حداکثر تحقیق و تفکر وارد موضوعات مختلف میشوم.»
به چالش کشیدن صاحبان قدرت
به نظر میرسد، «پاره سنگ» اثری ضد جنگ و ضد جامعه ستیزی است و به دور از شوآف و هیاهو سعی در به چالش کشیدن صاحبان قدرت دارد.
یراحی حالا یک قهرمان است برای مردم زادگاهش چون صدایشان را شنیده و نترسیده خطی بیفتد بر چهره شفاف شهرتش، نگران مجوزهای قطعاتش نشده و بیم به دلش راه نداده مبادا امضا نکنند پای برگههایش را. او حالا سلبریتیتر از هر سلبریتی دیگری است در میان مردم سرزمینش.
