نویسندگان تازه کار در صدر فهرست نامزدهای جایزه گنکورد و خروج بزرگان
پاریس: انیسه مخالدی
اعضای آکادمی جایزه گنکورد، اولین فهرست نویسندگان نامزد مهمترین جایزه ادبی فرانسه را اعلام کردند. کمترین چیزی که میتوان درباره این دوره جایزه گفت اینکه برخلاف انتظار منتقدین ادبی و مطبوعات تخصصی بود.
امسال اسامی برخلاف همیشه از رستوران دروان در محله گالیون تاریخی پاریس اعلام نشدند بلکه از پشت پرده چهلمین دوره نمایشگاه کتاب نانس در شمال فرانسه، زادگاه اصلی پایهگذار آکادمی ادمون گونکورد.
کمیته داوران مرکب از ده نویسنده و شخصیت فرهنگی از جمله نویسنده و روزنامهنگار نامدار برنارد بیفو و نویسنده پیراسولین، فلیپ کلودال و نویسنده فرانکفون طاهربن جلون است. فهرست نامزدها شامل ۱۵ نام بود که تعداد زیادی از آنها نویسندگان جدیدی هستند و مدت کوتاهی است که وارد دنیای نویسندگی شدهاند. شگفتی در آغاز بسیار زیاد بود چرا که اولا نویسندگانی که منتقدین سرآنها شرط بسته بودند بدون استثنا از فهرست خوشبختها در کسب جایزه ریشهدار حذف شدهاند. نه از جیروم فراری و کتاب جدیدش “به شکل او” که فقط چند روزی از موفقیتش در کسب جایزه روزنامه لوموند گذشته، خبری بود و نه از “نگهبان” نویسنده فرانسوی کریستوفر پولتانسکی و نه امیلی نوتومپ و رمان زیبایش”نامهای بی طرف میان دو جنس”. حتی از مایلیس دوکیگونگال و رمانش “جهان در یک مشت” که با استقبال خوانندگان و پوشش خبری گستردهای روبه رو شد خبری بود.
فهرست شگفتیساز شامل ۱۵ نویسنده است که نام پنج زن در میان آنها به چشم میخورد. برنارد بیفو رئیس کمیته گنکورد به رسانهها گفت، مهمترین ویژگی این مسابقه این است که بیشتر آثار رمان اولاند و به دلیل کیفیت بالا و ارزشهای ادبی فراوان آثار کار هیئت در انتخاب بسیار دشوار بود.
پنج رمانی که پیش بینی میشود بیشترین شانس را برای بردن جایزه دارند همه کتابهای اول نویسندگانند. مهمترین رمان دیوید دیوب با عنوان” برادران اسلحه” (انتشارات لوسوی) که رمان اول نویسندهاست. او استاد دانشگاه متولد فرانسه است اما کودکی و سالهای اول جوانیاش را درسنگال گذرانده.
برادران اسلحه داستان “الفا ندای” کشاورز سنگالی سادهایست که به گروه تک تیراندازهای سنگالی پیوست که در جنگ جهانی اول به ارتش فرانسه ملحق شده بودند. رمان احساسات انسان رنج کشیدهای را روایت میکند که میکشد و ویران میکند تا زنده بماند. داستان دوستی محکمی است میان دو فرد در دنیای سنگدل و سراسر کینه.
این رمان دیوید دیوب با تمجید زیاد منتقدان روبه روشد. الیزابت باریلی در فیگارو نوشت” کتاب شرورها را در برابر خوبها، سیاهها در برابر سفیدها و بیگناهی را درمقابل جنایت نمینشاند… بلکه همه را در آن سروده بشری تکان دهنده درهم میآمیزد”.
رمان “روزگار آدمهای مشکوک” اثر دیگری است که در فهرست نامزدهها از
شانس زیادی برخوردار است. رمان دوم ژیل مارتان شوویه از انتشارات گراسیه. داستان کشته شدن مشکوک جوانی مغربی را روایت میکند. نویسنده این ماجرا را بستری میسازد تا جامعه فرانسوی را زیر ذره بین قراردهد. جامعهای که به تظاهر با اقلیتها اظهار همدردی میکند.
ماجرای “زندگی حقیقی”، رمان اول نویسنده جوان بلژیکی ادولین دیودونی، داستان خطرکردنهای دختر جوانی است که در خانوادهای صیاد زندگی میکند. این کتاب هم توجهها را به خود جلب کرد و نامزد چهار جایزه ادبی دیگرشد ازجمله جایزه رونودو و فیمینا.
این بار نویسنده مغربی مریم علوی نویسندگان فرانکفون مغرب در این جایزه نمایندگی میکند. “حقیقت از دهان اسب بیرون میآید” اولین رمان مریم علوی است. این رمان زندگی سخت بخشی از آدمهای معمولی جامعه مغرب را روایت میکند. اثر مریم نیز نامزد چند جایزه دیگر شده و همین موجب شده هممیهنانش برای موفقیتش در کسب جایزه حساب باز کنند کما اینکه در سال ۲۰۱۶ نویسنده زن مغربی دیگر برنده این جایزه شد.
ایناس بایار ۲۶ ساله دیگر نامزد جایزه گنکورد، رمان اولی است. رمان آثار اجتماعی و روانی تجاوز جنسی را به تصویر میکشد. زنی مورد تجاوز قرار گرفته با انتخاب سکوت راه نابودی را پیش میگیرد و …
دیگر رمانهای نامزد جایزه گنکورد عبارتند از: “از سارا میگوید” نوشته پولین دولابروا دولی است. پولین هم نویسنده تازه کاری است. دانیال بیکولی با “نود ثانیه”، ایریک فونورینو”هفده سال”، پل گریفیاک “آقاها و بردهها”، نیکولا ماتیو” بچههایشان پس از خودشان”، توماس ریوردی”زمستان خشم”.
نکته جالب اینکه انتشارات گالیمار با سه اثر در میان نامزدها بیشترین شانس را دارد.