بعد از اینکه «هیئت تحریر شام» استان ادلب در شمال شرق سوریه را تحت کنترل کامل خود در آورد، راهی برای گروههای معارض دیگر باقی نمانده بود جز اینکه یا از آنجا خارج شوند یا آن را بپذیرند.
به گزارش الشرق الاوسط، برخی از گروهکهای موجود هماکنون همپیمان این «هیئت» هستند اما گروهکهای دیگر یا باید به مناطق دیگر بروند و یا با «دولت رستگاری» این «هیئت» ادغام شوند.
چگونه این منطقه مورد نفوذ قرار گرفت؟ عواقب آن برای بحران سوریه که ۸ سال است ادامه دارد و همچنین برای بازیگران اصلی این بحران چیست؟
مسکو و آنکارا در سپتامبر گذشته بر ایجاد منطقۀ عاری از سلاح در ادلب و اطراف آن به توافق رسیدند.
این توافقنامه از حملۀ نیروهای سوریه به این منطقه که ۳ میلیون نفر در آن زندگی میکنند جلوگیری کرد.
مسکو از ترکیه خواست که سلاح سنگین گروهکهای تابع خود که زیر شاخۀ «جبهه التحریر الوطنیه» است را خلع کند.
ترکیه اما موفق به این کار نشد و «هیئت تحریر شام» اقدام به حمله کرد. جنگهای شدید منجر به کشته شدن ۱۳۰ نفر شد و زمینۀ امضای توافقنامهای برای «هیئت» فراهم آورد که مفاد آن خروج دو گروهک باقیماندۀ همپیمان ترکیه و خالی کردن عرصه برای جهادیها است.
به نظر میرسد ترکیه که نیروهایش در ادلب و دیگر مناطق شمالی سوریه منتشر هستند از گسترش «هیئت تحریر شام» جلوگیری نمیکند.
پیشروی تندروها در ادلب نیز در ابتدای سال شکست سنگینی برای تعدادی از گروهکها به بار آورد که همپیمان ترکیه هستند.
دو گروهک از «جبهه التحریر الوطنیه» تحت عنوان «أحرار الشام» و«صقور الشام» روز پنجشنبه با «هیئت تحریر شام» توافقنامهای امضا کردند که در نتیجۀ آن جذب این «هیئت» و تابع «دولت رستگاری» شدند.
همانطور که برای نیروهای «نور الدین زنکی» اتفاق افتاد، مسلحانی که حاضر به تسلیم در برابر این «هیئت» نیستند در مناطقی تحت کنترل ترکیه همچون عفرین منتشر میشوند.
در واقع ترکیه از طریق آموزش و مجهز کردن این گروهکها برای جنگ علیه کُردها در شمال شرقی سوریه استفاده میکند.
از سوی دیگر ترکیه تهدید به حمله به «یگانهای خلق کِرد» کرد اما مشکل آن وجود نیروهای آمریکا در آنجا بود که با شروع خروح آنها در روز جمعه عرصه برای حمله آن خالی شده است.
کنترل ادلب توسط «هیئت تحریر شام» نیز به این معنی است که به توافقنامه سوچی عمل نشد که در آن ترکیه متعهد شدهبود از گروهکهای خود برای سرکوب جهادیها استفاده کند.
توافقنامه سوچی از حملهای که ممکن بود منجر به فاجعهای انسانی برای ۳ میلیون نفر شود جلوگیری کرد.
ترکیه نیز که در حال حاضر به ۳٫۶ میلیون سوری پناه داده است سعی در جلوگیری از سرازیری مجدد این پناهندهها دارد.
کنترل ادلب توسط «هیئت» مجدداً رژیم سوریه را با خطر مواجه میکند. اما «بالانش» معتقد است که این موضوع در اولویت دولت سوریه نیست.
وی گفت: «روسها هر لحظه برای حمله آماده هستند اما این کار را نمیکنند».
وی افزود: «آنها از اردوغان برای فشار به آمریکا در جهت خروج از شمال شرقی سوریه استفاده میکنند».
ترکیه نیز روز پنجشنبه در پاسخ به پیامهای آمریکا راجع به سرعت خروج نیروهایش اعلام کرد هرگونه تأخیر ممکن است منجر به حملۀ آن شود.