وزیر سابق خارجه اعتراف میکند، امریکا تاوان سنگین و گرانی برای عدم اجرای “تهدید خط قرمز” پرداخت
واشنگتن: هبه القدسی
وزیر سابق خارجه اعتراف کرد که امریکا ” هزینه بالایی برای عدم اجرای تهدید خط قرمز پرداخت”، خطی که توسط رئیس جمهوری سابق باراک اوباما در سوریه که به “زخمی باز” بدل شده، ترسیم شد.
کری در اظهاراتش پیش از انتشار کتاب جدیدش(هر روز اضافی است) که بازارهای امریکا چشم به راه آن هستند، گفت او آن زمان نتوانست رئیس اوباما را قانع کند که بشاراسد پس از شکستن آتش بس و به کارگیری اسلحه شیمیایی علیه مردم خودش، به درسی نیاز دارد که باید به او آموخت. کری تأکید کرد، کشورش در نهایت برای شانه خالی کردن از انجام مسئولیت در برابر اقدام اسد و استفاده از سلاح شیمیایی، تاوان داد. کری گفت” هزینه عدم اقدام تهدید در برابر خط قرمز را پرداختیم”. اشاره او به تهدیدی است که رئیس جمهوری سابق اوباما در سال ۲۰۱۲ صادر کرد. اوباما هشدار داده بود استفاده نظام سوری از سلاح شیمیایی با پاسخ نظامی ایالات متحده روبه رو میشود، تهدیدی که اوباما علیرغم کاربرد اسلحه شیمیایی توسط نظام اسد، اجرا نکرد.
کری میگوید، از تصمیم رئیس اوباما در عقب نشینی از حمله تعجب کردم. او گفت” خیال میکردم ما به جلو میرویم و مطمئن بودم حمله در پایان هفته اتفاق میافتد و منتظر تماس تلفنی بودم که به من خبر بدهد که اوباما امشب ضربهای وارد میکند یا از اتفاقی که افتاده بود برایم بگوید، اما چنین اتفاقی نیفتاد. مأموریتم شد تأثیر بر سیاست رئیس جمهوری و تمام تلاشم را کردم تا به کنگره بروم و درباره این موضوع بحث کنم”. کری اضافه کرد” نوشتم که ما هزینهای برای این کار پرداختیم، هیچ شکی در این نیست. تاوان دادیم و توجیه و تفسیرها و هر چیزدیگری تغییری در تصورات ایجاد نمیکنند به خصوص در تصوراتی که در سیاست و دیپلماسی بسیار مؤثرند”.
کری در تشریح رایزنیهای روی داده در این زمینه میگوید” این افکار را روی میز گذاشتم اما رئیس اوباما با دلایلم قانع نشد. خیال میکرد ما گزینههای دیگری داریم که در سایه مخاطرات جدی میتوانستیم انجام بدهیم و پیام را به اسد برسانیم. وقتی آتش بسی برقرار شد و اسد گفت به آن پایبند است و پایبند نماند، به نظرم ما باید پاسخ میدادیم”.
کری تلاش کرد از انتقاد صریح از اوباما اجتناب کند که او دوست نداشت ریسک کند و در جنگ سوریه وارد شود. او گفت” رئیس سابق موضع و ارزیابی خاص خود را در برابر جنگ سوریه داشت و از عواقب اجرای افکاری که من یا دیگران برای پاسخ دادن به اسد پیشنهاد میکردند، آگاه بود”.
از طرفی دیگر رئیس ترامپ انتقادات تندی را متوجه جان کری کرد و در توئیت دوشنبه شبش او را “پدر توافق هستهای با ایران” خوانده تا بر هر گونه تلاش کری برای شرکت در رقابت انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ درمقابل ترامپ پیشدستی کند.
واقعیت اینکه پیشبینیها و اخباری درز کرده که کری ۷۴ ساله – سال ۲۰۰۴ با جورج بوش رقابت کرد و شکست خورد- بعید نیست در سال ۲۰۲۰ وارد رقابت ریاست جمهوری بشود.
در کتاب “هرروز اضافیاست” وزیر خارجه سابق امریکا جان کری خاطرات شخصیاش را در ۶۴۰ صفحه نوشته و در آنها به دوران کودکی، جوانی و تحصیل در دانشگاه ییل میپردازد. در بخشهایی از کتاب بر دوره خدمتش در نیروی دریایی و شرکت داوطلبانهاش در جنگ ویتنام و بازگشتش به ایالات متحده و شرکت در تظاهرات ضد جنگ و خشونت تمرکز کرده و نوشته چطور به تظاهرکنندهای بدل میشود که به صلح در جهان دعوت میکند. کری در روایت خاطرات کودکیاش نشان میدهد زندگی برجستهای در سوئیس داشته و درباره دوران مدرسه و دانشگاه و گذراندن تعطیلات در اسپانیا و دنبال کردن گاوها در شهر پامپلونا مینویسد.
کیری بخشی از کتابش را به سناتور جان مکین تازه متوفی اختصاص میدهد که هفته گذشته در سن۸۱ سالگی درگذشت. از سفر هواییاش با مکین مینویسد که چطور در دوره حضور در کنگره با هم همکار بودند یا در دوره خدمت نظامی و اسارتشان در ویتنام. مینویسد چطور در سطح رهبری دو حزب جمهوری و دموکرات برای از سرگیری روابط با ویتنام تلاش میکردند.
مکین و کری هر دو در رقابتهای انتخابات ریاست جمهوری شرکت کردند و هر دو از راهیابی به کاخ سفید بازماندند در حالی که کسی بی آنکه پیش از این منصبی عمومی یا نظامی داشته وارد کاخ سفید شد ، اتفاقی که در تاریخ امریکا سابقه نداشته است.