بانک مرکزی ایران – عکس از ایرنا
دادگاه اتحادیه اروپا رای به حکمی داده است که بر اساس این حکم تصمیم سال ۲۰۱۲ (۱۳۹۰) شورای اروپا برای تحریم و مسدود کردن داراییهای بانک مرکزی ایران باید لغو شود.
دادگاه عمومی اتحادیه اروپا روز پنج شنبه ۲۷ شهریور حکم به لغو تحریمهایی داد که اتحادیه اروپا در ژانویه ۲۰۱۲ علیه بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تصویب کرده بود. حکم این دادگاه، بدوی بوده و اتحادیه اروپا دو ماه فرصت دارد تا درخواست تجدیدنظر کند.
در حکم دادگاه عمومی اتحادیه اروپا که در سایت آن منتشر شده است، به تاریخچه مختصری از تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل، نگرانیها و بیانیههای اتحادیه اروپا درباره برنامه هستهای ایران از سال ۲۰۰۶ به بعد اشاره شده و آمده است: «به دنبال افزایش نگرانیها، اتحادیه اروپا در ۲۳ ژانویه ۲۰۱۲ بانک مرکزی ایران را تحریم کرد و این تحریم بعد از یک روز به اجرا گذاشته شد.»
در ژانویه ۲۰۱۲ (بهمن ۱۳۹۰) اتحادیه اروپا تصمیم گرفت که به واسطه «نگرانی از ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای ایرا» خرید نفت از ایران را قطع کند و بانک مرکزی ایران را مورد تحریم قرار دهد. به دنبال تحریم بانک مرکزی ایران داراییهای این بانک نیز در اروپا مسدود شد.
تخمین زده میشود کمتر از ۱۰ میلیارد دلار دارایی بانک مرکزی ایران در اتحادیه اروپا بلوکه شده باشد.
تحریمهای اتحادیه اروپا به دنبال رشتهای از قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل وضع شد که محدودیتهایی را علیه نهادها و اشخاص درگیر در برنامههای هستهای و موشکی ایران اعمال میکردند.
شورای اروپا در آن مقطع اعلام کرد که یکی از دلایل تحریم بانک مرکزی ایران کمک این نهاد مالی به دور زدن تحریمهای بینالمللی علیه ایران بوده است. همچنین بانک مرکزی ایران متهم شد که با کمک به تامین مالی حکومت ایران، در پیشرفت برنامه هستهای ایران نقش داشته است.
دادگاه اتحادیه اروپا میگوید شورای اروپا برای این ادعای خود هیچ دلیل و مدرکی ارائه نکرده، به هیچ نقل و انتقال مشخصی اشاره نکرده و از این رو این تصمیم باید لغو شود.
کمی بعد از اجرایی شدن تصمیم اروپا برای تحریم بانک مرکزی ایران، اتحادیه جهانی انتقالات بین بانکی (سویفت) نیز ارائه خدمات به بانکهای تحریمشده ایرانی را متوقف کرد. پیش از آن آمریکا نیز با تحریمهای مشابهی نظام بانکی ایران را هدف گرفته بود.
به دنبال این تحریمها نقل و انتقالات مالی برای موسسات و شهروندان ایرانی به شدت دشوار شد و ارزش ریال به شکل کمسابقهای در مقابل ارزهای خارجی سقوط کرد.
شماری از بانکها و شرکتهای ایرانی در سالهای اخیر تلاش کردهاند که با پیگیری قضایی تحریمهای وضعشده علیه خود را لغو کنند و دادگاههای اروپایی در مواردی رای به لغو تحریمها دادهاند.
حکم دادگاه عالی اروپا برای لغو تحریم های بانک مرکزی ایران در حالی است که هم اکنون وزیر خارجه این کشور برای انجام مذاکرات هستهای با شش قدرت جهانی بر سر برنامه هستهای تهران به آمریکا رفته است و روز چهارشنبه با کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که رهبری هیات مذاکره شش قدرت جهانی با ایران را برعهده دارد، دیدار کرد.
گفتنی است پیش از این دادگاه اروپا حکم به لغو تحریم بانکهای ملت و صادرات ایران داده بود.
