اینک که کشورهای عضور ۱+۵ و ایران به ضرب الاجل توافق بر سر برنامه های هسته ای ایران در ۲۴ نوامبر نزدیک می شوند، دموکرات ها کنگره را از دست دادند، راهپیمایان ۱۳ آبان در تهران از مذاکرهکنندگان هستهای پشیتبانی کردند، و اینک اخبار رسیده حاکی از آن است که مقامات آمریکایی ارتباط مستقیم نهادهای مالی ایران و آمریکا را یکی از امتیازهای مطرح شده برای ایران در نظر گرفته اند.
وبسایت خبری-تحلیلی المانیتور روز سهشنبه گزارش داد، ایجاد خط مستقیم بانکی میان ایران و آمریکا یکی از امتیازهای مطرحشده از سوی واشنگتن در مذاکرات هستهای با ایران است.
یک دیپلمات ارشد سابق ایالات متحده، که خواسته نامش فاش نشود و در جریان روند مذاکرات هستهای است در گفتگویی با المانیتور اعلام کرد این طرح پیشنهادی اکنون روی میز مذاکرات ایران و اعضای گروه ۱+۵، متشکل از ۵ عضو دائم شورای امنیت به علاوه آلمان، است.
به گزارش المانیتور، در تماس خبرنگار این وبسایت با یکی از مذاکرهکننده های ایرانی، وی از اظهار نظر در این رابطه خودداری کرده است. سخنگوی وزارت خزانهداری آمریکا نیز از اظهار نظر در این باره خودداری کرد.
با این وجود تایلر کولیس، یکی اعضای شورای ایران-آمریکا (نایاک) بر این باور است که ایجاد چنین کانالی میتواند گام مثبتی باشد. وی به المانیتور گفت: «ما هم چیزهایی شنیدهایم که نشان میدهد این ایده در حال بررسی است.» کولیس در ادامه از «کانال مبارک» یاد کرد که می تواند در خدمت اهداف مهم زیادی درآید.
در صورت عملی شدن این کانال مالی، نقل و انتقال مالی میان دو کشور که همواره به کمک واسطه انجام می شد، تسهیل می شود. البته با وجود آن که تحریم های یک جانبه آمریکا و بخشی از تحریم های بین المللی سبک شدند و تولیدکنندگان اجازه فروش مواد غذایی، دارویی و برخی تجهیزات ارتباطی به ایران را دارند، به دلیل نبود روش پرداختی قابل اعتماد و قانونی انجام این مبادلات با مشکل مواجه است.
نقل و انتقالات مالی شخصی میان دو کشور نیز با دشواری مواجه است. دانشجویان ایرانی مستقر در آمریکا از جمله آسیب پذیرترین قشر در این امر هستند. نمونه های کمی هم نبودند از موسسه های خیریه که به خاطر ارسال پول به ایران با اتهام نقض تحریم ها مواجه شدند و همین امر به تعطیلی آن ها انجامید.
در صورت عملی شدن این طرح، اعتماد بانک های اروپایی هم جلب می شود و شرایط را برای نقل و انتقالات مالی در سراسر جهان به ایران راحت تر می شود.
اما الیزابت روزنبرگ، مشاور ارشد سابق وزارت خزانهداری آمریکا، نسبت به این موضوع خیلی خوشبین نیست. وی می گوید: «تصور من این است که افراد آمریکایی برای تجارت با ایران، با چالشهای زیادی مواجه باشند. حتی اگر کانال مستقیم هم ایجاد شود، تنها شرکتها و بانکهای خارجی مشخص میتوانند مبادلات خود را راحتتر انجام دهند.»
علی لاریجانی، رییس مجلس ایران، روز یکشنبه دو نوامبر، گفت، مساله هسته ای از طریق مذاکرات در مسیر روشنی افتاده است و در درون نگاه ها به هم نزدیک تر شده است.
محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران هم روز یکشنبه دو نوامبر در دیدار بورگه برنده وزیر امور خارجه نروژ در زمینه مذاکرات هسته ای با گروه۱+۵ تاکید کرده بود: «در صورتی که حقوق هسته ای جمهوری اسلامی ایران به رسمیت شناخته شود ، ایران آماده توافق است.»
حسن روحانی رییس جمهوری ایران هم در همین روز گفته بود: «امیدوارم در موضوع هسته ای به همان اهدافی که اعلام کرده ایم یعنی نتیجه برد – برد که به نفع طرفین خواهد بود، برسیم. اگر طرف های مذاکره کننده هسته ای اراده جدی داشته باشند، در زمان باقیمانده می توانیم به توافق کلی در همه زمینه ها دست پیدا کنیم.»
سیدعباس عراقچی معاون وزیر خارجه ایران روز یکشنبه اعلام کرد که مذاکرات ایران و ۱+۵ به سرپرستی محمد جواد ظریف و کاترین اشتون ۲۰ آبان در مسقط پایتخت عمان برگزار خواهد شد.
به گفته وی این مذاکرات پس از گفتگوهای سهجانبه وزیران خارجه ایران و آمریکا با حضور کاترین اشتون برگزار میشود که زمان برگزاری آن ۱۸ و ۱۹ آبانماه اعلام شده است.
اتحادیه اروپا پیش از این اعلام کرده بود که دور بعدی این مذکرات ۱۸ نوامبر (۲۷ آبانماه) در وین برگزار خواهد شد.
از سوی دیگر جان کری وزیر خارجه آمریکا به تازگی در سخنرانی در نشستی موسوم به مجمع ایدههای واشنگتن در واکنش به اظهارات سوزان رایس مشاور امنیت ملی این کشور که گفته شانس توافق هستهای غرب با ایران ۵۰ درصد و یا کمتر است گفت: من در حال مذاکرات رو در رو و مستقیم با آقای ظریف هستم و نسبت به توافق با ایران امیدوارم اما ابراز خوشبینی نمیکنم.
کری همچنین درباره مذاکرات هستهای با ایران گفت: «اگر ما بتوانیم به توافق برسیم، جهان مکان امنتری خواهد بود؛ این موضوع نباید به موضوعی برای تصمیمگیری از منظر ایدئولوژیکی بدل شود».
کری گفت: در هفتههای آینده که هفته هایی سرنوشت ساز است، معلوم میشود که آیا ایران میتواند تصمیمهای دشوار بگیرد یا نه.
وی خاطرنشان کرد: «ما در هر توافق احتمالی با ایران بسیار دقت خواهیم کرد و هر اقدام ما بر اساس توصیهها و نظرات کارشناسان خواهد بود.»