رام الله – کفاح زبون – قاهره – احمد الغمراوی
گفتگوهای جاری میان فلسطینی ها و اسرائیلی ها در قاهره بر سر رسیدن به توافق آتش بس در نوار غزه فرصت طلایی برای رفع حصر غزه توسط اسرائیل به شمار می رود. جنبش حماس امیدوار است رفع محاصره غزه بدون راه حل های میانه صورت بگیرد. این درحالیست که اسرائیل و چنانکه به نظر می رسد تنها درصدد “سازمان دهی” حصر غزه است.
جنبش حماس دیروز با اداره گذرگاه ها در غزه توسط حکومت خودگردان فلسطین و اداره روند بازسازی غزه پس از جنگ توسط حکومت خودگردان موافقت کرد. اداره گذرگاه های غزه توسط تشکیلات خودگردان یکی از خواسته های اصلی اسرائیل در گفتگوهای قاهره قلمداد می شود.
در نخستین اظهارات مطرح شده در این خصوص عضو دفتر سیاسی جنبش حماس و یکی از اعضای هیئت مذاکره کننده فلسطینی در قاهره عزت الرشق اعلام کرد: “جنبش حماس هیچ گونه مانعی در مدیریت روند بازسازی غزه توسط حکومت خودگردان و اجرایی کردن مفاد مورد توافق نمی بیند. الرشق آمادگی حماس برای تحویل دادن اداره گذرگاه رفح و سایر گذرگاه ها به حکومت خودگردان را اعلام کرد”.
هیئت مذاکره کننده فلسطینی در قاهره تهیه برنامه عمل برای گشودن گذرگاه ها از جمله گذرگاه رفح را بررسی کرده است. قرار است این برنامه در اختیار مصری ها و اسرائیلی ها نیز قرار بگیرد. نوار غزه از نیمه ژوئن ۲۰۰۷ توسط اسرائیل محاصره هوایی و زمینی و دریایی شد. حصر عزه ممنوعیت انتقال اموال و کالاهای اساسی به غزه را به دنبال داشت.
خدمات اساسی دیگری همانند سوخت و برق سهمیه بندی شد و به هواپیماها و کشتی ها و حتی خودروها اجازه عبور از غزه یا ترک غزه داده نشد. اسرائیل با زیر نظر گرفتن راه های دریایی و زمینی و بستن کلیه گذرگاه های انسانی و بازرگانی تحت نفوذ خود کنترل خود بر این منطقه کوچک را افزایش داد. اسرائیل با به کارگیری مکانیزمی از انتقال وجوه مالی به غزه نیز جلوگیری کرد.
اسرائیل طی هفت سال حصر غزه تنها اجازه ورود انواع محدودی از کالاها را به غزه می داد که آنهم زیر فشارهای جهانی صورت گرفت. این در حالیست که غزه نیازمند هزاران نوع کالا بود که برخی از آنها به دلیل نگرانی از به کار گیری در امور نظامی مورد بازرسی قرار می گرفتند.
اطلاعات افشا شده از گفتگوهای جاری در قاهره بیانگر این موضوع است که تفاوت اساسی در مفهوم رفع حصر بین حماس واسرائیل وجود دارد. رفع حصر از دیدگاه حماس به معنای برپایی فرودگاه و تاسیس بندر و بازکردن کلیه گذرگاه های نوار غزه از جمله گذرگاه رفح بین غزه و مصر و اجازه رفت و آمد و حمل و نقل کالاها و ورود اموال بدون دخالت اسرائیل است.
ولی از نظر اسرائیل رفع محاصره همان حالت حصر دریایی و هوایی و اجازه رفت و آمد و حمل و نقل کالا و پول با نظارت شدید بین المللی است.
عضو هیئت مذاکره کننده فلسطینی قیس عبدالکریم (ابو لیلی) به الشرق الاوسط گفت: تلاش های اسرائیل در جهت “سازمان دهی حصر ونه رفع آن است”. وی افزود: آن ها می خواهند دوباره محدودیت های پیشین خود را در رابطه با کالاهای دارای کاربرد دوگانه (همانند مصالح ساختمانی) و سقف عددی محدود برای رفت وآمدها و استقرارنیروهای نظامی در گذرگاه ها اعمال کنند. نام این اقدام سازمان دهی محاصره است و نه رفع آن.
از سوی دیگر سخنگوی جنبش حماس سامی ابوزهری دیروز به الشرق الاوسط گفت: حماس زیر بار شروط تحمیلی یا شروط اسرائیلی نخواهد رفت. حماس آتش بس بدون رفع کامل حصر از غزه را نمی پذیرد. وی افزود: حماس خواستار گشودن کلیه گذرگاه ها برای رفت وآمد افراد و انتقال کالاها است. ملت ما حق دارد که از زندگی باکرامتی برخوردار باشد، تا همه سال های حصر ظالمانه جبران شود.”
ابوزهری خاطر نشان کرد کلیه خواست های ارائه شده از جمله بندر و فرودگاه خواسته همه فلسطینی هاست. همه گروه ها بر این خواست ها اتفاق نظر دارند.
از سوی دیگر اسرائیل خواهان اداره گذرگاه ها از جمله گذرگاه رفح بین غزه ومصر توسط حکومت خودگردان است. اسرائیل همچنین خواستار مکانیزمی برای نظارت بین المللی در رابطه با آنچه که وارد غزه می شود است.
تسیبی لیفنی وزیر دادگستری اسرائیل دیروز گفت: باید مکانیزمی وضع شود تا به شکل دقیقی کلیه مصالح ساختمانی و کالاهای مختلف وارد شده به غزه را زیر نظر بگیرد. باید از این امر اطمینان حاصل کنیم که اموالی که برای بازسازی غزه تحویل داده می شود در فعالیت تروریستی به کار گرفته نشود. باید سیستم جدیدی در نوار غزه پیاده شود تا آتش بس دراز مدت را تضمین کند.
مصر اجرای گفتگو بر سر گشودن دوباره گذرگاه زمینی رفح در گفتگوهای قاهره را نپذیرفت واعلام کرد این موضوع را بعدا و تنها با حکومت خودگردان بررسی خواهد کرد.
وزارت خارجه مصر به الشرق الاوسط دیروز گفت: گفتگوهای گذرگاه رفح هنوز آغاز نشده است.
سخنگوی وزارت خارجه مصر بدر عبدالعاطی گفت: مسائل مربوط به گذرگاه رفح که قاهره بر مناقشه دوجانبه آن بین حکومت مصر و تشکیلات خودگردان پافشاری می کند هنوز شروع نشده است. کلیه تلاش ها در حال حاضر بر آتش بس در غزه قرار دارد که هدف آن نیز آتش بس دائم و فراگیر است.