حسن روحانی رییس جمهور ایران که روز دوشنبه به آنکارا پایتخت ترکیه رفته است، با عبدالله گل رییس جمهور این کشور ملاقات کرده و قرار است با دیگر مقامات این کشور نیز دیدار کند.
به گزارش خبرگزاری ها، این سفر از زوایای مختلف اهمیت زیادی دارد به ویژه آنکه پس از چندبار تعویق بالاخره پس از چندین سال صورت می گیرد و نیز اینکه دیدارهای روحانی در آنکارا همزمان با گفتگوهای مستقیم ایران و آمریکا در ژنو سوییس بر سر برنامه هسته ای ایران صورت می گیرد.
این نخستین سفر یک رییس جمهور ایران به ترکیه پس از ۱۸ سال محسوب می شود. در سال ۱۹۹۶ اکبر هاشمی رفسنجانی به دعوت سلیمان دمیره رییسجمهور وقت ترکیه به این کشور سفر کرده بود.
روابط دو کشور ایران و ترکیه در سال های اخیر با چالش هایی روبرو بوده که یکی از مهم ترین آنها، تحولات سوریه است چرا که تهران در جنگ سوریه از دولت این کشور و آنکارا عموما از شورشیان حمایت می کند.
قرار است طی این سفر چندین قرارداد دو جانبه بین دو کشور به امضا برسد.
به گفته تحلیلگران، دو کشور ایران و ترکیه از یک سو شرکای بزرگ تجاری و از سوی دیگر در صحنه منطقه ای، رقیب هم هستند و در این میان ترکیه با این امید که گفتگوهای هسته ای به کاهش تحریم ایران منجر شود، خواستار افزایش همکاری با ایران در زمینه انرژی است.
صباح زنگنه، کارشناس و تحلیلگر سیاسی، درباره اهمیت این سفر گفت: «ترکیه در خاورمیانه دارای موقعیت ویژه ای است و این مسئله برای ایران همواره مورد توجه بوده است؛ شاید به همین دلیل است که هیچ وقت روابط تهران و آنکارا به مرز تیرگی نرسید. با روی کار آمدن دولت روحانی ترکیه نیز در عطف توجه ایران قرار گرفت به طوری که سفر نخست وزیر ترکیه در چند ماه پیش به ایران و حتی سفر وزیر امور خارجه ترکیه به ایران در مراسم تحلیف دکتر حسن روحانی زمینه ساز سفر رئیس جمهور ایران به ترکیه شده و در این سفر ایران می تواند به کاهش نقاط اختلاف نظر دو کشور در بحث سوریه و روابط سیاسی و اقتصادی بین دو کشور منجر شود».
وی در گفتگو با شرق پارسی گفت: «دکتر روحانی امروز در حالی وارد ترکیه شد که هشت وزیر کابینه رئیس جمهور را همراهی می کنند و این درحالی است که در ماه های گذشته، تماس های دیپلماتیک میان تهران و آنکارا به صورت چشمگیری افزایش یافته است. دولت روحانی در طی یک سال گذشته سعی کرده که روابط خوبی را با کشورهای همسایه برقرار کند و طبیعی است که در میان همسایگان، ترکیه جایگاه ممتازی دارد. فارغ از مشکلاتی که طی دوره ریاست جمهوری پیشین برای ایران به وجود آمد روابط ایران و ترکیه از روند مناسبی برخوردار بوده به طوری که حتی ترک ها سعی داشتند در بحث هسته ای نقش میانجیگری ایفا کنند که با به وجود آمدن مشکلاتی، میانجیگری ترکیه با موانعی برخورد کرد».
این تحلیلگر سیاسی معتقد است که «ترکها همیشه از فرصتها به خوبی استفاده می کنند و سفر اردوغان در سال گذشته به تهران نشان داد که آنها متوجه شده اند که سیاست در ایران تغییر کرده و بهتر است از این فرصت استفاده کنند».
رییس جمهور ایران در آستانه این سفر در تهران گفته بود که در این سفر درباره روابط دوجانبه اقتصادی بویژه در حوزههای انرژی، نفت، گاز، برق و راه گفتوگو صورت می گیرد و در زمینه مسائل گمرکی، فرهنگی و توریستی، اسنادی برای همکاریهای امنیتی و سیاسی بین دو کشور امضا خواهد شد.
حسن روحانی با بیان اینکه «ایران و ترکیه دارای موقعیت ژئوپولیتیک در منطقه هستند»، گفت: ایران و ترکیه در کنار هم، یعنی وصل کردن خاورمیانه و دریای عمان به دریای سیاه و دریای مدیترانه و اتصال اقیانوس هند به اقیانوس اطلس؛ بنابراین بهبود روابط دو کشور برای توسعه کل منطقه اهمیت بسزایی دارد.
وی با اشاره به اینکه “ایران و ترکیه هر دو همسایه سوریه و عراق هستند”، یادآور شد: «در ماههای اخیر شاهد بروز تحولات مثبت در منطقه از جمله در عراق و سوریه بودهایم و لازم است در همه زمینهها از جمله در مسائل مربوط به شمال آفریقا، فلسطین و خاورمیانه همکاری بین دو کشور انجام گیرد.»
وی افزود: «در این سفر موضوعات منطقهای و بینالمللی مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت. مبارزه با خشونت، افراطیگری و تروریسم از اهداف مهم ما در منطقه و جهان است و با همه کشورهای دوست در این زمینه گفتوگو میکنیم تا همکاری عملیاتی داشته باشیم. بنابراین در این سفر نیز برای مبارزه با خشونت، تروریسم، فرقهگرایی و افراطیگری با مقامات ترکیه بحث و تبادل نظر خواهیم داشت.»
حسن روحانی را در سفر به ترکیه شماری از وزرای کابینه وی از جمله زنگنه وزیر نفت، جواد ظریف وزیر خارجه، رحمانی فضلی وزیر کشور، جنتی وزیر ارشاد، سلطانیفر رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، آخوندی وزیر راه و شهرسازی، طیبنیا وزیر اقتصاد و دارایی، و نیز سیف رییس کل بانک مرکزی ایران همراهی میکنند.
همزمان با این سفر مقام های وزارت امور خارجه ایران و آمریکا به طور مستقیم در ژنو درباره پرونده هسته ای ایران مذاکره میکنند.
مذاکره کنندگان ایران، عباس عراقچی و مجید تخت روانچی معاونان وزارت امور خارجه، حمید بعیدی نژاد مدیرکل سیاسی و امنیت بین الملل، داوود محمدنیا مشاور حقوقی وزیر امور خارجه و پژمان رحیمیان از مدیران ارشد سازمان انرژی اتمی هستند.
ویلیام برنز، معاون وزیر خارجه آمریکا، وندی شرمن، مدیرکل این وزارتخانه، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی معاون رئیسجمهور، بروک امدرسون، معاون سابق نماینده آمریکا در سازمان ملل، جیم تیم بی، مشاور ارشد کنترل سلاح و رابرت مالی، مشاور ارشد خاورمیانه در شورای امنیت ملی آمریکا هم از جمله اعضای گروه مذاکرهکننده آمریکا در گفتگوها هستند.
نمایندگان ایران همچنین روز چهارشنبه با نمایندگان روسیه دیدار خواهند کرد.
عباس عراقچی در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران مبنی بر اینکه چه ضرورتی دارد پیش از دور جدید مذاکرات رسمی با گروه ۱+۵ در وین ، ایران با کشورهای روسیه و آمریکا جداگانه مذاکره کند، گفت: «مذاکره با ۶ کشور سخت و پیچیده است و باید مواضع این کشورها با یکدیگر هماهنگ باشد چون ایده های مختلف وجود دارد.»