در راهپیمایی سال ۱۳۸۶ یک کارگر عصبانی مقابل سفارت سابق آمریکا قصد داشت در اعتراض به عدم پرداخت حقوقش خود را به جایگاه سخنرانی رهبران کارگری برساند. ماموران امنیتی در تلاشند وی را مهار کنند. دولت ایران دیگر اجازه برگزاری تجمع و راهپیمایی روز جهانی کارگر را نداده است.
آیتالله خامنهای در هفته کارگر امسال سنت شکنی کرد. او که سالهای گذشته به روال معمول، میزبان گروهی از برگزیدگان کارگران، کارفرمایان و مسئولان دولتی بود و سخنانی در باب شایستگی تعامل و همکاری بین آنها ایراد می‌کرد، امسال، روز دهم اردیبهشت، خود به همراه هیأتی از برگزیدگان از شرکت کارخانجات داروپخش بازدید کرد و در جمع کارگران و دیگر کارکنان این شرکت سخن گفت.
این تغییر رویه رهبر ایران – بازدید به جای میزبانی – در سالی که آن را «سال تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی» نامگذاری کرده، می‌تواند بیشتر نیاز توجه ویژه به جامعه کارگران در گفتمان ظاهری جمهوری اسلامی باشد؛ در دورانی که وضعیت اقتصادی کارگر ایرانی از همیشه وخیم‌تر شده است.
اما در عمل، دولت ایران چهره دیگر حاکمیت را نشان داد. دولت به کارگران برای برگزاری راهپیمایی در روز جهانی کارگر مجوز نداد و پس از آنکه آب‌ها از آسیاب افتاد، اعلام کرد که اصلا درخواستی را دریافت نکرده بود. به هر روی، کارگران ایرانی اجبارا برای پنجمین سال متوالی مراسم روز جهانی کارگر را در محیط‌های سربسته و بدون تجمع و راهپیمایی برگزار کردند.
برخلاف سایر کشورهای جهان که مراسم روز جهانی کارگر همه ساله در روز اول ماه مه برگزار می‌شود در ایران به دلیل عدم تطابق تقویم های هجری شمسی و میلادی سالها است که روز جهانی کارگر در روز ۱۱ اردیبهشت برگزار می شود؛ مراسمی که سوی مجریان دولتی آن از ششم اردیبهشت ماه و به نام هفته «کار و کارگر» برگزار می کنند؛ هفته ای که با منتخبان حضور کارگران و کارگزاران حکومت در حرم آیتالله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران برای ادای احترام و نثار تاج گل آغاز و پس از دیدار همین منتخبان با آیت الله خامنهای و روسای قوای سه‌گانه، تجیلی از کارگران نمونه و پیشکسوت درنهایت برگزاری مراسم روز جهانی کارگر پایان می‌یابد.
با این حال، از سال ۱۳۸۶ که به کارگران تهرانی اجازه داد شد تا در مراسمی کنترل شده، از مقابل سفارت سابق آمریکا واقع در خیابان شهید دکتر مفتح، راهپمایی‌شان را آغاز و در نهایت در ورزشگاه شهید شیرودی که در همان خیابان اندکی و بالاتر واقع شده است تجمع کنند، دولت ایران دیگر اجازه برگزاری تجمع و راهپیمایی روز جهانی کارگر را نداده است. همچنین در خلال این سالها، به ویژه از ۱۱ اردیبهشت سال ۸۸ که اجتماع جمعی از کارگران به مناسبت روز جهانی کارگر در دو نقطه پارک لاله و پاسگاه نعمت آباد تهران مورد هجوم ماموران امنیتی و انتظامی قرار گرفت، دولت ایران با هرگونه اجتماعی که از سوی فعالین صنفی مستقل و غیر دولتی به مناسبت این رو برگزار شده برخورد کرده و شرکت کنندگان آن را تحت پیگرد قرار داده است. این درحالی است که از نیمه های دهه هفتاد به بعد بصورت غیر رسمی به فعالان صنفی مستقل و غیر دولتی کارگری در انجمها، اتحادیه ها و سندیکاهای فاقد مجوز، اجازه داده شه بود تا به مناسبت روز اول ماه مه بصورت چراغ خاموش در مکانهایی چون تالارهای پذیرایی و استراحتگاه های بیرون شهر گرد هم بیایند.
اما امسال مصطفی محمد نجار وزیر کشور دولت جمهوری اسلامی ایران عدم طرح درخواست مجوز راهپیمایی و تجمع از سوی کارگران را دلیل عدم برگذاری مراسم روز جهانی کارگر در سال ۹۱ اعلام کرد و این درحالی است که هم تشکیلات خانه کارگر جمهوری اسلامی ایران و هم کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور به عنوان نهاد دولت ساخته صنفی کارگری از قبل برای برگزاری مراسم روز جهانی کارگر درخواست خود را به نهادهای مسوول در استانداریها ارائه کرده بودند.
در شرایط نامناسب اقتصادی و اجتماعی کنونی به نظر می‌رسد که دولت ایران برای پرهیز از تکرار نارآرامیهای پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ و نیز مصون ماندن از سرایت اعتراضهای مردمی کشورهای عربی و خاورمیانه به داخل کشور از دادن مجوز برای برگزاری تجمع و راهپیمایی روز جهانی کارگر طفره می روند.
داشتن شغل آبرومند، دریافت مزد کافی و واقعی، برخورداری از حمایت های بیمه‌های اجتماعی، آزادی حق تشکیل نهادهای صنفی، پایان دادن به سو استفاده های کارفرمایان و پیمانکاران از قراردادهای موقت کار از جمله خواسته‌های اصلی کارگران ایران در سالهای اخیر بوده است که در پی وخیم شدن و اقتصادی کشور ضع سال به سال بر گستردگی دامنه این خواسته ها افزوده شده است.
در سالهای اخیر و به دنبال بالا گرفتن صدای اعتراض کارگران، دولت ایران تلاش کده است تا با پیش کشیدن موضوعاتی چون منع استخدامهای پیمانکاری در دستگاهای دولتی و تبدیل قراردادهای کار تمامی کارگران پیمانی شاغل در نهادهای دولت به قرادادهای موقت درجهت نظر مساعد کارگران ناراضی گام بردارد امابه اعتقاد بسیاری از کارشناسان اقتصادی سال ۹۱ از آغاز وارث استمرار رکود اقتصادی سال ۹۰ خواهد بود؛ رکودی که به دلیل تشدید تحریمهای اقتصادی از جمله تحریم فروش نفت و نظام بانکی ایران، نوسان شدید بهای ارز و سکه طلاو کاهش ارزش پول ملی، افزایش بی‌رویه بهای مسکن و کالاهای ضروری، اصرار دولت بر اجرای سیاستهای غلط اقتصادی از جمله هدفمند سازی یارانه ها و افشای ماجرای های فسادهای اقتصادی نجوی در جریان درگیرهای سیاسی بر دامنه آن افزوده خواهد شد و در نهایت در قالب تشدید بحرانهای بازارهای کار و سرمایه نمود پیدا خواهد کرد.
این در حالی است که بنا به روایت منابع مورد تایید جمهوری اسلامی ایران، کارگران هم با انجام اعتصابات سراسری سال ۵۷ به پیروزی انقلاب اسلامی کمک کردند و هم با حضور مداوم در جهبه‌های جنگ ایران با عراق برای هشت سال نقش سرباز را ایفا کردند.
از سال ۱۳۸۸ تاکنون که عنوان‌های «اصلاح الگوی مصرف»، «همت و کار مضاعف»، «جهاد اقتصادی » و در نهایت « سال تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی » از سوی رهبر جمهوری اسلامی به عنوان شعارهای سالیانه انتخاب شده‌اند؛ می‌توان به پررنگ شدن نقش و اهمیت مقوله اقتصاد در نزد هیات حاکمیت ایران پی برد. برابر گزارشهای منتشر شده هرچه حکومت جمهوری اسلامی ایران بر مقوله اقتصاد بیشتر تاکید کرده است وضع اقتصادی مردم به ویژه کارگران و گروه های آسیب پذیر بدتر و شکاف طبقاتی در جامعه گسترده شده است.
به همین دلیل از آنجا که در جامعه کارگران در زمره گسترده ترین و آسیب پذیرترین طبقات اجتماعی هستند در سالهای گذشته بسیاری از فعالان مستقل و غیر دولتی کارگری به دلیل اعتراض نابرابری‌های اقتصادی و اجتماعی موجود تحت تعقیب و فشار قرار گرفته‌اند؛ اسعد (بهنام) ابراهیم زاده، علیرضا اخوان، ذبیح الله باقری، محمد جراحی، شاهرخ زمانی، رضا شهابی و علی نجاتی از جمله افاردی هستند که به دلیل داشتن فعالیت صنفی کارگری هم اکنون تحت پیگرد قضایی قرار دارند.
با وجود تمام تدابیر پیشگیرانه، مراسم روز جهانی کارگر در ایران آنقدرها هم مطابق میل دولتمردان برگزار نشد چرا که بنابر اخبار رسیده تنها در شهر سنندج، شش نفر به خاطر شرکت در مراسمی که بهمناسبت روز اول ماه مه در روز ۱۲ اردیبهشت ماه برگزار شد توسط نیوری انتظامی دستگیر و روانه بازداشتگاه شدند.
