مجلس شورای اسلامی ایران
بامداد روز شنبه سوم دی ۱۳۹۰ ( ۲۴ دسامبر ۲۰۱۱) نام نویسی کاندیدهای شرکت در نهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی آغاز شد. این انتخابات در دوازدهم اسفند ماه آینده برگزار خواهد شد.
نام نویسی با حضور مصطفی محمد نجار وزیر کشور ایران در ستاد مرکزی انتخابات انجام گرفت. درخواست کنندگان یک هفته مهلت نام نویسی داشتند که روز جمعه نهم دی ماه این مهلت به پایان رسید.
این در حالیست که دولت محمود احمدی نژاد به تازگی دست به تغییرات وسیعی در کادر وزارت کشور که ستاد کل انتخابات تحت نظارت آن می باشد، زده است. این امر باعث نگرانی هایی در مورد احتمال تقلب در انتخابات آینده به نفع حلقه نزدیک به رئیس جمهور(موسوم به “جریان انحرافی”) شده است. مخالفان نگران تکرار نا آرامیهایی هستند که دراعتراض به نتایج دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ (یا جنبش سبز) اتفاق افتاد، و تاکنون هم پیامدهای آن ادامه دارد.
عدم شرکت اصلاح طلبان
سید محمد خاتمی، رئیس جمهور اسبق ایران که رهبری اصلاح طلبان را برعهده دارد از عدم شرکت و ندادن لیست نامزد در انتخابات مجلس خبر داد. اما این را به معنی تحریم انتخابات قلمداد نکرد؛ بلکه دلیل آن را ادامه وضعیتی دانست که از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ تاکنون ادامه داشته است. خاتمی این بحران را با عدم آزادی زندانیان سیاسی و نداشتن ضمانت برای برگزاری انتخابات آزاد و سالم مرتبط دانست.
گروهی از اصلاح طلبان مدعیاند که در انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ تقلبات گستردهای به نفع احمدینژاد صورت گرفت.
پس از آغاز دومین دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد، جریان نزدیک به او زمام امور را در دست گرفت و اصلاح طلبان و رهبرانشان را از چرخه سیاسی کشور بیرون راند. اما اقدامهای سیاسی و اقتصادی احمدی نژاد در سالهای گذشته با مخالفتهای شدید محافظه کاران سنتی (یا اصول گرا) مواجه شده- امری که منجر به اختلافات داخلی وسیعی بین این دو گروه شده است.
سیروس سازدار، نماینده اقلیت اصلاح طلب مجلس کنونی گفته بود که اصلاح طلبان خواستار مشارکت بالقوه در انتخابات آینده مجلس بودند تا به غیبتشان در میدان سیاسی پایان دهند. اما آنها با مخالفت جریان محافظه کار با شروط خاتمی برای مشارکت مواجه شدند.
شرط های اصلاح طلبان
اصلاح طلبان بر فراهم ساختن زمینه برگزاری روندی سالم و آزاد برای شرکت در هر انتخاباتی که در کشور برگزار می شود تاکید می کنند. آنها خواستار برخورد عادلانه با تمامی کاندیدهای شرکت کننده و بدون تبعیض به خاطر جریان یا حزبی که بدان وابستهاند، و امکان فعالیت آزاد تبلیغاتی و رسانه ای هستند.
این جریان سیاسی همچنان معتقد است که اجرای این شروط به بازگشت به وضعیت قبل از انتخابات ۸۸ ، و جذب اعتماد افکارعمومی کمک خواهد کرد. همچنین اصلاح طلبان بر مطابقت خواستههایشان با مفاد قانون اساسی جمهوری اسلامی تاکید، و معتقدند که در طول شش سال گذشته به هیچ یک از مطالباتشان جامه عمل پوشانده نشده . آنها نگران دخالت مستقیم دولت و جناح محافظه کار در نتایج انتخابات هستند.
اصلاح طلبان پس از انتخابات ریاست جمهوری ۸۸ در میادین و فعالیتهای سیاسی حضور فعال داشتند، اما به دلیل فشارهای مستمر جناح حاکم، از گرداوری برسر یک میز برای گفتگو و مشاورت محروم شدند. در همین راستا، اختلافات موجود بر سر برداشت این گروه از معنای واقعی اصلاحات و چگونگی به کارگیری آن، این جریان را دچار اختلافات درون حزبی کرده است. به همین دلیل این جریان سیاسی خواستار تجمع آزاد اعضای خود با یکدیگر برای یکپارچگی و برداشت مشترک از اصلاحات است، و از مواضع خود بر سر منافع و امنیت ملی ایران دفاع میکند.
برخی از سایت های کشور سخن از مشارکت نزدیک به ۲۱ اصلاح طلب در جلسههای هفتگی درچند هفته گذشته به میان آوردهاند. این سایتها به تلاش اصلاح طلبان برای برگزاری کنفراسی درون حزبی در ماه رمضان اشاره میکنند. طبق گفته آنها این کنفرانس به منظور گفتگو در مورد نهوه مشارکت در انتخابات مجلس، و فرصت بازگشت این گروه به عرصه سیاسی کشور به حساب می آمد.
اختلافات
محافظه کاران تنها به شرطی موافق حضور اصلاح طلبان در جریان سیاسی کشورند که با مبانی و اصول جمهوری اسلامی در تناقض نباشند. آنها مخالف شرکت اصلاح طلبانی هستند که به گفته آنها درِ”فتنه ۸۸” دست داشتهاند. طرفداران حکومت ایران معتقدند که این گروه قانون اساسی کشور را زیر پا گذاشتهاند و شرایط آنها را برای بازگشت به دایره نظام سیاسی کشور نمی پذیرند .
در حالی امکان که هرگونه رقابت بین دو جناح عمده کشور یعنی جناح راست به رهبری محافظه کاران و جناح چپ که عمدتاٌ اصلاح طلبان را تشکیل میدهد وجود ندارد، اختلافات وسیعی در جریان محافظه کار ایجاد شده. اما آنها این را امری طبیعی میخوانند و احتمال هرگونه انشعاب در جریان راست را رد میکنند.
گرچه اصولگرایان حلقه نزدیک به احمدی نژاد را “جریان انحرافی” مینامند و دلیل اختلافات را لجاجتهای مستمر او در برابر دستورات ولی فقیه (آیتالله علی خامنهای) و روش اداره امور کشور میدانند.
چپ و راست
برخی از تحلیلگران معتقدند که عامل اختلاف موجود میان دو جناح چپ و راست تنها انتخابات دهم ریاست جمهوری نیست، بلکه به فراهم ساختن فضای مناسب برای برگزاری انتخبات مجلس و شرایط اصلاح طلبان برمیگردد. این تحلیلگران به سرنوشت ساز بودن انتخابات در ترسیم چهره آینده سیاسی ایران اشاره میکنند.
اما سایه تهدیدهای غرب به رهبری ایالات متحده و احتمال استفاده از گزینه نظامی برای توقف برنامه هستهای ایران، به همراه اختلافات درونی میان جناح حاکم، آینده کشور را نامعلوم کرده است. اتفاقات غیر منتظره اخیر مثل ترور وانفجارهاى مشکوکی که رژیم جمهوری اسلامی مثل همیشه آن را به گردن بیگانگان انداخت، نمونههای بارز فضای حساس و غیر قابل پیشبینی ایران است.
