لندن میزبان نشست کشورهای «مجموعه کوچک سوریه» می‌شود
لندن: ابراهیم حمیدی
روزهای آینده مجموعه جلساتی از جانب مقامات عالی‌رتبه در خصوص بحران سوریه تشکیل خواهد شد.
به گزارش الشرق الاوسط، این جلسات در حالی برگزار خواهد شد که میان روسیه و آمریکا در این خصوص اختلاف نظر وجود دارد؛ چرا که روسیه خواستار تمرکز بر پرونده‌های پناهندگان و آبادانی سوریه است در حالی که آمریکا به حضور نظامی در شرق سوریه و اعمال فشار برای انتقال دولت اصرار دارد.
این هفته سیاسی، امروز با دیدار نصر الحریری رئیس هیئت مذاکره‌کنندگان معارضان سوری با سرگئی لاوروف وزیر خارجه در مسکو شروع می‌شود.
فردا نیز استفان دی میستورا فرستاده ویژه سازمان ملل در امور سوریه، گزارش نتایج آخرین سفر خود به دمشق در روز گذشته و دیدار خود با ولید المعلم وزیر خارجه سوریه در خصوص تشکیل کمیته تدوین قانون اساسی سوریه را به اعضای مجلس شورای امنیت تقدیم می‌کند.
المعلم به دی میستورا اعلام کرده‌بود «همه این عملیات باید با رهبری و ملکیت سوریه انجام شود؛ چرا که قانون اساسی و متعلقات آن مسئله‌ای کاملاً حکومتی است و ملت سوریه خودشان بدون هیچ مداخله خارجی در خصوص آن تصمیم می‌گیرند. این در حالی است که بعضی از جهات و کشورهای خارجی سعی می‌کنند بوسیله آن، اراده خود را به ملت سوریه تحمیل کنند».
از سوی دیگر سران کشورهای ضامن (روسیه، ایران و ترکیه) در ماه گذشته با دی میستورا در ژنو نشست داشتند که در آن دو فهرست ۵۰ نفره دولت و معارضان تأیید شد اما فهرست جامعه مدنی و مستقلین که از جانب دی میستورا پیشنهاد شده‌بود، رد شد.
دمشق نیز به دی میستورا اعلام کرد خواهان دو سوم کمیته و ریاست آن است. همچنین شرایطی را برای انتخابات این کمیته که متشکل از ۴۵ تا ۵۰ نفر خواهد بود، وضع کرد.
اما سیاستمداران غربی متفق هستند پیروی از پیشنهاد دمشق به این معنی است که اصلاحات قانونی در کمیته‌ای تابع پارلمان سوریه صورت می‌گیرد؛ به همین دلیل کشورهای غربی در پی تشکیل کمیته‌ای با پایبندی به شرط‌های کامل آن هستند تا از حمایت بین‌المللی برخوردار باشد؛ بنابراین گزارش دی میستورا گامی مهم در تعیین انتخاب خود در آخرین ماه از مأموریت کاری وی است؛ یا اینکه کمیته با حمایت بین‌المللی تشکیل شود یا دمشق را متحمل مسئولیت ناکامی عملیات ژنو کند.
بعد از او فرستاده دیگری مسئولیت پرونده سوریه را در سازمان ملل بر عهده خواهد داشت که به احتمال زیادگیر پیدرسون سفیر نروژ در چین خواهد بود.
تا آن زمان، واشینگتن و مسکو نیز به دنبال بسیج کردن متحدان خود خواهند بود.
از سوی دیگر، کشورهای مجموعه کوچک روسیه که شامل آمریکا، بریتانیا، فرانسه، سعودی، اردن و مصر هستند دوشنبه آینده با نصر الحریری نشستی خواهند داشت.
گفتنی است، وزاری این کشورها بعد از جلسه خود در نیویورک بود که ویژگی‌های تشکیل کمیته تدوین قانون اساسی سوریه را در راستای مقدمه چینی برای اجرای انتخابات ریاست جمهوری و پارلمان تعیین کردند که همه شهروندان سوریه از همه جا در آن شرکت کرده و سازمان ملل بر آن نظارت خواهد داشت.
انتظار می‌رود که در نشست لندن مجدداً بر این مواضع تأکید شود، به اضافه اینکه مجدداً پایبندی به شروط آبادانی سوریه از جمله انتقال دولت مطرح شود. شاید بررسی موضوعات گذشته شامل اصول راه‌حل سیاسی، ضرورت کاستن از صلاحیت‌های رئیس‌جمهور، تقویت صلاحیت نخست‌وزیر و تصویب اصل تمرکز زدایی در سوریه نیز باشد.
پافشاری واشینگتن بر موضع خود بر اساس دستور ترامپ خواهد بود؛ که عملیات نظامی در شرق سوریه و پایگاه تنف برقرار باشد. از سوی دیگر روابط با ترکیه از طریق همکاری در منبج و حمایت از مواضع آن در توافقنامه سوچی در خصوص ادلب، بهبود پیدا کند.
در این میان، ترکیه روز شنبه میزبان اولین کنفرانسی با مشارکت روسیه، ترکیه، فرانسه و آلمان خواهد بود.
برخی سیاستمداران اروپایی در خصوص این نشست ابراز نگرانی کردند؛ چرا که ترس آن می‌رود که با شرکت ایمانوئل ماکرون و آنگلا مرکل، ولادیمیر پوتین موفق به ایجاد شکاف در موضع اروپا نسبت به بحران سوریه شود.
آنها اشاره کردند مسکو قصد دارد در این نشست بر دو اولویت تمرکز کند: بازگشت پناهندگان سوری به وطنشان و مشارکت در آبادانی سوریه بدون انتقال دولت.
از سوی دیگر، کاخ کرملین نیز در حال هماهنگی برای برگزاری سومین نشست روسیه، ترکیه و ایران در راستای نشست سوم کشورهای ضامن است که منجر به تصمیماتی از جمله کاهش تنش شد و زمینه توافقنامه سوچی در خصوص ادلب را فراهم آورد.
در این میان، شکست روند تشکیل کمیته تدوین قانون اساسی سوریه بر اساس روند ژنو، باعث خواهد شد مسکو اقدام به تشکیل کمیته بر اساس روند سوچی کند که در اوایل امسال در سوچی برگزار شد.
برخی کشورها پیش‌بینی می‌کنند که چون مسکو نیازمند مشروعیت بین‌المللی است به دمشق فشار خواهد آورد تا کمیته را تشکیل دهد. از سوی دیگر همزمان با پیشنهاد مسکو به سوریه برای صدور عفو عمومی، شاید روسیه از کشورهای اروپایی بخواهد که پناهندگان به کشور خود بازگردند بی آنکه ترس پیگری از سوی دولت را داشته باشند.
