نمایی از نمایشگاه کتاب سال ۸۷
کتابنامه تلاش می‌کند تا دریچه‌ای به جهان نشر ایرانی برای علاقه‌مندان به کتاب بازکند تا از این دریچه شمایی کلی و درعین حال جامع از وضعیت نشر پیش روی مخاطبان شرق پارسی ارائه شود.
روی پیشخوان
در حوزه مردم‌شناسی این‌هفته دو کتاب مهم چاپ اولی روانه بازار شد اولی کتاب «ﻣﺎﺧﺬﺷﻨﺎسی ﻋﺸﺎﻳﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ» اثر ﻭﺍﺣﺪ ﺁﻗﺎﻳـی که توسط انتشارات ﻣﺤﻘـﻖ ﺍﺭﺩﺑﻴﻠـی است که تاحد زیادی می‌تواند پاسخگوی پژوهشگران حوزه مردم‌شناسی باشد.
طرح روی جلد کتاب «درجست‌و‌جوی جامعه بلند‌مدت»
«ﭘﺎﻻﻥ ﻭ ﭘﺎﻻﻥﺩﻭﺯی ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ» عنوان کتاب دیگری در این حوزه مغفول است که توسط ﺳﻠﻴﻢ ﺳﻠﻴﻤـیﻣﻮﻳﺪ نوشته شده و ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻴﺮﺍﺙ ﻓﺮﻫﻨﮕـی، ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺩﺳﺘـی ﻭ ﮔﺮﺩﺷﮕﺮی آن را روانه بازار کرده است.
در حوزه جامعه‌شناسی تاریخی، باید به گفتگوی مفصل کریم ارغنده‌پور روزنامه‌نگار اصلاح‌طلب با دکتر محمدعلی همایون کاتوزیان استاد دانشگاه اکسفورد اشاره کرد که در کتابی کم‌حجم تحت‌عنوان «درجست‌و‌جوی جامعه بلند‌مدت» از سوی نشر نی منتشر شده است. کاتوزیان در این گفتگو جامعه ایران از زمان آغاز مشروطه تا دوره اخیر را مورد بحث قرار می‌دهد. علاوه‌بر این نشر نی این‌هفته کتاب «ژان ژنه و معماری خلأ» را در حجمی ۵۰۰ صفحه‌ای و با قیمت ۲۵ هزار تومان وارد بازار نشر کرد. این کتاب به بررسی زندگی ادبی ژنه، نمایش‌نامه‌نویس شهیر فرانسوی می‌پردازد و تحول فکری او را از بین آثار نمایشی‌اش بررسی می‌کند.
نشر ققنوس در هفته گذشته کتابی از مجموعه کتاب‌های فیلسوفان راتلج(The Routledge Philosophers) درباره شوپنهاور روانه بازار کرد. این کتاب اثری است از جولیان یانگ محقق شناخته شده فلسفه آلمانی قرن نوزدهم و قرن بیستم که توسط ﺣﺴـﻦ ﺍﻣﻴـﺮیﺁﺭﺍ در حجمی٣۴۴ صفحه‌ای منتشر شده است.
طرح روی جلد کتاب شوپنهاور
علاوه براین درهفته گذشته انتشارات تیسا کتاب مهم «ماتریالیسم دیالکتیکی» هانری لوفور را به ترجمه آیدین ترکمه در ۲۳۴ صفحه روانه بازار کتاب کرده است.
درمیان آثار مختلفی که این هفته منتشر شد باید به انتشار کتاب «اتحادیه‌های کارگری» نوشته مارکس و انگلس به‌ترجمه محسن حکیمی اشاره کرد. این کتاب همراه با پیش‌گفتاری از کنت لپیدس و پی‌گفتاری از مترجم در حجمی بالغ بر۴۰۰ صفحه ازسوی نشر مرکز منتشر شده است.
در حوزه دین نیز انتشار کتاب «شناخت کلیسای کاتولیک» نوشته مشترک جواد باغبانی و عباس رسول‌زاده با نظارت حسین توفیقی اتفاق مهمی محسوب می‌شود. این کتاب نخستین اثر تالیفی منتشر‌شده درباره کلیسای کاتولیک به زبان فارسی است. شناخت کلیسای کاتولیک را مشترکا سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) و موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی به مدیریت محمدتقی مصباح یزدی منتشر کرده‌اند.
طرح روی جلد کتاب «اتحادیه‌های کارگری»
درحوزه سیاست این هفته چند کتاب قابل توجه منتشر شدند. یکی از این کتاب‌ها که ۱۰ سال پیش تحت‌عنوان “گفتگوهایی برای قرن جدید: اجتهاد (نص، واقعیت، مصلحت)” با ترجمه محمد محق منتشر شده بود مجدداً با ترجمه ﻣﺤﻤﻮﺩﺭﺿﺎ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭﺯﺍﺩﻩ از سوی نشر آرون روانه بازار شده است با این تفاوت که این‌بار همان کتاب عنوان «اﺻﻮﻝ ﮔﺮﺍﻳـی ﻭ ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒـی ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ» را روی جلد دارد. این کتاب کار مشترک ﺍﺣﻤﺪ ﺭﻳﺴﻮنی از بارزترین متخصصان علم اصول فقه و ﻣﺤﻤﺪﺟﻤﺎﻝ ﺑﺎﺭﻭﺕاستاد مدعو دانشکده علوم اجتماعی پاریس است.
ازجمله کتاب‌های جالب‌توجه این‌هفته می‌توان به کتابی اشاره کرد که زیرنظر آیت‌الله مهدوی کنی و توسط دانشگاه امام‌صادق با عنوان «دفاع پیش‌دستانه: با بررسی فقهی و حقوقی شیوه‌های آن: منازعات مسلحانه (جهاد)، ترور و عملیات انتحاری (استشهادی)» به پژوهش و نگارش محمدجواد آقاباقری منتشر شده است.
پس از درگرفتن بحث‌های مختلف درمورد فتوای آیت‌الله خامنه‌ای درمورد مسأله هسته‌ای و اینکه هیچ اطلاعات دقیقی درباره فتوای رهبر جمهوری اسلامی ایران موجود نیست، انتشارات دادگستر کتابی منتشر کرده تحت عنوان «ﺣﻘﻮﻕ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﻢ ﻫﺴﺘﻪﺍی ﺩﺭ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠـی» این کتاب را مشترکا ﺷﻬﻼ ﻣﻌﻈﻤـی و ﭘﻴﻤﺎﻥ ﻧﻤﺎﻣﻴﺎﻥ در ٧٨۴ صفحه سامان داده‌اند.
ناشران پرکار هفته
درمیان ناشران پرکار این هفته نشر روزنه به مدیریت علیرضا بهشتی با ۹ عنوان کتاب چاپ اولی صدرنشین لیست ناشران پرکار است. البته برخلاف گذشته بخش عمدهای از محصولات این موسسه انتشاراتی به حوزه ادبیات داستانی ایران اختصاص دارد. «ابن‌الوقت» نوشته یوسف انصاری، «تاریک ماه» نوشته منصور علیمرادی، «پخت‌وپز هابیتی یا آشپزی با هابیت‌ها» به‌کوشش گاملینگ وورت و تصویرگری کورنلیوس کلیفورد با برگردان فدرا اسدخانی ازجمله این آثار هستند. این ناشر علاوه براین «باغ‌های اسلامی: معماری، طبیعت و مناظر» اثرآتیلیو پتروچیولی را نیز با ترجمه مجید راسخی منتشر کرده است.
نشر ثانیه به مدیریت دکتر احمد توکلی استاد باسابقه روزنامه‌نگاری با انتشار ۷ عنوان کتاب در حوزه رسانه دومین ناشر پرکار این هفته به‌شمار می‌آید. از میان آثار منتشره این ناشر می‌توان به اثر دو روزنامه‌نگار در حوزه روزنامه‌نگاری مدرن اشاره کرد. ﻣﺼﻄﻔـی ﻗﻮﺍﻧﻠﻮﻗﺎﺟﺎﺭ با کتاب «ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭی ﺷﻬﺮﻭﻧﺪی» و ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺳﻠﻄﺎﻥﺁﺑﺎﺩی در کتاب «ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭی ﻣﻮﺑﺎﻳﻠـی» شیوه‌های مدرن کار رسانه‌ای را مورد بحث قرار داده‌اند. این دو عنوان کتاب کاربردی در قطعی پالتویی منتشر شده‌اند. علاوه براین کتاب «ﺧﺒﺮﻧﻮﻳﺴـی ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺳﺎﺩﻩ» نوشته ﺍﺣﻤﺪ ﺗﻮکلی نیز این هفته به چاپ چهارم رسید.
پرفروش‌های هفته
طرح روی جلد کتاب «زن‌ها در زندگی من یا داف معبد دلفی»
آخرین رمان فرید قدمی (نویسنده و مترجم) با نام «زن‌ها در زندگی من یا داف معبد دلفی» که ازسوی نشر روزنه در عرض چندماه به‌چاپ دوم رسید این‌هفته در لیست کتاب‌های پرفروش شهرکتاب مرکزی قرار داشت. علاوه بر این درمیان کتاب‌های پرفروش این‌هفته باید به کتاب «ﻣﻦ ﺯﻧﺪﻩام: ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺍﺳﺎﺭﺕ» ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺁﺑـﺎﺩ عضو شورای شهرتهران اشاره کرد که از زمان انتشارش در سال گذشته، سی‌بار تجدید‌چاپ شده است. گفته می‌شود یکی از دلایل پرفروش بودن این کتاب ۵۵۴ صفحه‌ای نوشتن یادداشتی تمجیدآمیز بر آن توسط آیت‌الله خامنه‌ای است.
علاوه بر این در عرض چند هفته مجموعه سه‌گانه ﻓﺎﺿﻞ ﻧﻈﺮی («گریه‌های امپراطور»، «اقلیت»، «آن‌ها») ازسوی انتشارات سوره‌مهر ﭼﺎﭖ بیست‌و‌هشتم به چاپ ﺳـی‌وﻳﻜﻢ رسید.
«گونه خر‌ها خر شدند» اثر ژاک پرور باترجمه ناکتا رودگری از انتشارات نگاه معاصر، «دوزخ» نوشته دن براون برگردان حسین شهرابی از کتابسرای تندیس و «خاطرات سیاسی قوام‌السلطنه» نوشته غلامحسین میرزاصالح که توسط نشر معین منتشر شده از دیگر کتاب‌های پرفروش هفته محسوب می‌شوند.
طرح روی جلد کتاب «خاطرات سیاسی قوام‌السلطنه»
نگاه اول
این هفته تاحدودی یک هفته پرشوک در عرصه نشر محسوب می‌شود. در وهله اول باید گفت بخشی از این شوک به خبری مربوط می‌شود که چند روز پیش به‌شکلی تلویحی بدان پرداختیم: با‌گذشت تنها چند روز از تکذیب شایعات مربوط به نارضایتی رهبر جمهوری اسلامی نسبت به عمل‌کرد وزارت ارشاد از سوی علی جنتی، مهدی قزلی در گزارشی که از شب‌شعر سالانه شاعران نزدیک به حاکمیت با آیت‌الله خامنه‌ای در سایت رسمی رهبر جمهوری اسلامی نوشته عملا تکذیبیه وزیر را زیر سؤال برده است. انتشار این گزارش در سایت رسمی شخص اول جمهوری اسلامی معنای مشخصی دارد. دربخش پایانی این گزارش آمده است:«آقا از کنار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که با تأخیر هم آمده بود می‌گذرند و می‌گویند: با آقای وزیر حرف زیاد داریم، در عرصه فرهنگ اشکال جدی داریم.»
اما یک خبر خوب هم در این هفته از سوی مدیرکل دفتر حقوقی وزارت ارشاد به ناشران و کتابفروشان داده شد.لادن حیدری، مدیرکل دفتر حقوقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفت‌وگو با ایبنا از معافیت مالیاتی ناشران و کتابفروشان خبر داد و گفت با پیگیری وزیر ارشاد مالیات‌های پرداخت شده نیز پس داده می‌شود.
فارغ از این خبر با آمدن یک چهره روحانی به مؤسسه «خانه‌کتاب» تغییرات جدیدی در ساختار این نهاد نیمه‌دولتی درحال رخ‌دادن است. مهم‌ترین تغییر ظاهرا مربوط به مجموعه نشریات «کتاب‌ماه» است. چند هفته قبل نجفعلی میرزایی مدیرعامل جدید خانه‌کتاب گفته بود: «از منظر مالی در سال ۱۳۹۲، دو میلیارد تومان هزینه نشر کتاب‌های ماه شده است. از نظر توزیع نیز ۹۵ درصد کتاب‌های ماه یا اهدا شده‌اند یا اکنون در انبار موجودند. یا باید این فرایند غلط را ادامه دهیم یا بدون نگرانی، کارمان را با رویکرد جدیدتر اما در تعامل با یکدیگر پیش ببریم.» مجموعه مجلات «کتاب ماه» در دوره خاتمی با تلاش احمد مسجدجامعی شکل گرفتند و در حوزه‌های مختلفی مثل ادبیات، فلسفه، دین، هنر، کودک و نوجوان، تاریخ‌و جغرافیا، علوم و فنون و… منتشر می‌شدند. هر کدام از این ماهنامه‌ها در هر حوزه تا ۲۰۰ شماره منتشر شده‌اند. البته مسئولان ارشاد برای جلوگیری از تبعات منفی تعطیلی این تعداد از نشریات برای دولت یازدهم، در اولین اقدام قصد دارند با تبدیل کردن این ماهنامه‌ها به فصلنامه، در گام بعدی تعطیلی این نشریات را کلید بزنند. به‌گفته یکی از سردبیران این ماهنامه‌ها که نخواست نامش فاش شود، برای سکوت سردبیران مبلغ نسبتا قابل‌توجهی نیز به‌عنوان دستمزد به‌آنها پیشنهاد شده است.
اما تغییرات به همینجا ختم نمی‌شوند. مدیرعامل خانه کتاب از پولی شدن شابک طی ماه‌های آینده نیز خبر داده و همین موضوع نادر قدیانی رییس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران را به‌واکنش واداشت. به‌طوری که مدیر انتشارات قدیانی با ارسال نامه‌ای به خبرگزاری‌ها، نسبت به این تصمیم اعتراض کرد.
علاوه بر این میرزایی از تلفیق برخی جوایز این نهاد نیمه‌دولتی با یکدیگر خبر داده است. جوایز فرهنگی حوزه کتاب شامل جایزه‌های کتاب سال، کتاب فصل، جلال آل‌احمد، پروین اعتصامی، نقد کتاب و گام اول می‌شود که موسسه خانه کتاب مجری برگزاری آن‌هاست.
کتابخانه عمومی
در پانصد و هفدهمین نشست هیات انتخاب و خرید کتاب وزارت ارشاد مصوب شد که تا ۳۰ مهر ۱۳۹۳ جمعا ۳۲۹ کتاب از سوی نهاد کتابخانه‌های عمومی خریداری می‌شود.
دو عنوان کتاب «پرسش و پاسخ» از انتشارات انقلاب اسلامی به قیمت ۲۰هزارتومان و «قرآن کریم» با ترجمه علی مشکینی به قیمت ۱۴هزار تومان هرکدام با ۵۰۰ عنوان در لیست بیشترین تعداد خرید کتاب قرار داشتند و گران‌ترین کتاب خریداری شده نیز «ﺣﺮﻓﻪ: ﻋﮑﺎس؛ ﻓﺮهنگ ۲جلدی ﻋﮑﺎﺳﺎن ﺟﻬﺎن» اثر مشترک ﺗﻮرج ﺣﻤﻴﺪﻳﺎن و ﺷﻬﺮﻳﺎر ﺗﻮکلی بود که به مبلغ ۲۰۰هزارتومان و در ۱۰۰نسخه خریداری شد.
«ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻓﺮهنگی ﺗﺤﻘﻴﻘﺎتی اﻣﺎم ﻣﻮسی ﺻﺪر»در این لیست ۱۷ عنوان کتاب در ۳۱۰۰نسخه با میانگین قیمتی ۷۸۸۲۳ ریال بیش از ۱۸ میلیون تومان کتاب به نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور فروخته است. وزارت ارشاد در این مصوبه با خرید مجموعه ۱۱جلدی ﺳﭙﺎﻩ در ﮔﺬر اﻧﻘﻼب بیشترین عنوان خریداری شده ازیک مولف را از محمدقاسم فروغی از معاونت روابط‌عمومی سپاه پاسداران دارد.
بر اساس رده‌بندی دیویی اغلب کتاب‌های خریداری شده این دوره در حوزه ادیان و عرفان است.
رخداد
تصویرگری داستان مشهور «روباه و زاغ»
با مرگ منوچهر درفشه تصویرگر پیش‌کسوت کتاب‌های درسی بخش عمدهای از رسانه‌ها دچار اشتباهی عمومی درباره تصویرگری داستان مشهور «روباه و زاغ» در کتاب‌های درسی دوران ابتدایی شدند و به اشتباه او را نقاش این قصه معرفی کردند. کتاب‌های درسی دوران دبستان آن سال‌ها را منوچهر درفشه، نورالدین زرین کلک و پرویز کلانتری تصویرسازی کرده بودند و از این میان تصاویر داستان زاغ و روباه را پرویز کلانتری کشیده بود و بیشتر رسانه‌های خبری فارسی این اثر را به مرحوم درفشه نسبت دادند.
مسئولان برگزاری «جایزه هوشنگ گلشیری» که تاکنون ۱۳ دوره از آن برگزار شده، طی بیانیه‌ای اعلام کرده‌اند که در وضعیت فعلی بهتر است، این جایزه برگزار نشود.
انتشارات خورازمی به مالکیت سازمان تبلیغات اسلامی در می‌آید. «خوارزمی» به‌عنوان یکی از ناشران باسابقه تا سال ۱۳۸۶ به مدیریت علیرضا حیدری خواجه‌پور مشغول فعالیت بود، اما با درگذشت وی، این موسسه وارد مرحله تعیین مالکیت در قوه قضائیه شده و این مؤسسه نیز مانند مؤسسه انتشارات امیرکبیر از این‌پس توسط سازمان تبلیغات اسلامی اداره خواهد شد.
روایت اول‌شخص
اهالی کتاب از کارهای جدیدشان می‌گویند
ایرج قانونی
ایرج قانونی: کتاب آخرین یادداشت‌های نیچه با ترجمه بنده جواز نشر گرفته است و نشر آگاه قرار است آن را در آخر تابستان امسال یعنی در پایان کتاب نخواندن و کتاب نخریدن تاریخی ایرانیان منتشر کند. این کتاب عنوان «آخرین یادداشت‌های نیچه» را روی جلد خواهد داشت. نیچه این یادداشت‌ها را در اواخر ایام حیات و پیش از دوران فروپاشی ذهنی‌اش ــ یعنی در سال‌های ۱۸۸۵ تا ۱۸۸۹ ــ نوشته است.
بالاخره نشر ثالث بعد از مدت‌ها چاپ دوم کتاب «کلبه هایدگر»، اثر ادم شار را به همراه چاپ سوم «دربارهٔ روح، هایدگر و این مساله»، از ژاک دریدا با ترجمه بنده را تا یک ماه دیگر روانه بازار خواهد کرد.
هم اکنون مشغول ترجمه جلد سوم و آخر نیچه هایدگر هستم و در آغاز راهم و البته به علت عدم استقبال اهل فلسفه از کتاب و نیز عدم نشر چاپ دوم جلد دوم آن از سوی ناشر به علت تنگنای اقتصادی چندان رغبتی به ادامه جدی ترجمه ندارم و لنگان لنگان پیش می‌روم.
دیری است فهمیده‌ام که باید بروم به‌سوی ترجمه کتاب‌های پرخواننده که معمولا به سهولت ترجمه می‌شوند اما به این فهم و تجربه خود هنوز اعتنایی نکرده‌ام. بدیهی است کتابی که با زحمت و مشقت برگردانده می‌شود، با زحمت هم خوانده می‌شود و در بازار کتاب ایران جایگاه شایسته خود را نمی‌یابد.
عزت‌الله فولادوند: اخیرا کتاب «جامعه باز و دشمنان آن» نوشته کارل پوپر با ترجمه من به چاپ چهارم رسیده است. چاپ جدید این کتاب ۱۴۰۰ صفحه‌ای به قیمت ۶۵هزار تومان از سوی نشر خوارزمی منتشر شده است.
عزت‌الله فولادوند
کتاب «قدرت اندیشه» از آیزایا برلین هم که به تازگی منتشر شده، در نشر ماهی تجدید چاپ شده است. این کتاب شامل مجموعه‌ای از جستارها‌ست که تعدادی از آن‌ها عبارتند از: هدف فلسفه، فلسفه کارل مارکس، واقع‌بینی در سیاست، قضاوت در سیاست، و تاریخ روشنفکری در روسیه.
علاوه بر این درحال گردآوری، ترجمه و تدوین کتابی هستم که محور آن اندیشه‌های «کارل مارکس»، «آیزیا برلین»، «رمون آرون»، «کارل همپل»، «دبلیو. اچ. والش»، «ویلیام دری»، «کالینگ وود»، «لئو تولستوی» و عده‌ای دیگر هستند. در واقع این کتاب مجموعه‌ای از اندیشه‌های این متفکران به اضافه مقالاتی است که خود به آن‌ها افزوده‌ام. این اثر، کتاب مفصلی درباره فلسفه تاریخ است و مجموعه گزیده شده‌ای از اندیشه متفکران و فیلسوفانی است که درباره این موضوع بحث کرده‌اند.
ثانیه آخر
طی هفته‌آتی کتاب «در حسرت فهم درست» به قلم دکتر مهدی محسنیان‌راد با ویراستاری تخصصی امیر لعلی در ۶۸۸ صفحه، با قیمت ۲۳ هزار تومان توسط انتشارات سیمای شرق به چاپ می‌رسد.
«کانت به روایت یک ایرانی» تالیف دکتر سیدعلی محمودی عنوان کتابی‌ست از این استاد دانشکده علوم سیاسی وزارت خارجه که انتشارات نگاه معاصر تا چندهفته آینده روانه بازار خواهد کرد
«استالین» نوشته ادوارد راژینسکی که پیشتر با ترجمه مهوش غلامی ازسوی انتشارات روزنامه‌اطلاعات روانه بازار شده بود، این‌بار با برگردان آبتین گلکار از سوی نشر ماهی روانه بازار می‌شود.
