در میان اخبار و اظهارنظرهای مختلف در زمینه مذاکرات هسته ای ایران و گروه ۱+۵ که حاکی از مذاکرات فشرده و جلسات متعدد بین همه طرف های مذاکره است، می توان گفت هنوز چشم انداز واضحی از بهبود شرایط و نزدیک شدن به توافق دیده نمی شود.
اغلب خبرگزاری ها روز سه شنبه هم به اختلاف قابل توجه مواضع طرفین اشاره می کنند، و در این میان بعضی مقامات بلندپایه آمریکایی به حساسیت بالای این مذاکرات اشاره کرده اند.
به عنوان یکی از اخبار قابل توجه، روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در گزارشی به نقل از وزیر خارجه ایران اعلام کرده است که این کشور آماده است طی چندین سال آتی برنامه غنیسازی خود را در همین سطح نگه دارد.
به نوشته این روزنامه، «مذاکره کننده ارشد ایران، که با پایان قریبالوقوع ضربالاجل دستیابی به توافقی با غرب درباره برنامه هستهای آتی این کشور است، روز دوشنبه در مصاحبهای اعلام کرد ایران میتواند توافقی را بپذیرد که اساسا ظرفیتش برای تولید سوخت هستهای را برای چندین سال در سطح کنونی نگه دارد (فریز)، به شرطی که پس از آن به مانند هر کشور دیگر دارای یک برنامه هستهای صلحآمیز، قلمداد شود.»
نیویورک تایمز در ادامه نوشته است: «این پیشنهاد، که ایران میگوید پشت دربهای بسته مذاکرات وین به آمریکا و دیگر پنج قدرت جهانی ارائه شده است، مجموعه محدود امتیازاتی که ایران در ماه نوامبر گذشته به عنوان بخشی از توافق موقتی ارائه کرده را تمدید خواهد کرد. در عوض، ایران خواهان لغو گام به گام تحریمهاشده است.»
محمد جواد ظریف پس از دیدار روز یکشنبه با جان کری وزیر خارجه آمریکا هم گفته بود: «تلاش کردهایم تا راههایی برای پل زدن روی این شکافها بیابیم و از اختلافات موجود بکاهیم و راههای نوآورانهای برای حلوفصل مشکلات پیدا کنیم.»
به نوشته نیویورک تایمز، آقای ظریف این ایده را که ایران تحت محدودیتهای دائمی قرار خواهد گرفت را رد کرده و از واژه فریز استفاده نکرد زیرا پیشنهاد وی شامل ادامه تولید سوخت اورانیوم با غنای پایین است که ایران بر اساس توافق موقت از آن بهرهمند میباشد. اما وی در ادامه گفت: «من میتوانم سعی کنم به توافقی دست یابیم که بر اساس آن در سطح کنونی بمانیم.»
به گزارش نیویورک تایمز، یک مقام آمریکایی حاضر در تیم مذاکره کننده هستهای این کشور در واکنش به این پیشنهادهای ظریف گفت: «ما به طور مداوم گفتهایم که به صورت علنی مذاکره نکردهایم و اکنون نیز شروع به این کار نخواهیم کرد. برخی از چیزهایی که در این مصاحبه اعلام شده را وی بیان کرده است. برخی دیگر مطرح نشدهاند و درباره برخی موضوعات دیگر انعطافپذیری بیشتری پشت دربهای بسته انجام دادهاند.»
روزنامه لسآنجلس تایمز هم در گزارشی در زمینه آخرین روند مذاکرات هسته ای ایران با قدرتهای جهانی نوشت: مذاکره کنندگان ایران در خفاء مجموعهای از ایدهها را برای حل اختلاف با قدرتهای جهانی بابت موضوع ظرفیت غنی سازی ایران بیان کردهاند.
بر اساس این گزارش، تیم آمریکایی حاضر در وین نیز از پیشرفت در برخی موارد سخن گفته است اما تاکید میکند که اختلاف بابت غنی سازی پابرجاست. ایران خواهان افزایش برنامه غنی سازی است اما قدرتهای جهانی بر کاهش این برنامه تاکید دارند.
به نوشته این روزنامه، از ایدههای ایران فعالیت ۹۴۰۰ سانتریفیوژ برای طول مدت توافق است که البته به پیشنهاد این کشور در سال ۲۰۰۵ شباهت دارد و به نظر میرسد در مقطع کنونی از سوی قدرتهای جهانی مورد توجه قرار نگیرد.
در این میان عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران در مصاحبه با خبرگزاری کیودو
گفته است که کشورش تحت هیچ شرایطی لغو جزئی تحریمها را نمی پذیرد.
عراقچی گفت:«اگر اعضای گروه ۱+۵ خواهان برداشتن گامهای تغییر ناپذیر از سوی ایران هستند خود نیز باید همین اقدامها را انجام دهند و همه تحریمها برطرف شوند.»
اخبار روز سه شنبه در وین حاکی است که عباس عراقچی به همراه هلگا اشمید معاونان سیاسی هیات ایران و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ، نگارش پیش نویس متن توافق جامع را ادامه میدهند.
ظریف طی دیدارهای این هفته با وزیر خارجه آمریکا در زمینه نگارش متن توافق جامع رایزنیهایی با وی انجام داد.
از سوی دیگر وزیر امور خارجه بریتانیا روز سه شنبه از سمت خود در وزارت امور خارجه بریتانیا استعفا داد.
این سیاستمدار کهنهکار بریتانیایی در حالی از سمت خود کنارهگیری میکند که مذاکرات هستهای میان ایران و ۶ کشور قدرتمند جهان در حال برگزاری است. وی دو روز پیش به همراه وزرای خارجه دیگر کشورهای طرف مذاکره در وین حضور یافته بود.
بی بی سی به نقل از رویترز نوشته است که دو سناتور بانفوذ آمریکایی اخیرا نامه ای را میان همکاران خود توزیع کرده اند تا خواستار «رفع ابهام» ایران از هرگونه جنبه نظامی برنامه اتمی اش پیش از رفع تحریم ها شوند.
رابرت منندز سناتور دموکرات و لیندزی گراهام سناتور جمهوری خواه می نویسند که رفع تحریم ها از سوی کنگره از جمله باید به دستکم دو دهه بازرسی از برنامه اتمی ایران مشروط شود.
به گزارش رویترز که یک نسخه از این نامه را به دست آورده این دو سناتور ضمن اشاره به «سابقه فریبکاری ایران در مورد برنامه اتمی اش» نوشتند که ممکن است نگرانی های دیرینه آمریکا در توافق نهایی برطرف نشود و در عوض هر توافقی که با پایان تحریم ها همراه است «فرصتی برای بهبود اقتصادی در اختیار ایران بگذارد، شرایطی که پس از آن می تواند برنامه اتمی اش را از سر گیرد.»
به علاوه آنها خواستار از سرگیری فوری تحریم ها در صورت نقض تعهدات ایران پس از هرگونه توافق شدند.
جان کری وزیر خارجه آمریکا روز سه شنبه در تازه ترین اظهار نظر درباره مذاکرات هسته ای با ایران گفته است: به دنبال کردن راه حل دیپلماتیک متعهد هستیم تا بفهمیم برنامه هستهای ایران حقیقتاً صلح آمیز است.
جان کری در نشستی خبری با خبرنگاران خاطرنشان کرد: با وجود دشواری مذاکرات با یک صدا صحبت میکنیم .
کری خاطرنشان کرد: روی بررسی اینکه می توانیم راه حلی را از طریق مذاکرات پیدا کنیم متمرکز هستیم.
وی در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: ما با حسن نیت مذاکره کردیم ولی بعد از مذاکرات با طرفین به ویژه همکارانمان در گروه ۱+۵ متوجه شدیم که کار بیشتری برای انجام دادن داریم. تیم ما به کار برای رسیدن به یک توافق جامع که مسائل باقیمانده را حل کند متعهد هست.
وی در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره تعداد سانتریفیوژهای ایران به عنوان یکی از موضوعات اصلی مذاکرات گفت: علنی کردن تعداد دقیق سانتریفیوژها کمکی به مذاکرات نمیکند. این مساله بر سر میز مذاکره باقی میماند و فاش نمیشود و من دربارهی تعداد دقیق سانتریفیوژهای ایران صحبت نمیکنم.