با نزدیک شدن به موعد تشکیل جلسه اول پارلمان جدید عراق در سوم سپتامبر، اختلافات شدید آمریکا و ایران در خصوص تشکیل حکومت جدید عراق سرنوشت این جلسه را نامعلوم کرده است به همین خاطر ممکن است که این جلسه یا لغو شود یا فقط برای اجرای مراسم اولیه برگزار شود.
این امر باعث بوجود آمدن مشکل در روند اجرای کامل قانون اساسی از جمله انتخاب رئیس مجلس و معاونان آن خواهد شد و ائتلافهای اصلی مجلس نخواهند توانست که تصمیمات خود را در رابطه با انتخاب نامزد از میان خود برای مناصب وزارت ، ریاست جمهوری و پارلمان اتخاذ کنند.
همه نشانهها حاکی از این است که ائتلافها در انتخاب فردی از اهل تسنن برای ریاست پارلمان و فردی از اهل تشیع برای منصب معاون اول و فردی از میان احزاب کردها برای منصب معاون دوم به توافق نخواهند رسید.
ائتلاف اهل تسنن که ملیگرا هستند تا به اکنون نتوانستهاند از میان سه نامزد انتخابی خود یکی از آنها را برای ریاست پارلمان نامزد کنند. سه نامزد آنها محمد الحلبوسی از ائتلاف «گروههای عراق» و اسامه النجیفی از ائتلاف «تصمیم عراقی» و محمد تمیم هستند. شیعیان و کردها نیز هنوز کسی را برای نامزدی پست های معاون اول و دوم رئیس پارلمان تعیین نکردهاند.
این موضوع در مورد حزب دموکراتیک کردستان به رهبری مسعود بارزانی و حزب اتحاد ملی کردها نیز صادق است. همینطور که منازعه شیعیان بر سر انتخاب نامزد خود برای منصب ریاست وزرا ، هر روز بالاتر هم میگیرد.
منازعه آمریکا وایران
ایران با قدرت هرچه تمامتر وارد بازی عراق شد. دکتر علی الدباغ سخنگوی سابق دولت عراق در این باره به «الشرق الاوسط» میگوید :«خیلی واضح است که آمریکا از تاخیر در روند تشکیل کابینه عراق نگران است و علیرغم اینکه منافع او گاهی با منافع ایران یکی است و یا حتی در بعضی جاها به آن خیلی نزدیک است ولی با این حال از دخالتهای ایران و سعی او در کشاندن عراق در صف خود، نگران است».
الدباغ همچنین گفت «برت مک گورک نماینده دونالد ترامپ در آمریکا، انسانی صبور است و برای پیشبرد منافع کشورش با آرامش خاطر کار میکند، آنطور که من او را میشناسم علیرغم اینکه برخی العبادی را شیعی دانسته و آن را انتخاب آمریکا میدانند و سعی در برکناری آن دارند ولی مک گورگ اصراری به ادامه العبادی ندارد». الدباغ توضیح میدهد که « دولت آمریکا از فشارهای خود در جهت تسریع روند کاهش اختلافها در حکومت عراق و ایجاد نزدیکی میان طرفهای آن، استفاده میکند و قطعا برای اینکار به بعضیها فشار میآورد تا بعضی شخصیتهای دیگر را بپذیرند و زیر بار برخی نظرات و راهکارهای او بروند».
وی در خصوص رقابت احزاب شیعه برای تشکیل فراکسیون بزرگتر پارلمانی گفت «احزاب شیعه، سعی در بدست آوردن تعداد بیشتر کرسیها از طریق زد و بند با دیگر ائتلافها دارند و این خود هزینهای سنگین در بر دارد؛ زیرا طی این زد و بندها در برخی قاعدهها و تابوها و انکارها افراط میشود و این زد و بندها تبدیل به هدف میشوند نه وسیلهای برای ساخت دولت» وی همچنین میگوید«تبلیغات رسانهای راجع به تشکیل فراکسیون بزرگتر در پارلمان، فقط یک تبلیغ پیش هنگام است که تاثیر خود را روی تشکیل اولین جلسه پارلمان خواهد گذاشت، آنطور که پیداست منازعان سعی در جذب اعضای هم با تبلیغاتی مضحک دارند و طرف متضرر نیز بر برگزاری جلسات و تاکید بر همبستگی تاکید میکند».
یحیی الکبیسی رهبر ائتلاف ملی گرا در این باره میگوید «برای اولین بار است که در یک مبازره واقعی قرار گرفتهایم و بانیان آن یعنی آمریکا و ایران وسیله و قدرتِ خود را در تأثیر گذاشتن بر این مبارزه دارند». وی توضیح میدهد که «در طول سالهای گذشته در برابر توطئهای آمریکایی-ایرانی قرار گرفته بودیم که از طریق بازی دوگانه خود سعی بر حفظ بیثباتی وضعیت عراق داشتند ولی امروز با تغییر موضع آمریکا و تقسیمات درون حزبی شیعه، دیگر سوال مهم این نیست که کدامیک موثرترند بلکه این است که کدامیک در به کرسی نشاندن نقطه نظر خود قدرت بیشتری دارند ؛ و این یعنی که تشکیل فراکسیون بزرگتر و کارهایی از این قبیل، زنگ شروع نزاعهای داخلی است که سرنوشت عراق را نامعلوم میکند.»
علیرغم اعلام تاریخ اولین جلسه پارلمان جدید عراق که قرار است طی آن رئیس جمهور ، نخست وزیر سابق عراق و رئیس دوره سوم پالمان سخنرانی کنند و مسن ترین نماینده پارلمان انتخاب رئیس پارلمان را اعلام کند ولی به دلیل عدم انتخاب قطعی نامزدهای این مناصب، اینطور به نظر میرسد که جلسه فقط به برگزاری مراسم سوگند منتهی شود و به دلیل به حد نصاب نرسیدن اعضای جلسه، تا قطعی شدن نامزدها و از جمله نامزد منصب ریاست جمهوری که از میان فراکسیون بزرگتر انتخاب میشود ، جلسه به زمانی دیگر موکول میشود».
از سویی دیگر حیدر العبادی نخست وزیر عراق هیئتی برای مذاکره در خصوص معاملات مالی با ایران بعد از شروع دوباره تحریمها، به ایالات متحده آمریکا خواهد فرستاد.
در هفته گذشته عراق خواستار کسب موافقت آمریکا در رابطه با معافیت از برخی تحریمهای ضد ایران شد چرا که اقتصاد آن به اقتصاد ایران بسیار وابسته است و العبادی اولین مسئول عراقی است که در این باره اظهار نظر کرده است.
وی در کنفرانس مطبوعاتی هفتگی گفت که عراق موافق هیچگونه تحریمی علیه هیچ کشوری نیست چرا که تحریمِ جمعیِ یک ملت کار اشتباهی است.
شایان ذکر است که دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا توافق هستهای ایران را که در سال ۲۰۱۵ امضا شده بود فسخ کرده و آن را ناقص دانست و دوباره تحریمها علیه ایران از سر گرفته شد. در این راستا برخی از مسئولین بانک مرکزی عراق گفتهاند که قرار است هیئتی برای مذاکره به آمریکا برود تا عراق از تحریمهای ضد ایران کسب معافیت کنند ولی تاریخ سفر این هیئت را دقیقا اعلام نکردند.