یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی
بامداد سوم اسفند، این آژانس در بیانیهای اعلام داشت که ایران مانع بازدید از تأسیسات هستهای پارچین در شرق تهران شده است؛ محلی که ظن انجام آزمایشهای مرتبط با ساخت سلاح هستهای در آن میرود.
یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس در این بیانیه، ممانعت ایران از انجام بازدید از پارچین را «تأسف برانگیز» دانسته است. در کمتر از یک ماه گذشته، این دومین باری است که ایران درخواست بازدید آژانس از این محل را رد میکند.
همچنین در این بیانیه آمده است که علیرغم «تلاشهای گسترده»، هیچ توافقی برای از سرگیری بازرسیها حاصل نشده است. اکنون چهار سال است که مذاکرات برای انجام بازرسیها به بنبست خورده است.
سفر اخیر هیئت نمایندگان آژانس بینالمللی انرژی اتمی که از روز دوشنبه آغاز شد و تنها دو روز به طول انجامید، دومین تلاش آژانس در کمتر از یک ماه اخیر برای روشنسازی فعالیتهای هستهای ایران است، که به دنبال نگرانیهای فزاینده از نزدیک شدن ایران به سلاح هستهای صورت میگیرد.
ایران که منکر اتهامات غرب است، میگوید که به دنبال سلاح هستهای نیست و فعالیتهای هستهایاش با اهداف مسالمت آمیز، نظیر تولید برق و فناوریهای علمی انجام میپذیرد.
انتشار این بیانیه در نیمهشب چهارشنبه، نشانگر اهمیت و ضرورت موضوع بوده است، که در این بیانیه القا شده است.
همچنین، اهمیت بیانیه اخیر را میتوان در واکنشهای مسئولان جمهوری اسلامی ایران دید. انتشار این بیانیه، واکنش فوری آیتالله خامنهای، بلندمرتبهترین مقام جمهوری اسلامی ایران را به همراه داشت.
رهبر جمهوری اسلامی ایران، صبح چهارشنبه، در دیدار با رئیس و مسئولان سازمان انرژی اتمی و جمعی از دانشمندان هستهای کشور ظاهر شد و در سخنرانی خود اظهار داشت: «جمهوری اسلامی ایران، از لحاظ فکری، نظری و فقهی داشتن سلاح هستهای را گناه بزرگ میداند و اعتقاد دارد، نگهداری چنین سلاحی نیز بیهوده، پرضرر و پرخطر است.»
گرچه آیت الله خامنهای پیش از این در ۲۸ فروردین ۱۳۸۸ برابر با ۱۷ آوریل ۲۰۰۹، «کاربرد» سلاح هستهای را حرام دانسته بود، این بار به صراحت «داشتن» آن را نیز گناه بزرگ دانست.
بعید به نظر میرسد که دیدار رهبر جمهوری اسلامی ایران با مسئولان از پیش برنامهریزی شده باشد؛ چرا که هیچ گزارشی پیشتر در این باره منتشر نشده بود. افزون بر این، روز دوشنبه، «آیین بزرگداشت شهدای هستهای ایران» در تهران برگزار شده بود، که اگر قرار بر ملاقات آیتالله خامنهای با مسئولان و دانشمندان هستهای بود، حضور در آن آیین واجبتر به نظر میآمد.
حضور یکباره آیتالله خامنهای و تأکید موکد وی بر حرام دانستن داشتن سلاح هستهای، نشان دهنده اهمیت پیامدهای احتمالی تازهترین بیانیه آژانس است.
همچنین، صبح چهارشنبه، رامین مهمان پرست، سخنگوی وزارت خارجه کشورهای غربی را متهم کرد که «با استفاده از ابزار رسانه ای» فضائی ایجاد میکنند که مذاکرات را به سمت موضوعهای مورد توجه خود هدایت کنند.
او که روز سهشنبه و پیش از خروج هیئت نمایندگان آژانس از ایران اعلام کرده بود که هدف این هیئت «بازرسی نیست، بلکه مذاکره و گفتگو درباره همکاری ایران و آژانس است»، صبح امروز در مصاحبه مطبوعاتی خود تأکید کرد که «در کشور ما چیزی به عنوان موضوع مورد مذاکره در قالب فعالیت هستهای وجود ندارد.»
روز چهارشنبه، جمهوری اسلامی ایران سومین روز رزمایش «ثارالله» را آغاز کرد و پایدارسازی شبکه راداری کشور علیه جنگ الکترونیک دشمن فرضی را آزمایش کرد. در این رزمایش سه روزه، ایران تازهترین موشکها، سیستم رادار و توپهای ضدهوائی خود را آزمایش کرده است.
مجموعه این واکنشها نشان میدهد که ایران، پیامدهای احتمالی انتشار این بیانیه از جمله حمله اسرائیل به تأسیسات اتمیاش را جدی گرفته است.
